Anh tuyên bố sớm trả tự do cho tàu chở dầu Iran
Ngoại trưởng Anh Jeremy Hunt cuối tuần qua đã tìm cách giảm căng thẳng với Iran sau khi nói rằng một tàu chở dầu của Iran từng bị Anh và chính quyền Gibraltar bắt giữ sẽ sớm được trả tự do, nếu như chính quyền Tehran đảm bảo rằng con tàu này không hướng tới Syria.
Tàu chở dầu Grace 1 của Iran (Nguồn: AFP).
“Cuộc điện đàm mang tính xây dựng”
Trong một tuyên bố phát đi hôm cuối tuần, Ngoại trưởng Hunt nói rằng ông đã có một “cuộc điện đàm mang tính xây dựng” với người đồng cấp Iran Mohammed Javad Zarif. Ông Hunt cho hay, ông Zarif khẳng định rằng chính quyền Tehran không muốn gia tăng căng thẳng với Anh.
“Trong cuộc điện đàm, tôi đã nói với ông ấy rằng mối quan ngại của chúng tôi chính là điểm đến của tàu chở dầu Grace 1” – ông Hunt nói, nhắc đến con tàu chở dầu của Iran đã bị hải quân Anh bắt giữ trong hôm 4/7 vừa qua ở vùng biển Gibraltar vì bị tình nghi đang chở dầu tới Syria, vi phạm các nghị quyết trừng phạt Syria của LHQ.
Một tuyên bố mà phía Iran đưa ra cũng xác nhận rằng Ngoại trưởng hai nước đã có cuộc điện đàm, đồng thời nói rằng Ngoại trưởng Anh đã công nhận “quyền được xuất khẩu dầu mỏ” của Iran. Tuyên bố nói thêm rằng, chính quyền Tehran hy vọng rằng cuộc điều tra mà chính quyền Gibraltar đang mở nhằm vào con tàu Grace 1 “sẽ nhanh chóng đi đến kết luận và trả tự do cho tàu chở dầu của Iran”.
Trước đó, giới chức Mỹ lên tiếng về vụ việc, nói họ tin rằng con tàu siêu vận tải này đang chở dầu tới một nhà máy lọc dầu ở Syria, như vậy đã vi phạm các nghị quyết trừng phạt của cả EU và Mỹ.
Ngoại trưởng Hunt nói rằng, Anh “sẽ trao trả tự do cho con tàu này ngay khi Tehran đảm bảo rằng nó sẽ không tới Syria, sau khi các tiến trình xử lý ở tòa án của Gibraltar hoàn tất”. “Ngoại trưởng Zarif đã nói với tôi rằng Iran mong muốn giải quyết vấn đề này và không tìm cách gia tăng căng thẳng giữa hai bên”- ông Hunt khẳng định.
Trước đó, trong tuần qua, chính quyền Tehran đã phản ứng hết sức giận dữ trước việc Anh bắt giữ tàu chở dầu của họ, và Anh cũng đưa tin rằng nhiều tàu quân sự của Iran cũng cố gắng bắt giữ một tàu chở dầu của họ khi nó đang di chuyển qua khu vực eo biển Hormuz.
Nhiều vấn đề được thảo luận
Iran- trong tuyên bố được các hãng truyền thông trong nước dẫn lại- cho hay, Ngoại trưởng Zarif đã nói với người đồng cấp Anh rằng Iran sẽ tiếp tục xuất khẩu dầu mỏ “dù ở bất cứ hoàn cảnh nào” và rằng điểm đến của tài chở dầu Grace 1 là “hợp pháp”, cụ thể là ở khu vực “Địa Trung Hải”. Tuy nhiên, ông Zarif không nêu cụ thể điểm đến của tàu chở dầu này.
Iran từ trước đến nay liên tục nói rằng các đòn trừng phạt kinh tế mà Mỹ và EU áp đặt đối với họ là “phi pháp”.
Trong tuyên bố đưa ra hôm cuối tuần trước, Ngoại trưởng Anh Jeremy Hunt cũng hoan nghênh Thủ hiến vùng Gibraltar Fabian Picardo vì ông này đã thực hiện “xuất sắc công việc của mình, giải quyết vấn đề và chia sẻ quan điểm của Anh về hướng giải quyết” bất đồng với Iran.
Ngoài vấn đề tàu chở dầu, Ngoại trưởng Hunt cũng cho hay, trong cuộc điện đàm với người đồng cấp Iran ông đã nêu vấn đề công dân mang hai quốc tịch Anyh-Iran Nazanin Zaghari-Ratcliffe bị bắt giữ. Ông Hunt khẳng định rằng Anh và Iran sẽ nỗ lực để tìm ra giải pháp cho vấn đề này.
Trong một tuyên bố riêng rẽ, ông Picardo nói rằng, ông đã có cuộc nói chuyện với Ngoại trưởng Hunt trước và sau cuộc điện đàm giữa hai nhà ngoại giao hàng đầu của Anh và Iran, và lên tiếng ủng hộ hướng giải quyết hiện tại.
Ông Picardo cũng cho hay, ông đã đề nghị ông Hunt nói với phía Iran rằng Gibraltar sẽ tiếp tục thực thi các lệnh trừng phạt của EU, nhưng cũng đang chuẩn bị trả tự do cho tàu Grace 1 “nếu được đảm bảo rằng nó sẽ không vận chuyển dầu tới Syria hay bất cứ nước nào đang bị EU cấm vận”.