Phát huy hiệu quả từ giám sát cộng đồng
Hoạt động giám sát của các Ban Thanh tra nhân dân (TTND), Ban Giám sát đầu tư (GSĐT) của cộng đồng, Ban điều hành Đề án 02-212 và các nhóm nòng cốt trên địa bàn Thành phố Hà Nội đã tập trung giám sát những vấn đề dân sinh bức xúc tại cơ sở. Trong quá trình giám sát đã phát hiện nhiều tiêu cực, góp phần chống thất thoát, lãng phí tại nhiều địa phương trên địa bàn thành phố.
Ban Thanh tra nhân dânvà Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng xã Phú Thụy, huyện Gia Lâm, Hà Nội kiểm tra chất lượng công trình đang xây dựng.
Giám sát hiệu quả
Theo Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố, trong 6 tháng đầu năm 2019, các Ban TTND đã tổ chức giám sát được 3.886 cuộc, phát hiện 785 vụ việc vi phạm; kiến nghị với chính quyền các cấp, các cơ quan có thẩm quyền 750 vụ việc, trong đó có 691 vụ việc được các cơ quan chức năng xem xét, giải quyết. Ban GSĐT của cộng đồng cũng đã phát hiện 143 vụ vi phạm, kiến nghị cơ quan có thẩm quyền xử lý kịp thời 136 vụ vi phạm. Điển hình như Ban TTND phường Phạm Đình Hổ, quận Hai Bà Trưng đã giám sát các công trình hạ ngầm tại vỉa hè trên các tuyến phố; phát hiện việc hoàn trả mặt hè đường kém, vật liệu thi công thừa không thu dọn. Ban đã đề nghị phường có kiến nghị quận, đơn vị thi công đẩy nhanh tiến độ đảm bảo thực hiện theo đúng kế hoạch và hoàn trả vỉa hè đảm bảo đúng quy định.
Đánh giá về hoạt động Ban TTND trên địa bàn, Trưởng ban Dân vận, Chủ tịch Ủy ban MTTQ thị xã Sơn Tây Hà Việt Phong khẳng định, những năm gần đây, Ban TTND tại các xã, phường thuộc thị xã hoạt động rất tích cực, hiệu quả. Tại xã Cổ Đông, 6 tháng đầu năm 2019, qua giám sát đã phát hiện một hộ xây nhà trái phép và vận động tháo dỡ thành công; một hộ lấn chiếm đất công, đã kiến nghị xử lý, trả lại 20m2 đất. Ban TTND phường Phú Thịnh phát hiện một công trình xây dựng vi phạm, đã đề nghị chủ đầu tư khắc phục trả lại hiện trạng ban đầu. Ban TTND phường Trung Sơn Trầm phát hiện một hộ dân trồng cây và xây mộ trên đất công, đã đề nghị UBND phường xử lý kịp thời…
Chia sẻ về hiệu quả hoạt động của Ban GSĐT của cộng đồng tại cơ sở, ông Lê Vĩnh Thịnh- Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ huyện Thạch Thất cũng cho biết, trong 6 tháng đầu năm Ban GSĐT của cộng đồng xã Canh Nậu đã phát hiện và kiến nghị xử lý sai phạm trong việc thi công, nạo vét rãnh thoát nước trên địa bàn xã. Ban GSĐT của cộng đồng xã Thạch Xá qua giám sát cũng đã phát hiện công trình xây dựng trung tâm xã đi đường 419 chậm tiến độ, công tác giải ngân vốn và giải phóng mặt bằng chưa kịp thời. Đây chỉ là hai trong số rất nhiều công trình mà các Ban Giám sát trên địa bàn huyện phát hiện sai phạm của chủ đầu tư.
Tập trung vào những vấn đề trọng tâm
Để giám sát hiệu quả chất lượng các công trình đòi hỏi các thành viên Ban TTND và Ban GSĐT của cộng đồng phải có kiến thức chuyên sâu về xây dựng. Tuy nhiên, việc làm này cũng gặp không ít khó khăn. Bà Nguyễn Thị Thắm- Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ huyện Thanh Trì cho rằng, hầu hết các thành viên Ban TTND, Ban GSĐT của cộng dồng không có kiến thức chuyên môn về các lĩnh vực liên quan đến hoạt động giám sát như: Kế toán, tài chính, địa chính, pháp luật… Do đó, khi giám sát chủ yếu dựa vào kinh nghiệm và nhận thức chủ quan của cá nhân nên hiệu quả chưa như mong muốn. Mặt khác, hoạt động này liên quan nhiều đến các lĩnh vực nhạy cảm như đầu tư xây dựng, quản lý kinh tế, tài chính, quản lý, sử dụng đất đai…; nếu không có sự tạo điều kiện phối hợp của các cơ quan liên quan thì rất khó thu được kết quả.
Để khắc phục những nhược điểm này, nhiều cán bộ Mặt trận đã tự tìm tòi, học hỏi thêm kinh nghiệm để phục vụ tốt hơn công việc giám sát của mình. Ông Kiều Văn Thạch- Trưởng ban TTND xã Đường Lâm, thị xã Sơn Tây nhận định: Giám sát công trình mất rất nhiều thời gian và tính chất công việc cũng khá phức tạp. Tuy nhiên, để có được chất lượng công trình, ông Thạch đã không quản ngại khó khăn, dành nhiều thời gian nghiên cứu hồ sơ, bản vẽ. Chỗ nào chưa rõ thì tìm kỹ sư hoặc người có kinh nghiệm để hỏi thêm. Nhờ đó, những dự án, những công trình trọng điểm trong xã được ông giám sát bài bản.
Theo Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban MTTQ thành phố Bùi Anh Tuấn, hoạt động của Ban TTND và Ban GSĐT của cộng dồng, Ban Điều hành Đề án 02 – 212 và các nhóm nòng cốt đã tập trung vào những vấn đề trọng tâm, bức xúc của xã hội, những dự án có ảnh hưởng trực tiếp tới đời sống nhân dân, những văn bản quy phạm pháp luật, những chính sách mới được Nhà nước, thành phố và địa phương ban hành… Qua đó tạo được lòng tin của quần chúng nhân dân đối với Đảng và chính quyền địa phương.
“Trong thời gian tới, Ủy ban MTTQ Việt Nam TP sẽ tập trung rà soát và cụ thể hóa những nội dung trọng tâm giám sát, đảm bảo thiết thực, hiệu quả. Trong đó, tập trung giám sát việc thực hiện “Năm nâng cao năng lực, hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị”; chấp hành pháp luật về an toàn vệ sinh thực phẩm; giám sát việc phòng, chống tham nhũng; giám sát các công trình, dự án đầu tư xây dựng phục vụ đời sống dân sinh tại cơ sở, các công trình có vốn do nhân dân đóng góp”- ông Tuấn chia sẻ.