Thu hút có chọn lọc đầu tư FDI

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ phát biểu tại buổi làm việc.

Sáng ngày 25/1, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cùng lãnh đạo một số Ban Đảng, Uỷ ban của Quốc hội, các bộ, ngành đã làm việc tại Thành phố Hải Phòng, tìm hiểu tình hình đầu tư nước ngoài để xây dựng Đề án định hướng hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao chất lượng, hiệu quả thu hút và sử dụng vốn đầu tư nước ngoài đến năm 2030, trình Bộ Chính trị.

Buổi làm việc còn có sự tham dự của đại diện hàng trăm doanh nghiệp đầu tư nước ngoài (FDI), lãnh đạo thành phố Hải Phòng.

Tới nay Hải Phòng đã thu hút 18 tỷ USD đầu tư nước ngoài, đóng góp tới 35% tổng đầu tư toàn xã hội, hơn 50% thu ngân sách của thành phố trong khối doanh nghiệp. Trong khi đó, tính bình quân cả nước FDI đóng góp 13,6% thu ngân sách, 20% GDP nhưng chiếm tới 70% giá trị xuất khẩu hàng hoá của cả nước. Hải Phòng nổi lên như một điển hình về thu hút và sử dụng FDI tại Việt Nam.

Tuy nhiên, để hoàn thiện Đề án, Phó Thủ tướng đặt vấn đề với Hải Phòng: “Có ý kiến cho rằng chính sách ưu đãi quá mức với đầu tư FDI, còn ưu đãi với doanh nghiệp trong nước chưa tương xứng, có sự lệch pha trong phát triển giữa FDI và doanh nghiệp trong nước, gây rủi ro còn 2 nền kinh tế trong một quốc gia, không kết nối được với nhau. Bây giờ xử lý việc này như thế nào trên tinh thần cả 2 khối cùng mạnh lên chứ không phải kéo khối này xuống để nâng khối kia lên”.

Đại diện Cục Thuế TP Hải Phòng cho biết, thành phố có 521 doanh nghiệp FDI với 582 dự án hoạt động. Trong đó có 158 DN FDI hoạt động trong Khu Kinh tế Cát Hải có mức ưu đãi cao nhất của địa phương. Còn lại nằm ở các khu, cụm công nghiệp khác được hưởng ưu đãi thấp hơn. Nằm ngoài các khu kinh tế, khu công nghiệp, cụm công nghiệp thì có 246 DN FDI.

Cục Thuế TP Hải Phòng cho biết, năm 2018, khối FDI của Hải Phòng nộp ngân sách 3.965 tỷ đồng (vượt gần 2% dự toán), nhưng phần lớn là thuế nhà thầu của các doanh nghiệp đầu tư xây dựng Nhà máy Vinfast. “Nếu loại trừ thuế nhà thầu thì tăng trưởng thu thuế không tương xứng, không đáng kể so với quy mô hoạt động, nếu không muốn nói nhiều doanh nghiệp FDI lớn bị xụt giảm số thu”, Cục trưởng Cục Thuế TP Hải Phòng cho biết. Năm 2018, có 307/351 doanh nghiệp FDI chưa nộp thuế thu nhập doanh nghiệp vì đa phần đang hưởng ưu đãi hoặc lỗ.

Đại diện Cục Thuế TP Hải Phòng cho biết hiện nay chính sách ưu đãi không phân biệt ngành nghề sản xuất, thương mại hay dịch vụ nên có doanh nghiệp FDI chỉ thuê văn phòng trong Khu kinh tế để nhập linh kiện về lắp ráp để hưởng ưu đãi.

Dẫn trường hợp Tập đoàn LG sau thời gian nộp thuế nhà thầu, đi vào hoạt động thì vẫn đang hưởng ưu đãi thuế thu nhập và thuế xuất khẩu tới hết 15 năm nhưng khoảng thời gian này LG đã thu hồi xong hết khấu hao và sẵn sàng rút khỏi Hải Phòng nếu không còn ưu đãi, Cục Thuế TP Hải Phòng kiến nghị nên có thu hút đầu tư chọn lọc đối với lĩnh vực sản xuất để bảo đảm tính chặt chẽ của pháp luật đầu tư.

Năm qua, Hải Phòng thanh tra, kiểm tra 148 FDI, truy thu xử phạt trên 104 tỷ đồng, giảm khấu trừ 108 tỷ đồng, giảm lỗ 336 tỷ đồng.

Trong chống chuyển giá, ngành thuế Hải Phòng đã thực hiện ở 7 doanh nghiệp FDI, truy thu được trên 10,4 tỷ, giảm lỗ trên 75 tỷ. Tuy nhiên, lãnh đạo Cục Thuế TP Hải Phòng thừa nhận, công tác thanh tra, kiểm tra, và chống chuyển giá vẫn còn gặp nhiều khó khăn.

Ngoài ra, Bí thư Thành uỷ Hải Phòng Lê Văn Thành bày tỏ việc phát triển các Khu kinh tế, Khu công nghiệp ở Hải Phòng gắn liền với phát triển đô thị cũng được thực hiện hiệu quả ở các khu công nghiệp lớn, như VSIP, nhưng ở các khu công nghiệp, cụm công nghiệp thì chưa làm được do thiếu vốn.

Ông Lê Văn Thành nêu quan điểm thu hút đầu tư FDI của Hải Phòng hướng tới cả đầu tư mua lại, sáp nhập doanh nghiệp, bảo vệ môi trường và người lao động; thu hút có chọn lọc đầu tư FDI, gắn với bảo đảm thị trường quốc tế và thị trường, sản phẩm hàng hoá của Việt Nam.

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp các kiến nghị, ý kiến của Hải Phòng và các doanh nghiệp. Đánh giá cao quan điểm, mục tiêu thu hút FDI của Hải Phòng, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho rằng cần có chính sách thu hút FDI gắn với chính sách phát triển khu công nghiệp, ưu tiên kết nối các ngành công nghiệp động lực của Việt Nam để thay thế hàng nhập khẩu.

C.T.