Cấp thiết dừng sử dụng amiang

Các đại biểu tham dự Hội nghị.

Các đại biểu tham dự Hội nghị đều nhất trí rằng, trước những hiểm họa khôn lường từ amiang đã được cảnh báo, cần phải đẩy nhanh tiến độ dừng sử dụng amiang càng sớm càng tốt.

Nhiều nước đã dừng sử dụng

Theo thông tin từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Tổ chức Lao động quốc tế (ILO), amiang là chất gây ung thư, nhất là ung thư phổi, thanh quản, buồng trứng, ung thư trung biểu mô và bệnh bụi phổi amiang trong suốt thập kỷ qua. Năm 2004, WHO ước lượng có trên 100.000 người chết mỗi năm do tiếp xúc với amiang, gần đây, Nghiên cứu Gánh nặng bệnh tật toàn cầu (GBDS) ước tính số lượng người chết do amiang là 220.000 mỗi năm. Nghiên cứu này cũng chỉ ra tại Việt Nam mỗi năm có khoảng 2.000 người chết do amiang trắng.

Mức độ nguy hiểm của amiang đã được nhiều nước trên thế giới công nhận và kiên quyết dừng sử dụng. Theo số liệu đưa ra tại Hội nghị, hiện đã có 64 nước cấm sử dụng amiang trắng. Canada, Brazin là 2 nước sản xuất nhiều amiang cũng đã tuyên bố dừng sử dụng amiang từ năm 2018. Tòa án tối cao Brazin ngày 29/11/2017 đã ra tuyên bố: Sử dụng có kiểm soát amiang trắng là vi hiến, và quyết định từ năm 2018 cấm sản xuất, thương mại và sử dụng amiang trắng trên toàn lãnh thổ Brazin.

Tại Hội nghị, ông Sugio Furuya- điều phối viên Mạng lưới dừng amiang châu Á cũng cho biết: “Nhật Bản đã hoàn thành việc cấm toàn diện amiang từ năm 2012”. Tuy nhiên, để thực hiện được điều đó là cả một thách thức lớn.

“Tại Nhật Bản, một dự luật để loại bỏ amiang đã được đề xuất từ năm 1992 nhưng bị từ chối mà không có sự cân nhắc. Tuy nhiên, việc hỗ trợ rộng rãi cho lệnh cấm này đã tăng lên, phần lớn là do hoạt động của các tổ chức công đoàn và xã hội dân sự trong việc liên minh, nâng cao nhận thức, tổ chức nạn nhân amiang và gia đình họ, và tuyên truyền thông tin về phát triển quốc tế. Và một trong những kinh nghiệm rất hữu ích để Nhật Bản đạt được điều này chính là đẩy mạnh tuyên truyền, thông tin đến người dân tác hại vô cùng khôn lường của amiang cũng như tuyên truyền về các vật liệu thay thế phù hợp, ổn định”- ông Sugio Furuya chia sẻ.

Ông Shane McCardle- Giám đốc Cơ quan An toàn và Loại trừ amiang Australia cũng thông tin: Mỗi năm Australia có hàng nghìn ca tử vong do các bệnh liên quan đến amiang, cao hơn nhiều so với các ca tử vong vì tai nạn giao thông.

Hiểu rõ tác hại từ amiang, Chính phủ Australia đã cấm nhập khẩu amiang từ năm 2003, đồng thời có những động thái quyết liệt nhằm loại bỏ và chấm dứt việc sử dụng amiang trong cộng đồng.

Việt Nam đang cố gắng hoàn thành tiến độ

Trước những nguy hiểm từ amiang, tại Việt Nam, ngày 1/1/2018 Thủ tướng Chính phủ cũng đã ký Nghị quyết số 01/NQ-CP trong đó giao nhiệm vụ cho Bộ Xây dựng “Xây dựng lộ trình dừng sử dụng amiang trắng để chấm dứt sản xuất tấm lợp amiang từ năm 2023”.

Tuy nhiên, theo thông tin từ các đại biểu tham dự Hội nghị thường niên năm 2018 của Mạng lưới dừng sử dụng Amiang Đông Nam Á, việc dừng ngay việc sử dụng amiang tại Việt Nam là rất khó. Để đạt được mục tiêu, đến năm 2030 dừng sử dụng amiang trắng để chấm dứt sản xuất tấm lợp amiang cũng là một nỗ lực lớn.

Theo ông Hoàng Xuân Lương- Chủ tịch Nhóm Hành động vì Công lý, Sức khỏe và Môi trường: “Tuy Chính phủ đã ban hành Nghị quyết như trên, nhưng có những nhóm lợi ích từ nhiều năm nay vẫn đang tìm mọi cách để kéo dài thời gian thực hiện. Họ phớt lờ cảnh báo của Tổ chức Y tế thế giới là hàng năm trên thế giới có 100 nghìn người chết; 1,5 triệu người bị các chứng bệnh nan y, trong đó có 80% là do amiang gây ra”.

Từ những thực tế như trên được chỉ ra, các đại biểu tại Hội nghị đã bàn thảo và cùng đưa ra những giải pháp để quyết tâm thực hiện Nghị quyết của Chính phủ về việc ngừng sử dụng amiang trắng từ năm 2023. Các giải pháp được cụ thể chỉ ra như thay thế các sản phẩm chứa amiang bằng các vật liệu thay thế an toàn và hiệu quả về mặt kinh tế, và khẳng định không có việc “sử dụng an toàn” amiang trong chuỗi cung ứng…; đồng thời thiết lập mạng lưới toàn cầu về các hoạt động tiến tới dừng sử dụng amiang trắng; góp phần hướng tới bổ sung các nội dung của công ước Rotterdam, làm cho việc dừng sử dụng amiang trắng trở thành hành động của toàn nhân loại.

Phương Linh