ASEAN cần đoàn kết để ứng phó hiệu quả với biến động phức tạp

Các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN-Trung Quốc chụp ảnh chung. Ảnh: Ngọc Quang - TTXVN.

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Thủ tướng Thái Lan Prayut Chan-o-cha nhấn mạnh trong 6 tháng vừa qua kể từ Hội nghị hẹp Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN tháng 1/2019, sự hợp tác chặt chẽ của các nước ASEAN đã mang lại những kết quả cụ thể. Thủ tướng Prayut Chan-o-cha cho biết, tại Hội nghị Thượng đỉnh G-20 tại Nhật Bản vừa qua với tư cách là Chủ tịch ASEAN ông đã nêu 4 lĩnh vực hợp tác chính là sử dụng công nghệ và đổi mới tài chính để hỗ trợ tài chính bao trùm đối với phụ nữ, thanh niên, khởi nghiệp và các doanh nghiệp nhỏ và vừa cũng như những cộng đồng ở các vùng sâu, vùng xa; thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các vùng thành thị và nông thôn bằng cách sử dụng công nghệ và sáng tạo để thúc đẩy mạng lưới các thành phố thông minh ASEAN; bảo tồn và phục hồi môi trường và các nguồn tài nguyên thiên nhiên; và thúc đẩy phát triển nguồn lực con người.

Thủ tướng Prayut Chan-o-cha bày tỏ mong muốn tại Hội nghị này, các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN kiểm kiểm lại những công việc đã thực hiện trong 6 tháng qua và thảo luận những biện pháp hợp tác để trình lên Hội nghị Cấp cao ASEAN tiếp theo vào tháng 11 năm nay.

Sau lễ khai mạc, các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN tham dự phiên họp toàn thể và phiên họp hẹp trao đổi về các vấn đề nổi lên trong tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN, kế hoạch triển khai Tài liệu Quan điểm ASEAN về Ấn Độ Dương -Thái Bình Dương (AOIP) và Tuyên bố tầm nhìn của các nhà lãnh đạo ASEAN về quan hệ đối tác vì sự bền vững cũng như tiến trình đàm phán Bộ Quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC).

Trong phát biểu dẫn đề với tư cách nước Chủ tịch kế tiếp của ASEAN, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh nhấn mạnh, ASEAN đang ngày càng phát triển lớn mạnh, gắn kết chặt chẽ với vai trò trung tâm và vị thế quốc tế được củng cố, tiến trình xây dựng Cộng đồng được triển khai tích cực.

Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh cũng khẳng định, trước những chuyển động phức tạp của môi trường khu vực và quốc tế, ASEAN cần vững vàng, đoàn kết, tự cường, đề cao thượng tôn pháp luật để tiến bước, ứng phó hiệu quả với biến động phức tạp của tình hình khu vực và quốc tế.

Chúc mừng Thái Lan với những thành công tích cực trong vai trò Chủ tịch ASEAN 2019 của Thái Lan dưới tinh thần chủ đề của năm là Tăng cường quan hệ đối tác vì sự bền vững, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh khẳng định sự ủng hộ tích cực của Việt Nam đối với các nỗ lực của Thái Lan theo hướng này.

Là nước Chủ tịch ASEAN kế tiếp, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh cam kết Việt Nam sẽ tiếp tục tinh thần và động lực của năm 2019 để tăng cường thống nhất và gắn kết ASEAN, phát huy hơn nữa vai trò trung tâm của ASEAN trong ứng phó hiệu quả với các thách thức an ninh, phát triển toàn cầu.

Trong khuôn khổ Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 52 và các hội nghị liên quan, chiều cùng ngày, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh đã cùng Bộ trưởng Ngoại giao các nước ASEAN và Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị tham dự Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN-Trung Quốc. Tại Hội nghị các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN đánh giá cao những tiến triển tích cực trong quan hệ hợp tác toàn diện giữa ASEAN-Trung Quốc trong thời gian qua trên tất cả các lĩnh vực. Hai cũng cũng khẳng định lại cam kết sớm hoàn tất Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện, ủng hộ hệ thống thương mại đa phương mở.

Về hình hình thế giới và khu vực, các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN-Trung Quốc đã thẳng thắn trao đổi về những diễn biến gần đây của khu vực, trong đó có tình hình Biển Đông. Trong khi tích cực ghi nhận tiến triển trong đàm phán Bộ quy tắc COC, nhiều nước nhấn mạnh tầm quan trọng của thúc đẩy tin cậy tăng cường xây dựng lòng tin, đảm bảo hòa bình, ổn định, an toàn tự do hàng hải và hàng không trên Biển Đông. Các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN nhấn mạnh sự cần thiết, đề cao tuân thủ luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển UNCLOS 1982, thực hiện nghiêm túc tuyên bố DOC và hướng đến hoàn thiện Bộ quy tắc COC hiệu quả, hiệu lực.

Phát biểu tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh chia sẻ đánh giá chung của các nước ASEAN về ý nghĩa và tầm quan trọng chiến lược của quan hệ ASEAN-Trung Quốc. Khẳng định sẽ phối hợp tích cực cùng các nước ASEAN thúc đẩy quan hệ đối tác và hợp tác giữa 2 bên đi vào chiều sâu, thực chất hơn.

Về tình hình Biển Đông, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh ghi nhận những tiến triển trong đàm phán COC song cũng bày tỏ quan ngại sâu sắc về những diễn biến trên vùng biển, trong đó có hoạt động của tàu khảo sát HD 08 của Trung Quốc trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam. Các hành động như vậy, theo Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh là đe dọa nghiêm trọng đến quyền lợi và lợi ích hợp pháp của các quốc gia ven biển, làm xói mòn lòng tin, gia tăng căng thẳng, không có lợi cho hòa bình và ổn định ở khu vực.

Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh khẳng định lại lập trường nguyên tắc của ASEAN về tầm quan trọng của tăng cường niềm tin, không quân sự hóa, kiềm chế, không có hoạt động làm gia tăng căng thẳng và phức tạp tình hình, tuân thủ nghiêm túc luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982, sớm hoàn tất Bộ quy tắc COC hiệu quả, thực chất, phù hợp với luật pháp quốc tế.

H.Vũ (theo TTXVN)