Cấp bách chống cháy rừng

Công điện của Thủ tướng được phát đi ngay sau khi cùng lúc nhiều khu vực rừng ở Hà Tĩnh, Thừa Thiên - Huế, Đà Nẵng xảy ra cháy dưới thời tiết nắng nóng với nền nhiệt độ dao động trên dưới 40 độ C.

Lực lượng chức năng huyện Cẩm Xuyên (Hà Tĩnh) tạo đường băng cản lửa ở rừng phòng hộ Ảnh: H.N.

Ngày 30/6, lực lượng chức năng và hàng ngàn người dân xã Xuân Hồng và thị trấn Xuân An của huyện Nghi Xuân (Hà Tĩnh) vẫn phải dồn sức lo dập lửa tại các cánh rừng ở núi Hồng Lĩnh. Ngày 29/6, cơ quan chức năng huyện Nghi Xuân (Hà Tĩnh) đã tạm giữ người đàn ông ngụ ở xã Xuân Hồng, là nghi can gây ra cháy rừng. Thông tin ban đầu cho biết, trong quá trình dọn vườn, người này đã bất cẩn để lửa cháy lan sang các cánh rừng quanh núi Hồng Lĩnh.

Trước đó, đầu giờ chiều ngày 28/6 một đám cháy rừng bùng phát ở huyện Hương Thủy (Thừa Thiên-Huế). Lửa bốc cao và kéo dài trong nhiều giờ; đã khiến đường dây 500 kv qua huyện Hương Thủy gặp sự cố. Vào lúc 10 giờ ngày 28/6, tại thôn Đại La, xã Hòa Sơn, huyện Hòa Vang (Đà Nẵng) cũng xảy ra vụ cháy rừng. Dù lực lượng chữa cháy chuyên nghiệp và hàng trăm người nỗ lực dập lửa nhưng phải đến 18 giờ 30 cùng ngày, đám cháy mới cơ bản được khống chế

Các khu vực rừng trồng (thông, keo lá tràm, bạch đàn) ở miền Trung đang đứng trước nguy cơ cháy rất cao. Nắng nóng liên tục trong nhiều ngày, gió phơn Tây Nam khô rát cùng với thảm thực bì dày đặc lá khô; là nguyên nhân gây cháy. Tuy nhiên, nguyên nhân của mọi nguyên nhân khiến các đám cháy rừng bùng phát, nhanh chóng lan rộng dưới tiết trời nắng nóng chính là con người. Cháy rừng do con người gây nên bởi sự thiếu ý thức, bất cẩn, vô cảm, vô trách nhiệm với cộng đồng. Dưới trời nắng như đổ lửa, chỉ một mẩu tàn thuốc cháy dở vứt xuống thảm lá khô cong hay tàn lửa đốt tổ ong vương vãi, cũng dễ dàng biến cả cánh rừng xanh tươi thành biển lửa. Ai cũng biết điều này nhưng không hiểu sao chính những con người gắn bó đời sống với các cánh rừng, mưu sinh khó nhọc từ rừng, lại là đối tượng chủ yếu gây ra thảm họa cháy rừng. Phía sau mỗi diện tích rừng bị lửa thiêu rụi, là hành vi đáng lên án. Ngoài bộ phận người dân có sinh kế gắn với rừng; không ít diện tích rừng tự nhiên, rừng đặc dụng cũng bị lửa thiêu rụi bởi sự vô ý thức của các nhóm du khách.

Các cánh rừng miền Trung trở nên mong manh, bất cứ lúc nào cũng dễ dàng bị chìm trong biển lửa dưới thời tiết nắng nóng kéo dài còn có nguyên nhân từ sự tắc trách của chính quyền địa phương và cơ quan có trách nhiệm được giao quản lý rừng. Những ai qua lại 30 km đèo Hải Vân (nối giữa Đà Nẵng và Thừa Thiên-Huế) đều dễ dàng nhận thấy, trong khi thảm rừng tự nhiên ở sườn phía Bắc (địa phận Thừa Thiên-Huế) được giữ gìn nguyên vẹn, xanh tươi thì sườn phía Nam (địa phận Đà Nẵng) trơ trụi toàn có tranh, dây leo và cây bụi. Cháy rừng ít khi xảy ra ở sườn phía Bắc Hải Vân trong khi sườn phía Nam Hải Vân của Đà Nẵng liên tục xảy ra các vụ cháy lớn thiêu rụi cả những diện tích rừng thông ít ỏi còn sót lại. Ngoài các vụ cháy rừng được kịp thời phát hiện, khống chế trong thời gian gần đây; ngày 17/8/2016, một vụ cháy lớn đã xảy ra ở sườn phía Nam Hải Vân thuộc phường Hòa Hiệp Bắc (quận Liên Chiểu) khiến địa phương phải huy động cùng lúc 600 người và nhiều phương tiện chữa cháy chuyên nghiệp tham gia dập lửa. Có gì đó không được bình thường trong vụ cháy rừng nói trên là lửa cùng lúc lan rộng ở cả 2 bên QL1A dài hơn 15 km qua đèo - trong khi QL1A qua đèo được coi là lằn ranh cản lửa hữu hiệu

Nắng nóng ở miền Trung được dự báo còn gay gắt trong những ngày tới. Đằng sau mỗi vụ cháy rừng là trách nhiệm của chính quyền địa phương và cơ quan được giao quản lý, bảo vệ rừng. Cấp bách phòng cháy và chữa cháy rừng theo chỉ đạo của Thủ tướng không chỉ là việc tuyên truyền, phổ biến đến từng người dân, mà cần được mỗi địa phương, cơ quan quản lý thể hiện bằng hành động cụ thể và trách nhiệm cao nhất.

Dương Thanh Tùng