Lo ngại dịch đau mắt đỏ
Thời gian gần đây, tại Bệnh viện Mắt trung ương lượng bệnh nhân đi khám đau mắt đỏ tăng đột biến, có thời điểm lên tới hơn 100 người/ngày. Theo nhận định của các bác sĩ nhãn khoa, đau mắt đỏ có xu hướng tăng cao từ tháng 8 đến 11 sau những đợt mưa bão liên tiếp và thường kéo dài đến cuối năm.
Có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi
Ông Trần Đắc Phu - Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng (Bộ Y tế), đến nay chưa có văcxin phòng bệnh, chưa có thuốc điều trị đặc hiệu và những người bị đau mắt đỏ rồi vẫn có thể bị nhiễm lại chỉ sau vài tháng khỏi bệnh. Nguyên nhân chủ yếu của bệnh đau mắt đỏ là do virus Adenovirus, hoặc do vi khuẩn như liên cầu, tụ cầu, phế cầu gây ra. Bệnh đau mắt đỏ được biểu hiện chính bằng mắt đỏ và có ghèn. Người bệnh thường đỏ một mắt trước, sau đó lan sang mắt thứ hai. Triệu chứng thường gặp là người bị bệnh cảm thấy khó chịu ở mắt, sau đó cộm như có cát trong mắt. Buổi sáng ngủ dậy hai mắt khó mở do nhiều ghèn dính chặt. Mi mắt sưng nề, mọng, mắt đỏ do cương tụ mạch máu, đau nhức, nổi cộm, chảy nước mắt.
Theo BS Trần An - nguyên phó giám đốc Bệnh viện Mắt trung ương đau mắt đỏ đau mắt đỏ có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, vào bất cứ thời điểm nào trong năm. Tuy nhiên, bệnh có xu hướng tăng cao vào giai đoạn tháng 8/11. Sau mỗi đợt mưa kéo dài, dịch đau mắt đỏ lại xuất hiện. Đây là thời điểm thuận lợi cho virus phát triển mạnh.
Cũng theo BS An, bệnh còn có các biểu hiện khác như chảy nhiều nước mắt; mẩn đỏ, ngứa và sưng mắt; cảm giác đau, cộm liên tục; có dịch màu trắng đục (do nhiễm virus hoặc dị ứng); có dử mắt màu vàng và xanh lục (do nhiễm khuẩn). Thông thường người bệnh vẫn nhìn thấy bình thường, thị lực không bị suy giảm, nhưng nếu để bệnh nặng, mắt có thể bị phù đỏ, có màng trong mắt, xuất huyết dưới kết mạc… thì sẽ gây khó khăn hơn trong điều trị. Người bệnh cũng có thể có thêm các triệu chứng như mệt mỏi, sốt nhẹ, đau họng, ho, xuất hiện hạch ở tai. Thông thường người bệnh vẫn nhìn thấy bình thường, thị lực không bị suy giảm, nhưng nếu để bệnh nặng, mắt có thể bị phù đỏ, có màng trong mắt, xuất huyết dưới kết mạc…thì sẽ gây khó khăn hơn trong điều trị.
Các chuyên gia nhãn khoa ở Bệnh viện mắt trung ương cũng cảnh báo, một số trường hợp nặng gây ra viêm kết mạc có giả mạc. Giả mạc là màng viêm màu trắng đục, bám vào mặt sau của mi mắt và chỉ nhìn thấy khi lật mi lên. Khi có giả mạc chứng tỏ sức đề kháng của mắt đã yếu, bệnh đang có chiều hướng nặng thêm và độc tính của virus cao. Những trường hợp này mắt sưng rất nặng và kéo dài do giả mạc bít vào mặt sau mắt làm cho thuốc không ngấm vào được tổ chức bệnh. Do vậy cần có sự can thiệp của bác sỹ giúp bóc bỏ lớp màng để thuốc phát huy tác dụng.
Bệnh sẽ diễn biến phức tạp hơn nhiều nếu giả mạc không được bóc đi. Khi khỏi, giả mạc bị xơ hóa, co rút lại làm cho bề mặt sau kết mạc mi dúm dó, gây cạn cùng đồ làm mắt khó liếc nhìn về các phía. PGS.TS Cung Hồng Sơn- Phó Giám đốc Bệnh viện Mắt trung ương khuyến cáo bệnh nhân nên đi khám các bác sĩ chuyên khoa để phát hiện đúng bệnh vì bệnh viêm kết màng cấp - viêm đau mắt đỏ, rất dễ nhầm với viêm màng bồ đào cấp và nếu diễn biến nặng có thể trở thành bệnh viêm mủ nội nhãn. Tiên lượng của viêm mủ nội nhãn rất nặng và khả năng giữ được thị giác rất là ít. Bệnh viêm màng bồ đào cấp cũng có những triệu chứng tương tự như bệnh đau mắt đỏ, nhưng có một số triệu chứng hơi khác như là nhức nhiều hơn, mắt mờ nhiều hơn.
Bệnh dễ mắc, dễ lây lan
Trước nguy cơ bùng phát bệnh đau mắt đỏ, PGS.TS Cung Hồng Sơn- khuyến cáo bệnh nhân nên đi khám các bác sĩ chuyên khoa để phát hiện đúng bệnh vì bệnh viêm kết màng cấp - viêm đau mắt đỏ - rất dễ nhầm với viêm màng bồ đào cấp và nếu diễn biến nặng có thể trở thành bệnh viêm mủ nội nhãn. Tiên lượng của viêm mủ nội nhãn rất nặng và khả năng giữ được thị giác rất là ít. Bệnh viêm màng bồ đào cấp cũng có những triệu chứng tương tự như bệnh đau mắt đỏ, nhưng có một số triệu chứng hơi khác như là nhức nhiều hơn, mắt mờ nhiều hơn.
Về nguy cơ lây bệnh, BS Lê Xuân Thủy- Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho biết, bệnh đau mắt đỏ là bệnh rất dễ mắc, dễ lây lan trong cộng đồng và gây thành dịch. Bệnh có thể lây qua đường hô hấp, nước mắt, nước bọt, bắt tay; cầm, nắm, chạm vào những vật dụng nhiễm nguồn bệnh như tay nắm cửa, nút bấm cầu thang, điện thoại; đồ vật, đồ dùng cá nhân của nguời bệnh như khăn mặt, chậu rửa mặt… dùng chung đồ dùng sinh hoạt như khăn mặt, gối...
Khi có người bị bệnh hoặc nghi bị bệnh đau mắt đỏ, người bệnh cần tuân thủ những điều sau: Lau rửa ghèn, dử mắt ít nhất 2 lần/ngày bằng khăn giấy ẩm hoặc bông, lau xong vứt bỏ khăn, không sử dụng lại; không tra vào mắt lành thuốc nhỏ của mắt đang bị nhiễm khuẩn, đeo kính mát cho mắt.
Người bệnh cần được nghỉ ngơi, cách ly, dùng thuốc theo đơn của thầy thuốc. Không tự ý mua thuốc nhỏ mắt. Không dùng thuốc nhỏ mắt của người khác. Ngoài ra, mầm bệnh có khả năng sống ở môi trường bình thường vài ngày và người bệnh vẫn có thể là nguồn lây bệnh sau khi đã khỏi bệnh một tuần.
Vì vậy cách phòng bệnh tốt nhất là thực hiện triệt để các biện pháp vệ sinh và cách ly với người bệnh. Để phòng bệnh, cần chủ động thực hiện các biện pháp: Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, sử dụng nước sạch. Không đưa tay lên dụi mắt, mũi, miệng. Không dùng chung vật dụng cá nhân như lọ thuốc nhỏ mắt, khăn mặt, kính mắt, khẩu trang…
Các chuyên gia nhãn khoa cũng cảnh báo, đau mắt đỏ tuy là một bệnh cấp tính, triệu chứng rầm rộ, dễ lây nhưng thường lành tính, ít để lại di chứng. Tuy nhiên, có không ít trường hợp bệnh kéo dài, gây biến chứng ảnh hưởng đến thị lực sau này nên mọi người cần có ý thức phòng bệnh tốt và cần được xử trí kịp thời khi mắc bệnh.
* Đa số trường hợp tự khỏi sau 7 - 14 ngày. Tuy nhiên, nếu không được điều trị kịp thời và đúng chỉ định, bệnh có thể để lại nhiều biến chứng như viêm, loét giác mạc… dẫn đến suy giảm thị lực sau này. Các chuyên gia nhãn khoa khuyến cáo, nếu sau 5-7 ngày sử dụng thuốc mà bệnh không thuyên giảm, cần đến các bệnh viện nhãn khoa để thăm khám lại vì viêm màng bồ đào, viêm nội nhãn, tăng nhãn áp cũng gây ra triệu chứng đỏ mắt dễ nhầm với bệnh đau mắt đỏ, nên cần được chẩn đoán và điều trị phù hợp.