‘Tổng đài Út Diệp’ âm thầm giúp ngư dân
Nhiều năm qua, hằng ngày, hàng ngàn con tàu cá của ngư dân miền Trung đánh bắt xa bờ đã đón nghe bản tin thời tiết từ đài canh của một người phụ nữ.
Chị Út Diệp kiểm tra sổ ghi nhật ký tọa độ của tàu cá hoạt động trên biển.
Đó là chị Lương Thị Hồng Lan (42 tuổi), thường gọi là Ú Diệp, ở thôn Mỹ Tân, xã Mỹ Chánh, huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi. “Tổng đài của chị cũng được đặt tại thôn Mỹ Tân, người ta gọi thân mến là “tổng đài Út Diệp”.
Khi chúng tôi vừa tới nhà cũng là lúc Út Diệp đến giờ thông báo “bản tin thời tiết”. Tiếng chị rõ ràng phát ra từ đài iCom để trả lời những câu hỏi mà các ngư dân đánh bắt xa bờ gọi về. “Alo, alo. Chị Diệp ơi chúng tôi mới ra đánh bắt hải sản ở phía Nam quần đảo Hoàng Sa hiện tại thời tiết địa điểm nơi đây có tốt không”. Hay “Chị Diệp ơi, cho tôi hỏi thăm thằng cu tôi ở nhà đã hết sốt chưa ạ!”… Vâng! Rất nhiều câu hỏi kiểu như thế đã được chị trả lời cụ thể, rõ ràng.
Đang nói chuyện, chị quay ra trả lời một câu hỏi của ngư dân về thời tiết: “Alo, chú ý, vài ngày tới phía Nam quần đảo Hoàng Sa có mưa rào và dông vài nơi. Tầm nhìn xa trên 10 km. Gió nam đến đông nam cấp 4. Sóng biển cao từ 0,75 đến 1,75 m…”. Cứ như thế, chị đã trở thành “tổng đài” của ngư dân đánh bắt xa bờ.
Chị Diệp có dáng gây gò, lan da ngăm đen nhưng khuôn mặt hiền từ, phúc hậu. Chị kể, chồng chị cũng như nhiều ngư dân khác làm nghề câu mực biển khơi ở ngư trường Hoàng Sa, Trường Sa, đi ba tháng tàu mới mới vào bờ. Ngòai đó không có sóng điện thoại để liên lạc nên chị rất lo lắng, nhất là mỗi khi vào mùa mưa bão, sóng to, gió lớn. Vậy nên, gia đình chị đã quyết định mua chiếc máy iCom cho tiện liên lạc với chồng khi đánh bắt hải sản trên biển và cũng để thông báo cho những ngư dân khác.
Nói là làm, chị vào Sài Gòn rồi ra Hà Nội học cách dự báo thời tiết qua việc tổng hợp các dữ liệu từ các trang khí tượng của Việt Nam, Philippines và nhiều kênh khác. Nói có vẻ đơn gian nhưng để có thông tin thời tiết chính xác, chị Diệp phải nghiên cứu kỹ các bản tin dự báo thời tiết qua nhiều kênh để có thể trả lời rõ ràng cho ngư dân.
Chị cho biết, phải xem thông tin trên báo, đài và internet cộng với kiến thức học được, ghi chép vào sổ, phân tích, dần dà chị tích lũy được nhiều kinh nghiệm. Nhờ vậy, tàu của chồng chị và nhiều ngư dân khác biết được hướng di chuyển của bão để nhiều lần đã kịp thời né tránh an toàn.
Nhiều ngư dân cho hay, cuối năm 2015 và 2016, thời tiết trên biển liên tục phức tạp bởi không khí lạnh tăng cường và bão muộn, nhưng nhờ những thông tin của chị cung cấp, tàu của chồng chị và một số tàu bạn đã di chuyển đến vùng biển an toàn, tiếp tục chuyến biển cuối năm mà không phải bỏ biển để vào bờ tránh trú. Kết thúc những chuyến biển cuối năm đó, nhiều tàu cá trúng đậm.
Những ngư dân mà chúng tôi gặp đều thống nhất rằng, việc làm của chị Diệp vô cùng ý nghĩa, càng đáng quý khi chị làm công việc này xuyên suốt gần 5 năm trời nhưng không hề lấy một đồng tiền công.
Ngư dân Nguyễn Văn Dũng cho biết, nhờ được “tổng đài Út Diệp” cung cấp ngày từ 3 đến 5 lần thông tin thời tiết mà ngư dân đánh bắt xa bờ nắm bắt được tình hình thời tiết, gia đình hay nhắn gửi thông tin về cho đất liền. “Bây giờ chị Diệp đã trở thành nơi cung cấp thông tin về thời tiết, về tình hình ở quê nhà, gia đình cho các ngư dân trên biển. Ơn này chúng tôi ghi khắc và tận đáy long vô cùng biết ơn”.
Còn chị Diệp chia sẻ chân tình: “Họ tin tưởng và cần giúp thì tôi giúp chứ chưa bao giờ tôi nghĩ sẽ trở thành “tổng đài” thông tin cho các ngư dân đâu. Ban đầu tôi chưa nghĩ đến việc giúp được nhiều người như thế, mà chỉ nghĩ là làm để đem lại sự an toàn cho chồng và được tàu nào hay tàu đó. Dần thành quen, ai cần thì mình giúp, mình không có đòi hỏi gì cả” - nói xong chị cười, nụ cười hiền lành.
Ông Nguyễn Thành Tín, Phó Chủ tịch UBND xã Bình Chánh, huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi cho biết, Nhà nước đầu tư cho xã 2 trạm iCom thực hiện công tác cứu hộ, cứu nạn cho ngư dân, giao cho Nghiệp đoàn nghề cá quản lý. Nhưng qua thời gian, thiết bị hỏng nên hiện nay 2 trạm iCom này đều không hoạt động. Trong khi đó, chị Diệp dùng máy iCom của gia đình để liên lạc với chồng và các tàu thuyền khác.
“Xã rất hoan nghênh và biểu dương chị. Vì không dễ gì có cá nhân nào làm công ích cộng đồng như thế”.