Tình hữu nghị còn mãi với thời gian
Một ngày đầu Xuân ấm áp, chúng tôi về tổ dân phố Quán La, phường Xuân La, quận Tây Hồ, Hà Nội - nơi mà bà con ở đây vẫn thường gọi bằng cái tên trìu mến: thôn Việt Triều.
Những ngày này, người dân Quán La rất vui khi biết tin, Hội nghị thượng đỉnh Mỹ- Triều lần 2 được tổ chức tại Hà Nội và lãnh đạo tối cao Triều Tiên Kim Jong-un sẽ thăm hữu nghị chính thức Việt Nam một ngày gần đây.
Sở dĩ có tên thôn Việt Triều là bởi, nơi đây đã từng có thời gian vinh dự được cùng đón Chủ tịch Hồ Chí Minh và Thủ tướng Kim Nhật Thành tới thăm trong một chuyến thăm của nhà lãnh đạo tối cao Triều Tiên tới Việt Nam năm 1964. Những chứng nhân của giai đoạn lịch sử ấy nhiều người đến nay đã nghỉ hưu và trở về công tác tại tổ dân phố. Ai cũng bày tỏ sự hào hứng khi kể lại câu chuyện của 55 năm trước.
Ngày 23/11/1964, ông Nguyễn Văn Ngư (sinh năm 1942) - chàng trai tuổi 22, một trong số các đoàn viên thanh niên của Quán La được đi đón Bác Hồ và Thủ tướng Kim Nhật Thành. Ông kể, cuộc “vi hành” của hai nhà lãnh đạo Việt Nam- Triều Tiên gần như không được báo trước. “Phải đúng sáng 23/11/1964, cán bộ thôn mới thông báo ngắn gọn: Sáng nay có đoàn Trung ương về thăm thôn. Thế là người dân trong thôn đổ ra con đường đất vào thôn rất đông, cờ hoa vẫy chào. Khoảng 9- 10h sáng, tất cả chúng tôi đều vui mừng, reo hò khi thấy Hồ Chủ tịch và Thủ tướng Kim Nhật Thành - nhà lãnh đạo tối cao của Triều Tiên lúc ấy, xuất hiện trên con đường đất.
Hai vị lãnh tụ tới tham quan cánh đồng thôn Quán La, sau đó thăm nhà trẻ Việt- Triều nơi đang có chừng 30 cháu nhỏ; rồi hai vị lãnh tụ cùng nhau đi tới Đình Quán La- nói chuyện với bà con trong thôn. Lãnh tụ tối cao của Triều Tiên cho biết ông sang thăm Việt Nam, thăm HTX kết nghĩa với HTX Triều- Việt hữu nghị tại quê hương ông. Thủ tướng Kim Nhật Thành bày tỏ khen ngợi không gian sống của bà con thôn Quán La với nhiều cây cổ thụ xanh tốt; bà con sản xuất nông nghiệp nhiều tiến bộ. Ông cũng chúc ‘bà con sản xuất được nhiều lúa gạo cho tiền tuyến lớn miền Nam và mong sẽ có dịp mời bà con sang thăm HTX Triều - Việt hữu nghị” - ông Ngư nhớ như in thời khắc khi thôn Việt Triều được đón hai vị khách quý vào một ngày cuối tháng 11 năm ấy.
Vào cùng thời điểm ấy, Nguyễn Văn Hải mới là một đứa trẻ lên 7, còn nay, ông đã là một cán bộ nghỉ hưu. Ông bảo, tôi không thể quên cái buổi trưa hôm ấy, mấy anh chị em chúng tôi đang quây quần bên mâm cơm thì bố tôi trở về. Đi cùng ông là những vị khách quý mà có nằm mơ cũng không nghĩ được sẽ có một ngày tới thăm nhà ông- đó là Bác Hồ và Thủ tướng Kim Nhật Thành. Ông kể mà sự xúc động vẫn hiện rõ nơi khóe mắt rơm rớm. Cụ Nguyễn Văn Vượng (tức Viên), thân sinh của ông Hải vốn là một thành viên xuất sắc của Tổ đổi công năm nào, vào thời điểm 1964 là Bí thư Đảng ủy xã với 4 chi bộ trực thuộc.
Những người chúng tôi có may mắn được gặp tại Quán La vào mùa Xuân năm 2019, những chàng trai, cô gái - những đội viên khăn quàng đỏ năm xưa bảo rằng, Quán La ngày ấy là điển hình của phong trào phát triển nông nghiệp của cả nước. Về thăm Quán La, Thủ tướng Kim Nhật Thành đã tặng HTX nhiều món quà ý nghĩa từ nước bạn Triều Tiên như máy cày, máy kéo, ô tô… Điều này đã không chỉ đưa HTX trở thành HTX đầu tiên của miền Bắc sở hữu những công cụ sản xuất hiện đại nhất mà còn giúp HTX sản xuất nông nghiệp đạt hiệu quả hơn rất nhiều.
Nói về những món quà được Thủ tướng Kim Nhật Thành tặng cho bà con Quán La, cả ông Ngư, ông Hải đều khẳng định: Đó là tình cảm chân thành, sự giúp đỡ quý báu của Thủ tướng Kim Nhật Thành với bà con Quán La nói riêng và nhân dân Việt Nam nói chung. Trong ấn tượng của họ, Thủ tướng Kim Nhật Thành là người rất đỗi giản dị, gần gũi, ông thăm hỏi, quan tâm tới cuộc sống của bà con nông dân từ những chi tiết nhỏ nhất...