Tuyển sinh đại học 2019: Trường ngoài công lập vẫn gặp khó

Tấp nập tư vấn tuyển sinh.

Phát biểu tại hội thảo, GS.TS Trần Hồng Quân- nguyên Bộ trưởng Bộ GDĐT, Chủ tịch hiệp hội các trường ĐH-CĐ Việt Nam cho biết, trong suốt 20 năm qua hệ thống các trường ngoài công lập đã có bước phát triển cả về số lượng và chất lượng, đáp ứng được nhiều nhu cầu của xã hội, góp phần vào sự phát triển chung của giáo dục ĐH cả nước. Tuy nhiên đâu đó vẫn còn những vấn đề tồn tại cần hoàn thiện. Hội thảo sẽ ghi nhận các ý kiến chia sẻ từ các đại biểu tham dự để có những kiến nghị gửi đến các cấp lãnh đạo.

Khó tuyển sinh

Một trong những vấn đề được các đại biểu tập trung thảo luận tại hội thảo đó là thực trạng tuyển sinh của các trường ĐH ngoài công lập hiện nay. PGS.TS Trần Thị Hồng- Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Nguyễn Tất Thành chỉ ra rằng, theo thống kê mới nhất của Bộ GDĐT, hiện số lượng sinh viên học tại các trường ĐH ngoài công lập của Việt Nam mới đạt gần 13,16%. Trong khi so sánh với một số nước trên thế giới, tỉ lệ sinh viên học tại các trường ĐH ngoài công lập khá lớn. Chẳng hạn tại Philippines chiếm 86%, Hàn Quốc 75%, 60% ở các nước Brazil, Indonesia, Columbia… Thậm chí 10 trường hàng đầu thế giới thì có ít nhất 8 trường tư thục và chỉ có 2 trường công lập. Chẳng hạn tại Mỹ, trong 10 trường thuộc hạng top thì có 9 trường ngoài công lập như Harvard, MIT….

Từ đó cho thấy thực trạng tuyển sinh khó khăn của các trường ĐH ngoài công lập hiện nay ở Việt Nam. Như mùa tuyển sinh 2019, trong khi nhiều trường ĐH công lập đến thời điểm này đã kết thúc tuyển sinh thì đa số các trường ĐH ngoài công lập vẫn đang “vớt vát” thí sinh với các đợt xét tuyển bổ sung. Trong đó có cả những ngành “hot” của ĐH Nguyễn Tất Thành cũng thông báo xét tuyển bổ sung đợt 1 gồm cả phương thức xét tuyển bằng kết quả thi THPT quốc gia 2019 và cả học bạ THPT.

Từ những yếu tố trên có thể thấy vai trò và vị thế của ĐH ngoài công lập vẫn chưa được nhìn nhận, đánh giá đúng mức và chưa tạo động lực để thúc đẩy sự phát triển của các trường ngoài công lập. Trong khi đó, các trường ngoài công lập có nguồn thu chủ yếu từ học phí của sinh viên nên việc tuyển sinh khó khăn sẽ khiến các trường khó chủ động về việc tuyển giảng viên cơ hữu, đảm bảo chất lượng dạy và học. Đồng thời, việc thuê mướn cơ sở vật chất để giảng dạy, học tập của nhiều trường ĐH ngoài công lập cũng khá chật vật do không có quỹ đất riêng để xây trường, các dịch vụ hỗ trợ hoạt động học tập như khu thể chất, xưởng thực hành... khó cân đối.

Vì vậy, kiến nghị của các đại biểu là mong muốn được đối xử bình đẳng về chính sách, cơ chế, điều kiện để tồn tại và phát triển bền vững. Để làm được điều đó, các đại biểu đề xuất cần có phương án nghiên cứu bài bản hơn từ đó đưa ra những chính sách, mô hình và cơ chế phù hợp, trong đó có vai trò của Hiệp hội các trường ĐH-CĐ Việt Nam trong việc đề xuất các ý kiến tới các cơ quan quản lý, các cấp lãnh đạo…

Đề xuất bình đẳng công - tư

Đồng tính với quan điểm cần phải có những chính sách hỗ trợ của nhà nước để thúc đẩy ĐH ngoài công lập phát triển, TS Nguyễn Cảnh Cam- Chủ tịch Hội đồng quản trị, Hiệu trưởng Trường CĐ Kinh tế - Công nghệ TP HCM cho rằng, hiện nay, trong hệ thống trường công và tư chưa có sự bình đẳng về chính sách hỗ trợ của nhà nước. Sinh viên học trường công được hưởng chính sách hỗ trợ học phí của nhà nước, còn sinh viên trường ĐH ngoài công lập lại không được hỗ trợ. Điều này tao sự không công bằng cho người học của hai hệ thống.

Bên cạnh đó, TS Cam cho rằng cần tạo điều kiện cho các cơ sở giáo dục nghề nghiệp ngoài công lập tiếp cận nguồn tài chính lãi xuất thấp trong và ngoài nước để tăng cường năng lực công nghệ và cơ sở vật chất, kỹ thuật, nâng cao chất lượng đào tạo. Ngoài ra, nên miễn thuế thu nhập doanh nghiệp cho các cơ sở giáo dục ngoài công lập để cơ sở có điều kiện tái đầu tư đổi mới trang thiết bị, dụng cụ, phương tiện giảng dạy theo sự phát triển của cách mạng công nghiệp lần thứ 4.

Trước đó, TS Nguyễn Thị Kim Phụng- Vụ trưởng Vụ Giáo dục ĐH (Bộ GDĐT) cho biết, Luật Giáo dục ĐH sửa đổi có điều chỉnh một số nội dung đối với các trường ĐH ngoài công lập và công lập để thực hiện tối đa bình đẳng công tư. Trong đó, các trường sẽ được tự chủ sử dụng một phần tài sản vào kinh doanh, cho thuê, liên kết nhằm mục đích phát triển giáo dục ĐH, theo nguyên tắc bảo toàn và phát triển.

Tuy nhiên, bà Phụng cũng khẳng định để thực hiện chủ trương xã hội hóa, không chỉ việc thay đổi các quy định trong luật có thể giải quyết được vấn đề mà quan trọng hơn là cần phải tiếp tục nghiên cứu sửa đổi các quy định có liên quan như đất đai, thuế tín dụng...

Lam Nhi