Nguy cơ thiếu hụt nguồn cung thịt lợn: Các Bộ đề xuất giải pháp cấp đông thịt

Đề xuất cấp đông thịt lợn được xem là giải pháp hữu hiệu hiện nay.

Nguy cơ thiếu hụt nguồn cung dịp cuối năm

Báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NNPTNT) cho biết, đến nay, dịch tả lợn châu Phi đã xảy ra tại 43 tỉnh, thành phố. Hiện dịch bệnh đã xuất hiện và lan rộng tại các tỉnh phía Nam gây lo ngại cho người chăn nuôi, người dân cũng như doanh nghiệp (DN) ngành chăn nuôi. Tổng số lợn mắc bệnh và tiêu hủy tính đến nay khoảng trên 1,7 triệu con, chiếm khoảng 5% tổng đàn lợn cả nước.

Trước tình hình đó, chiều ngày 30/5, tại cuộc họp đề xuất cơ chế hỗ trợ tổ chức thực hiện việc thu mua, giết mổ lợn và cấp đông thịt lợn nhằm bình ổn thị trường do Bộ Công thương tổ chức tại Hà Nội, đại diện Bộ Công thương cũng như Bộ NNPTNT đều có chung quan điểm: Một trong những giải pháp có thể hỗ trợ tích cực cho việc kiểm soát dịch tả lợn châu Phi hiện nay, đó là cần đẩy mạnh việc giết mổ, lưu thông và tiêu thụ lợn thịt sạch, không bị nhiễm dịch tả lợn châu Phi và đã tới tuổi xuất chuồng. Theo đó, sẽ tổ chức hỗ trợ các DN trong việc triển khai việc thu mua, giết mổ cấp đông đối với các sản phẩm thịt an toàn đã được ngành nông nghiệp chứng nhận. Bên cạnh đó, các DN chăn nuôi có kế hoạch tái đàn sau dịch để chuẩn bị nguồn hàng cho dịp cuối năm và Tết Nguyên đán.

Tại cuộc họp, ông Nguyễn Xuân Dương – quyền Cục trưởng Cục Chăn nuôi (Bộ NNPTNT) cho biết, hiện nay các nước láng giềng Việt Nam cũng có dịch tả lợn châu Phi như Trung Quốc, Campuchia, giá thịt lợn của họ vẫn đang giữ ở mức cao. Cụ thể, giá lợn hơi ở Trung Quốc hiện dao động khoảng trên 50 nghìn đồng/kg, Campuchia khoảng 58-60 nghìn đồng/kg, trong khi giá lợn hơi tại nước ta hiện chỉ còn xoay quanh từ 30-35 nghìn đồng/kg.

Việc giá lợn hơi của Việt Nam hiện quá thấp có nguyên nhân do tâm lý người tiêu dùng hiện nay vẫn chưa thực sự muốn sử dụng thịt lợn một cách bình thường như nhu cầu vốn có.

Bên cạnh đó, nhiều cơ sở chăn nuôi bán tháo lợn để “chạy” dịch, khiến nguồn cung tăng cục bộ trong ngắn hạn. Điều này có thể dẫn tới sự thiếu hụt nguồn cung thịt lợn vào những tháng cuối năm 2019 là điều hoàn toàn có thể xảy ra. Đây là những khó khăn không nhỏ cho chính người chăn nuôi lẫn công tác phòng chống dịch tả lợn châu Phi.

Giải pháp lâu dài

Theo ông Dương, cấp đông thịt lợn là giải pháp hữu hiệu nhất trong bối cảnh dịch tả lợn châu Phi đang bùng phát và lan rộng hiện nay. Ông Dương cho rằng, với tình hình dịch tả lợn châu Phi đang ngày càng trở nên phức tạp và chưa có cách nào dập dịch triệt để, thì việc triển khai cấp đông thịt lợn được ví như “một mũi tên trúng nhiều đích”. Giải pháp được lợi cho cả ngân sách nhà nước, lợi cho cả DN cũng như bà con nông dân.

Cũng theo ông Dương, giải pháp cấp đông thịt này không chỉ là giải pháp tình thế giải quyết nguy cơ thiếu hụt nguồn cung thịt lợn trong bối cảnh hiện nay, mà đây còn là giải pháp nên thực hiện lâu dài, góp phần không nhỏ vào mục tiêu dự trữ nguồn lương thực, thực phẩm cho quốc gia. Đây là vấn đề chúng ta phải nghĩ tới bởi năm 2019 này và những năm tiếp theo, nguy cơ thiếu hụt nguồn cung thịt lợn là rất lớn.

Tuy nhiên, ông Dương cũng thừa nhận, cái khó hiện nay là vấn đề kho đông lạnh và việc phát sinh chi phí cho DN, do đó vấn đề này cần phải có cơ chế, chính sách hợp lý, đồng bộ để khuyến khích các DN tham gia tạm trữ.

Cũng đồng tình với giải pháp cấp đông thịt lợn, cho rằng đây là giải pháp tối ưu trong bối cảnh “bão dịch” đang hoành hành, song ông Lê Văn Lộc – Phó Giám đốc Sở Công thương tỉnh Đồng Nai bày tỏ lo ngại, làm sao để tìm được kho cấp đông đạt tiêu chuẩn về cả diện tích cũng như nhiệt độ để trữ đông, đó là bài toán nan giải nhất hiện nay.

“Chúng ta thực hiện cấp đông sẽ giảm rất nhiều chi phí so với việc tiêu hủy, bài toán kinh tế là rất rõ, nhưng cái khó nhất chính là tìm được kho cấp đông. Ngay cả các khu công nghiệp với diện tích lớn nhưng để đảm bảo được các tiêu chuẩn khác cho việc trữ đông thực phẩm thì thực sự khó” – ông Lộc nêu quan điểm.

Nhiều DN cũng chia sẻ, trong bối cảnh hiện nay, người dân đang rất lo ngại về mức độ an toàn của sản phẩm thịt lợn, liệu khi DN bỏ một khoản chi phí lớn ra để thu mua thịt lợn rồi cấp đông, nhưng nếu có rủi ro ai sẽ đứng ra bảo đảm quyền lợi cho DN? Theo ông Võ Việt Dũng – Chủ tịch Hội đồng Quản trị Công ty CP Chế biến thực phẩm Nam Hà Nội, việc tổ chức cấp đông thịt lợn là đáng hoan nghênh, nhà quản lý cũng đưa ra các chính sách hỗ trợ DN về việc thuê kho lạnh, hỗ trợ kiểm dịch, giảm tải các chi phí khác cho DN…

“Song cần phải có cơ chế cụ thể trong việc bảo đảm quyền lợi cho DN, như vậy mới giúp DN yên tâm thực hiện việc cấp đông thịt lợn như đề xuất được đưa ra, bởi để thực hiện giải pháp này, chi phí mà DN bỏ ra là không hề nhỏ” – ông Dũng đề xuất.

Minh Phương