Trước ngưỡng cửa các FTA thế hệ mới: Chậm chân là mất cơ hội

Doanh nghiệp cần chủ động tìm kiếm thông tin để đạt hiệu quả cao khi xuất khẩu hàng hóa.

Cần chủ động nắm bắt thông tin

Một con số khảo sát mới nhất của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho thấy, trên 70% DN chưa biết đến Hiệp định Đối tác toàn diện Xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) và Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA) . Trong khi, đây là hai FTA thế hệ mới quan trọng sẽ sớm được thực thi trong thời gian tới, thì việc một tỷ lệ không nhỏ các DN không biết, không quan tâm đến các FTA thực sự là vấn đề đáng lưu tâm.

CPTPP hay EVFTA đều là những Hiệp định sẽ mang lại nhiều cơ hội cho các DN Việt Nam khi Việt Nam là thành viên tham gia các FTA này. Bởi khi các Hiệp định này có hiệu lực, nhiều dòng thuế sẽ được đưa về 0%. Không chỉ có lợi về thuế, cơ hội mở rộng thị trường, tiếp cận các đối tác mới dành cho các DN Việt là rất lớn. Theo chia sẻ của một DN ngành may mặc, EVFTA có hiệu lực, DN này sẽ tăng trưởng xuất khẩu thêm khoảng 20% vì tìm thêm được nhiều khách hàng mới. Bên cạnh đó, các khách hàng cũ cũng sẽ tăng số lượng đặt hàng.

Nhiều DN chia sẻ, với chính sách thuế thuận lợi, CPTPP hay EVFTA đang mở rộng cánh cửa để các DN Việt bước vào. Đặc biệt, với EVFTA, DN Việt Nam có thể đẩy mạnh xuất khẩu vào thị trường này. Trao đổi với Đại Đoàn Kết, ông Đỗ Mạnh Hùng- Chủ tịch Hiệp hội Các DN Việt Nam đầu tư tại Đức cho biết, Đức là một thị trường khá khó tính thuộc EU với nhiều quy chuẩn rất khắt khe, vì vậy, nếu các DN Việt Nam có thể đáp ứng được các quy định, quy chuẩn vào thị trường Đức cũng dễ dàng cầm được “tấm thẻ xanh” để vào các thị trường khác trong EU. “Bởi vậy, các DN có thể hướng đến thị trường này bằng cách nắm bắt thông tin, quy định khi xuất khẩu sang Đức, khi vào được thị trường Đức rồi thì việc tiếp cận các thị trường khác hoàn toàn không đáng lo ngại”- ông Hùng nhấn mạnh.

Hiểu các cam kết trong hiệp định

Dù vậy, không phải bất cứ DN Việt Nam nào cũng nắm rõ những thông tin về các FTA. Với con số mà VCCI công bố, giới chuyên gia cho rằng, sẽ rất thiệt thòi cho các DN nếu để mất cơ hội mà các FTA mang lại chỉ vì thiếu tìm hiểu thông tin.

Đơn cử, trong lĩnh vực nông sản xuất khẩu, cà phê là một trong những mặt hàng chủ lực của Việt Nam, thế nhưng cho đến thời điểm này, nhiều DN ngành cà phê vẫn còn rất mơ hồ, thậm chí không biết khi nào mình sẽ được hưởng mức thuế 0% hoặc nếu được hưởng sẽ trong thời gian bao lâu. Thông tin về thực trạng này, ông Nguyễn Hải Minh- Phó Chủ tịch Phòng Thương mại châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) cho biết, nhiều mặt hàng chủ lực như cà phê chẳng hạn, đến giờ các DN của chúng ta vẫn còn chưa biết thuế suất đối với mặt hàng của mình khi xuất khẩu sang châu Âu mà theo Hiệp định EVFTA, nó sẽ về về 0% sau bao nhiêu năm hoặc sắp tới sẽ là bao nhiêu %. Theo ông Minh, điều đó chứng tỏ khả năng tiếp cận thông tin của các DN nhỏ và vừa với các FTA thế hệ mới rất hạn chế.

Chia sẻ về thực tế này, ông Vũ Tiến Lộc- Chủ tịch VCCI cho rằng, yếu tố quan trọng nhất hiện nay là các DN phải chủ động tìm hiểu thông tin cụ thể về các Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới. Đơn cử riêng với EVFTA, khi nắm rõ và hiểu về Hiệp định, về thị trường châu Âu, DN sẽ có cơ sở để lên kế hoạch, chiến lược kinh doanh, cơ cấu lại sản phẩm, đầu tư công nghệ, tìm kiếm đối tác và thị trường mới, từng bước thâm nhập và cạnh tranh được ngay tại sân nhà và gia tăng xuất khẩu vào thị trường châu Âu. “Nắm bắt thông tin, hiểu về các cam kết trong hiệp định thương mại tự do là yếu tố quyết định thành công của hợp tác và hội nhập, bởi lẽ với rất nhiều Hiệp định thương mại tự do đã được Việt Nam ký kết, nhưng dễ làm nhất là tận dụng ưu đãi thế quan, thì DN nước ta mới chỉ sử dụng được khoảng 40%”- ông Lộc nêu vấn đề.

Theo vị Chủ tịch VCCI, nếu bản thân DN còn ngại chủ động tiếp cận thông tin về các FTA thì chẳng ai có thể giúp được DN. Trong khi nhà quản lý nỗ lực đàm phán để ký kết, thực thi các FTA, thì dường như nhiều DN còn đang khá thờ ơ. Chính bởi vậy, ông Lộc cho rằng, các DN Việt Nam sẽ rất khó tận dụng được cơ hội từ hội nhập quốc tế khi mà họ vẫn mù mờ, không chịu tìm hiểu nắm được thông tin về các hiệp định quan trọng này.

Minh Phương