Đã rõ con cái nhà ai
Mặc dù Bộ GDĐT cho hay, việc công bố danh sách gian lận điểm thi thuộc thẩm quyền cơ quan điều tra; việc công khai danh tính người gian lận điểm thi THPT quốc gia 2018 phải xem xét nhiều yếu tố...song những ngày qua danh tính thí sinh gian lận và phụ huynh mua điểm đã và đang lộ diện nhờ sự vào cuộc ráo riết của truyền thông. Câu hỏi: Thí sinh được nâng điểm là con cái nhà ai, đã dần có lời giải.
Điểm danh tại Sơn La, những phụ huynh có con được nâng điểm đang công tác trong các ngành công an, quân đội, giáo dục, ngân hàng, thuế…Điều đáng nói là những phụ huynh có con được nâng điểm, khi được hỏi đều phủ nhận việc đi mua, đi xin, hay dùng quyền lực để tác động, nhờ nâng điểm cho con. Nếu đúng như những gì các bậc phụ huynh chia sẻ, lẽ nào điểm của con các cán bộ này được các đối tượng nâng vô điều kiện? Vậy tại sao con em của những gia đình thường dân lại không được nâng điểm một cách ngẫu nhiên như thế?
Từ bản danh sách phụ huynh có con được nâng điểm tại Sơn La, dư luận đang trông chờ danh sách phụ huynh tại các tỉnh Hòa Bình và Hà Giang được công bố. Trước đó, Hà Giang chính là địa phương đầu tiên mà những tiêu cực điểm thi THPT quốc gia 2018 được phát hiện. Ngay thời điểm đó những nghi vấn về trường hợp thí sinh được nâng điểm là con em các lãnh đạo địa phương cũng đã được đặt ra.
Thật đáng buồn là ở mỗi vụ nâng điểm được phát hiện, đều có sự tiếp tay của chính cán bộ các Sở GDĐT. Hẳn khi giao trách nhiệm chấm thi cho các địa phương, không ai có thể ngờ được những người cầm cân nảy mực trong ngành giáo dục lại cả gan làm những việc động trời, đổi trắng thay đen; biến học sinh có điểm liệt thành những thủ khoa, á khoa của các trường ĐH lớn. Việc làm vô lương tâm của người lớn đã đóng sập cánh cửa ước mơ, đã chặn đứng con đường vào đời của biết bao học sinh khác. Để rồi chỗ ngồi lẽ ra là của các em đã bị các cậu ấm, cô chiêu con nhà quyền thế hoặc có tiền, cậy nhờ cha mẹ mua điểm chiếm mất- nếu sự vụ không được phanh phui.
Trước khi danh tính của thí sinh và phụ huynh có con được nâng điểm dần lộ diện, nhiều chuyên gia giáo dục, rồi đại biểu Quốc hội cũng đều bày tỏ quan điểm cần phải xử lý thật nghiêm những cán bộ, đảng viên “chạy” điểm cho con. Cần phải xử lý làm gương để sự việc này không còn tái diễn. Bởi vụ việc gian lận điểm thi THPT 2018 không chỉ làm mất đi sự công bằng trong đánh giá kết quả thi cử mà còn làm mất niềm tin của người dân với nhiều lĩnh vực quan trọng, có tác động to lớn đối với xã hội như giáo dục, y tế, công an, an ninh quốc phòng…
Đặc biệt, nó tạo nên hình ảnh rất xấu về đội ngũ cán bộ công chức khi danh sách những người được công bố đều là người nắm giữ các vị trí trong các cơ quan công quyền của một tỉnh. Việc lấy lại niềm tin của người dân cũng không hề đơn giản khi có những người là cán bộ trong ngành giáo dục, công an, đang làm nhiệm vụ tuyên truyền pháp luật, nắm rõ nhất quy chế tuyển sinh lại chính là những người vi phạm.
Có đại biểu Quốc hội cho rằng, sở dĩ có sự việc này âu cũng bởi vì cán bộ thiếu thiếu liêm chính, thiếu đạo đức; chỉ bo bo lo cho gia đình, con cái, người thân, quyền lực của bản thân. Các luật sư thì cho rằng phải sớm sửa quy chế thi bổ sung quy định để theo kịp thực tế, tránh tình trạng “voi chui lỗ kim” như vụ việc gian lận điểm thi THPT quốc gia 2018.
Dẫu thế, các chuyên gia đều có chung quan điểm rằng gốc rễ của vấn đề chưa hẳn ở phương diện pháp luật, mà là công tác cán bộ của Bộ GDĐT, các sở GDĐT; quá trình giám sát kỳ thi THPT quốc gia và xét tuyển vào ĐH- CĐ đang có vấn đề. Tiêu cực thi THPT quốc gia xảy ra do những con người thực hiện quy chế. Nếu thực hiện đúng, không bao giờ có chuyện gian lận. Do đó dù quy chế có chặt chẽ đến đâu, truy cứu trách nhiệm hình sự như thế nào nhưng người cầm cân nảy mực không có tư chất đạo đức tốt, thì gian lận vẫn có thể xảy ra.
Lãnh đạo Tỉnh ủy Sơn La xác nhận việc các cán bộ, đảng viên ở địa phương dính đến vụ gian lận trong kỳ thi THPT quốc gia năm 2018 sẽ phải bị xử lý tùy theo mức độ vi phạm. Việc xem xét xử lý đối với các trường hợp phụ huynh là cán bộ, đảng viên sẽ diễn ra sau khi các cơ quan tiến hành tố tụng tỉnh Sơn La hoàn tất việc xử lý vụ án gian lận thi cử.
Hiện dư luận đang trông chờ vào những xử lý thỏa đáng với phụ huynh là cán bộ, đảng viên mua điểm cho con. Cùng với đó, là việc tiếp tục công khai danh tính của phụ huynh - cho dù họ ở cương vị lãnh đạo nào. Nói như nguyên đại biểu Quốc hội Bùi Thị An, cần phải công khai danh tính thí sinh, phụ huynh và cả những người liên quan. Bảo vệ quyền lợi cho trẻ em là bảo vệ quyền lợi chính đáng chứ không bảo vệ cái sai trái.