Vụ án chiếm đoạt 1.838 tỷ đồng: Làm rõ vai trò của lãnh đạo ngân hàng Vietcombank Tây Đô

Các bị cáo liên quan trong vụ án chiếm đoạt 1.838 tỉ đồng xảy ra tại Chi nhánh Ngân hàng Vietcombank (VCB) Tây Đô.

Yêu cầu làm rõ vai trò “đạo diễn”...

Vụ án đã được TAND TP Cần Thơ đưa ra xét xử đến lần thứ 3, phía cơ quan công tố cũng đã ra cáo trạng 3 lần, cơ quan điều tra thì có đến 5 lần kết luận và 5 kết luận điều tra bổ sung.

Gần đây nhất, ngày 20/2/2019, TAND TP Cần Thơ đưa vụ án ra xét xử, thì chỉ 1 ngày sau (21/2), phiên tòa tạm hoãn để trả hồ sơ điều tra bồ sung. Quyết định trả hồ sơ của Tòa nêu “Cần thiết điều tra bổ sung hành vi của lãnh đạo VCB Tây Đô tổ chức, sắp xếp cho các DN thành lập thêm pháp nhân mới để lập hồ sơ vay vốn, nhằm mục đích thanh toán nợ, chuyển nợ xấu thành nợ tốt. Các bị cáo trong nhóm các doanh nghiệp không phải chịu trách nhiệm hình sự đối với các khoản vay này”.

Trước đó, theo cáo trạng của Viện KSND tối cao, ban hành ngày 29/11/2018, truy tố (nhóm cán bộ VCB Tây Đô) là Nguyễn Minh Chuyển (52 tuổi, nguyên Giám đốc), Trần Anh Huy (45 tuổi, nguyên Trưởng phòng Tín dụng) và Nguyễn Hữu Nghĩa (46 tuổi, nguyên cán bộ) tội vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng, theo Khoản 3, Điều 179 BLHS năm 1999. Và nhóm các bị cáo là giám đốc các DN gồm: Nguyễn Hùng Cường, Nguyễn Công Trừng, Võ Vũ Bình, Trang Hồng Sơn, Võ Hoàng Thám, Cao Hoàng Thám, Trịnh Minh Tú, Nguyễn Thanh Hùng, cùng bị truy tố về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, theo Điểm a, Khoản 4, Điều 139 BLHS năm 1999.

Theo cáo trạng, trong khoảng thời gian từ năm 2010 đến tháng 12/2014, Chuyển, Anh Huy, Hữu Nghĩa và một số cán bộ của VCB Tây Đô có hành vi vi phạm trong việc lập hồ sơ, thẩm định, phê duyệt, giải ngân, kiểm tra giám sát vốn vay, vi phạm về quy chế cho vay đối với khách hàng, không tuân thủ nghiêm túc quy chế cho vay của Ngân hàng Nhà nước ban hành. Các bị can đã ký và thực hiện 56 hợp đồng tín dụng cho 41 DN thuộc 6 nhóm khách hàng với tổng số tiền giải ngân trên 2.467 tỉ đồng vay vốn, đến nay không có khả năng thu hồi. Hành vi này đã gây thiệt hại cho VCB Tây Đô tổng số tiền hơn 1.838 tỉ đồng. Thông qua đó, để cho các bị can Hùng Cường, Công Trừng, Cao Hoàng Thám, Trần Văn Anh Duy, Vũ Bình, Võ Hoàng Thám, Hồng Sơn, Minh Tú và Thanh Hùng (là chủ các nhóm DN trên địa bàn) lừa đảo chiếm đoạt của VCB Tây Đô tổng số tiền trên 1.051 tỉ đồng.

Hé lộ việc tổ chức chỉ đạo lập hồ sơ cho vay khống của nhóm nguyên cán bộ VCB Tây Đô

Sở dĩ Tòa có quyết định yêu cầu điều tra bổ sung ngày 21/2/2019 là do trước đó, một số bị cáo trong nhóm doanh nghiệp cho rằng họ lập hồ sơ vay vốn là do có sự sắp xếp của cán bộ ngân hàng nên mới được chấp nhận cho vay. Riêng nhóm bị cáo Võ Vũ Bình có đơn kêu oan, cho rằng việc lập doanh nghiệp mới, lập hồ sơ vay vốn là có phương án kinh doanh thật. Tuy nhiên, trong quá trình làm hồ sơ vay thì do phía cán bộ ngân hàng làm sẵn, thậm chí đưa cả ủy nhiệm chi, giấy nhận nợ... để họ ký sẵn, để trống nội dung. Khi ngân hàng cho vay, giải ngân thì nhóm doanh nghiệp Võ Vũ Bình chỉ được giải ngân ít, hoặc không nhận được tiền mà dòng tiền bị nhóm ngân hàng chuyển cho nhóm doanh nghiệp bị nợ xấu khác, trong khi nhóm Võ Vũ Bình bị gánh nợ. Nhóm Võ Vũ Bình cũng yêu cầu trưng cầu giám định những phiếu chi, phiếu nhận nợ...do bị làm giả, nhưng chưa được giải quyết.

Sau khi có yêu cầu điều tra bổ sung, mới đây, Cơ quan An ninh Điều tra (Bộ CA) có kết luận điều tra bổ sung số 03/ANĐT-P6. Theo đó, bị can Nguyễn Hùng Cường (chủ nhóm khách hàng Nam Sông Hậu) khai nhận từ cuối năm 2012, do Công ty TNHH Vĩnh Nguyên (thuộc nhóm khách hàng Trường Nguyên) không có khả năng thanh toán nợ cho VCB Tây Đô, Trần Anh Huy (nguyên Trưởng phòng khách hàng VCB Tây Đô) đề nghị Nguyễn Hùng Cường tiếp nhận, điều hành và gánh lại khoản nợ của Công ty TNHH Vĩnh Nguyên tại VCB Tây Đô. Trần Anh Huy hướng dẫn Nguyễn Hùng Cường sử dụng pháp nhân Công ty TNHH Vĩnh Nguyên và lập các pháp nhân mới để vay vốn đảo nợ tại VCB Tây Đô.

Bị can Nguyễn Thanh Hùng (chủ nhóm khách hàng An Đô) khai nhận, khi các công ty trong nhóm An Đô không còn khả năng thanh toán các khoản vay đến hạn, Nguyễn Thanh Hùng đã trực tiếp gặp Nguyễn Minh Chuyển, Trần Anh Huy để trao đổi và xin phá sản. Tuy nhiên, Chuyến, Huy không đồng ý mà tiếp tục cho các công ty trong nhóm An Đô của Nguyễn Thanh Hùng vay để đảo nợ nhằm mục đích không để nợ xấu tại VCB Tây Đô. Do vậy, Nguyễn Thanh Hùng tiếp tục sử dụng các pháp nhân trong nhóm lập chứng từ, hồ sơ khống để ký hợp đồng tín dụng vay vốn tại VCB Tây Đô. Ngoài ra, một số khoản nợ trong nhóm An Đô, VCB Tây Đô tự sử dụng tiền vay của các nhóm khác để đảo nợ, Hùng không biết.

Bị can Võ Vũ Bình (chủ nhóm khảch hàng Du lịch Đại Dương) khai nhận: Sau khi hạn mức vay vốn của Công ty Du lịch Đại Dương tại VCB Tây Đô đã hết, nhưng Bình có nhu cầu vốn để kinh doanh bất động sản. Bình nhờ Nguyễn Minh Chuyển (nguyên Giám đốc VCB Tây Đô) tạo điều kiện vay vốn và được Chuyến đồng ý. Sau đó, Bình đã nhờ 2 người cháu là Trang Hồng Sơn đứng ra thành lập Công ty TNHH TMSX Hồng Sơn và Võ Hoàng Thám thành lập Công ty TNHH MTV Thương mại Hoàng Thuận Phát để vay vốn tại VCB Tây Đô. Võ Vũ Bình, Trang Hồng Sơn và Võ Hoàng Thám khai chỉ ký giấy nhận nợ, ủy nhiệm chi chưa ghi nội dung, giao lại cho ngân hàng, còn thủ tục, hóa đơn chứng từ như thế nào thì phía ngân hàng thực hiện.

Tuy nhiên, nhóm nguyên lãnh đạo VCB Tây Đô lại phủ nhận việc hướng dẫn lập doanh nghiệp để cho vay vốn đáo nợ và không biết các doanh nghiệp lập khống hồ sơ để rút vốn vay.

Cũng theo kết luận điều tra bổ sung, các cán bộ tín dụng VCB Tây Đô là Lê Thụy Vân Anh, Kiều Lưu Phúc Quân, Lê Thị Kiều Oanh, Phạm Văn Trí, Mã Hoàng Phước, Nguyễn Ngọc Hạ Huyền… đều khai nhận: Khi được giao thẩm định hồ sơ khách hàng, thấy hồ sơ không đủ năng lực tài chính, đã báo cáo trong hồ sơ pháp lý. Tuy nhiên, ông Chuyển chỉ đạo ông Huy để cán bộ tín dụng thực hiện chấm điểm tín dụng phải đạt A+ để được vay hạn mức tín dụng cao nhất, lập khống Biên bản họp hội đồng tín dụng; giải quyết cho một số công ty rút vốn trước, sau đó mới bổ sung hồ sơ; tài sản thế chấp thấp được vay hạn mức cao (60 tỷ đồng); lập khống biên bản kiểm tra sau vay vốn để Trần Anh Huy chỉnh sửa. Thực tế, việc VCB Tây Đô cho vay để trả nợ gốc, lãi cho các khoản nợ của các công ty trong nhóm.

Từ những căn cứ điều tra, Cơ quan ANĐT quyết định chuyển hồ sơ và vẫn giữ quan điểm đề nghị truy tố các bị can (nhóm DN) tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”; nhóm các bị can Nguyễn Minh Chuyển, Trần Anh Huy và Nguyễn Hữu Nghĩa phạm tội “Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng”...

Gia Huy – Trung Kiên