Quan hệ Nhật-Hàn căng thẳng
Hàn Quốc trong hôm 28/8 đã triệu tập Đại sứ Nhật Bản tại nước này để phản đối một quyết định mà trong đó Tokyo loại Seoul khỏi danh sách các đối tác thương mại được ưu tiên. Quyết định trên có hiệu lực trong cùng ngày, trong bối cảnh căng thẳng chính trị và kinh tế giữa hai nước gia tăng.
Nhật-Hàn căng thẳng làm dấy lên lo ngại về quan hệ hợp tác an ninh ba bên với Mỹ. (Nguồn: Reuters).
Quyết định có hiệu lực
Nhật Bản đã chính thức loại Hàn Quốc khỏi cái gọi là “danh sách trắng” bao gồm các đối tác thương mại được ưu tiên trong tháng này.
Động thái trên, có hiệu lực bắt đầu từ ngày 28/8, đã khiến Hàn Quốc tức giận và đưa ra động thái đáp trả bằng cách loại Nhật Bản khỏi danh sách thương mại ưu tiên, hủy một thỏa thuận chia sẻ thông tin tình báo giữa quân đội hai nước.
Trả lời báo giới trong hôm 28/8, Phó Cố vấn An ninh Quốc gia Hàn Quốc Kim Hyun-chong nói rằng ông lấy làm tiếc trước việc quyết định hủy hiện trạng ưu tiên thương mại đối với Hàn Quốc đã đi vào hiệu lực. Vị quan chức này khẳng định rằng phía Seoul sẵn sàng cân nhắc lại quyết định ngừng thỏa thuận chia sẻ thông tin tình báo, nếu như Tokyo rút lại “các biện pháp không công bằng”.
“Tôi muốn nhấn mạnh rằng trái bóng giờ ở phần sân của Nhật Bản” - ông Kim nói.
Quan hệ giữa hai nước đã trở nên căng thẳng kể từ hồi cuối năm ngoái, sau khi Tòa án Tối cao Hàn Quốc ra phán quyết rằng công dân của họ có thể kiện các công ty Nhật Bản từng ép buộc lao động người Hàn Quốc trong khoảng thời gian Đế quốc Nhật đô hộ bán đảo Triều Tiên 1910-1945.
Thứ trưởng Ngoại giao Hàn Quốc Cho Se-young, cùng ngày, đã triệu tập Đại sứ Nhật Bản tại Hàn Quốc Yasumasa Nagamine để trao công hàm phản đối chính thức và đề nghị Tokyo rút lại quyết định loại Hàn Quốc khỏi “danh sách trắng” - theo Bộ Ngoại giao Hàn Quốc.
“Thứ trưởng Cho đã chỉ ra rằng, biện pháp của Nhật rõ ràng là nhằm đáp trả phán quyết của tòa án tối cao, và gây ra thách thức nghiêm trọng đối với nền tảng mối quan hệ hợp tác giữa hai quốc gia” - tuyên bố của Bộ Ngoại giao Hàn Quốc nêu rõ.
Căng thẳng
Ông Nagamine đã từ chối bình luận về việc Seoul trao công hàm phản đối chính thức. Tuy nhiên, Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản Yoshihide Suga đã lên tiếng khẳng định quan điểm của Nhật Bản hiện nay là phù hợp, đồng thời cáo buộc Hàn Quốc vì động thái của họ liên quan tới vấn đề lao động khổ sai đã gây căng thẳng trong quan hệ song phương.
“Mối quan hệ giữa Nhật Bản và Hàn Quốc đang trong tình trạng cực kỳ khó khăn do các hành động tiêu cực và phi lý mà phía Hàn Quốc liên tục đưa ra” - ông Suga nói trong cuộc họp báo thường lệ, tuy không nêu thêm chi tiết.
Trong một cuộc họp riêng rẽ, Chính phủ Hàn Quốc cũng cam kết đầu tư 5 nghìn tỷ Won (4,12 tỷ USD) trong khoảng 2020-2022 nhằm bình ổn các chuỗi cung ứng trong các lĩnh vực kinh tế bị ảnh hưởng từ quyết định của Nhật Bản.
“Chúng tôi một lần nữa kêu gọi Nhật Bản ngừng các hành động làm trầm trọng hơn tình trạng hiện nay và đưa ra câu trả lời về đề nghị đối thoại của chúng tôi nhằm phục hồi quan hệ song phương” - Thủ tướng Hàn Quốc Lee Nak-yon phát biểu trong cuộc họp này.
Tình trạng căng thẳng trong mối quan hệ song phương giữa Nhật Bản và Hàn Quốc - hai nước đều là đồng minh quan trọng của Mỹ trong khu vực - đã làm dấy lên nhiều quan ngại về quan hệ hợp tác an ninh ba bên Mỹ-Nhật-Hàn, trong bối cảnh 3 nước này đang phải đối phó với các thách thức từ chương trình hạt nhân-tên lửa đạn đạo của Triều Tiên.
Reuters hôm trước đó dẫn lời một quan chức Bộ Quốc phòng Mỹ cho hay Washington hy vọng rằng tranh chấp giữa Nhật Bản và Hàn Quốc đã tới điểm cực hạn, và hai nước láng giềng này sẽ sớm khởi động các vòng đối thoại nhằm phục hồi mối quan hệ song phương.