Thanh toán không dùng tiền mặt để giảm tiêu cực
Kể từ tháng 4 này, các doanh nghiệp (DN) nộp tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt, tiền phí, lệ phí và các khoản thu khác sẽ thực hiện bằng hình thức thanh toán không dùng tiền mặt (chuyển khoản) vào tài khoản của cơ quan hải quan. Đây là chủ trương hướng tới nền kinh tế không tiền mặt, được đánh giá là cần thiết.
Theo quy định trước đây, DN có thể nộp thuế, phí theo nhiều phương thức: Nộp thuế điện tử qua các ngân hàng thương mại, nộp trực tiếp đến các kho bạc và có thể nộp thuế bằng tiền mặt tại cơ quan hải quan.
Từ những năm 2010 đến nay, để tạo điều kiện thuận lợi cho DN giảm bớt thời gian nộp thuế, rút ngắn thời gian thông quan hàng hóa, cơ quan hải quan đã triển khai hình thức thu thuế điện tử đối với các lô hàng xuất nhập khẩu (XNK). Năm 2018, tỷ lệ nộp thuế điện tử của các DN XNK rất cao lên tới gần 93%, tổng thu toàn ngành Hải quan thu ngân sách là 314.792 tỷ đồng.
Cũng theo thống kê của cơ quan hải quan, hiện nay, việc nộp tiền mặt tại cơ quan hải quan chiếm rất ít, chỉ khoảng 0,5%/tổng thu ngân sách. Việc thu tiền mặt cũng có cái tiện cho DN, nhưng cũng là bất tiện cho hải quan: Lo tiền thật tiền giả, lo giữ đêm, vận chuyển nộp vào ngân sách.
Ông Lê Mạnh Hùng – Phó cục trưởng Cục Thuế xuất nhập khẩu, Tổng cục Hải quan nói: “Cơ quan hải quan khuyến khích DN nộp tiền qua phương thức điện tử hoặc ngân hàng để được hưởng quyền lợi thông quan hàng nhanh chóng, an toàn. Hơn nữa, việc nộp thuế, phí bằng tiền mặt sẽ phát sinh tiêu cực khi DN tiếp xúc trực tiếp với cán bộ hải quan như báo chí đã từng phản ánh”.
Xuất phát từ chủ trương thanh toán không dùng tiền mặt của Chính phủ và Thông tư 136/2018/TT-BTC của Bộ Tài chính quy định quản lý thu, chi bằng tiền mặt qua hệ thống Kho bạc Nhà nước, cũng để nhằm mục đích tạo môi trường công khai minh bạch phòng chống tiêu cực trong hoạt động thu thuế XNK, Tổng cục Hải quan quyết định chấm dứt hoàn toàn việc thu nhận tiền mặt.
Theo đó các đơn vị, tổ chức kinh tế (theo quy định tại Khoản 16 Điều 3 Luật Đầu tư năm 2014 thì tổ chức kinh tế là tổ chức được thành lập và hoạt động theo quy định của pháp luật Việt Nam, gồm DN, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã và các tổ chức khác thực hiện hoạt động đầu tư kinh doanh) có tài khoản tại ngân hàng thương mại nếu có hoạt động XNK và phát sinh các khoản nộp ngân sách thì phải thực hiện nộp các khoản vào ngân sách nhà nước (bao gồm tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt, tiền phí, lệ phí và các khoản thu khác) bằng hình thức thanh toán không dùng tiền mặt (chuyển khoản) hoặc nộp tiền mặt tại ngân hàng thương mại, để chuyển nộp vào tài khoản của cơ quan hải quan tại Kho bạc Nhà nước.
Về thu phí, lệ phí hải quan, Tổng cục Hải quan đã chỉ đạo các cục hải quan tỉnh, thành phố, chi cục hải quan hướng dẫn DN có thể thực hiện nộp tiền phí, lệ phí theo tháng, không bắt buộc nộp ngay khi làm thủ tục. Trường hợp DN có nhu cầu nộp theo từng tờ khai hải quan, cơ quan hải quan sẽ hướng dẫn thực hiện nộp tiền phí, lệ phí hải quan cùng với thời điểm nộp tiền thuế.
Trong khi đó Nghị quyết 02 của Chính phủ vừa ban hành ngày đầu năm đặt ra yêu cầu đẩy mạnh thanh toán điện tử và cung cấp dịch vụ công trực tuyến cấp độ 4. Ngân hàng Nhà nước cũng phải phối hợp với Bộ Tài chính liệt kê và công khai chi tiết danh mục các giao dịch bắt buộc phải thanh toán qua ngân hàng.