Nước Anh lại rối vì Brexit

Thủ tướng Anh Boris Johnson đưa ra lời cảnh báo mới trong bài phát biểu trước Số 10 Phố Downing. (Nguồn: Reuters).

Ông Johnson trước đó cam kết sẽ đưa Liên hiệp Vương quốc Anh (UK) ra khỏi EU vào đúng thời hạn chót 31/10 tới đây, dù là có hay không có thỏa thuận. Và lời cam kết này đã đẩy nước Anh vào một cuộc khủng hoảng mới và vào vị trí đối đầu với 27 thành viên còn lại của EU.

Khi chỉ còn chưa đây 60 ngày là tới thời hạn chót của Brexit - có khả năng là không đạt thỏa thuận - một nhóm các nhà lập pháp đối lập đã lên kế hoạch hợp tác với một số thành viên phản đối ông Johnson trong đảng Bảo thủ để ngăn chặn Brexit và buộc ông Johnson phải lùi thời hạn chót thêm 3 tháng nữa.

Tuy nhiên, trong bài phát biểu hôm 3/9, ông Johnson khẳng định rằng ông sẽ không bao giờ làm vậy, sau khi người tiền nhiệm của ông là bà Theresa May đã 2 lần trì hoãn Brexit.

“Tôi muốn tất cả mọi người biết rằng sẽ tôi sẽ không đề nghị Brussels lùi thời hạn chót trong bất kỳ tình huống nào: Chúng ta sẽ rời khỏi EU vào ngày 31/10, không có “nhưng” hay “nếu” gì cả” - ông Johnson tuyên bố trước Số 10 Phố Downing - “Tôi không muốn tổ chức bầu cử, các bạn cũng không muốn. Hãy cùng làm theo ý chí của người dân”.

Những người phản đối Brexit không thỏa thuận cho rằng viễn cảnh này xảy ra sẽ là một thảm họa với nền kinh tế Anh, trong khi những người ủng hộ Brexit lại hào hứng chờ ngày Anh rời khỏi EU. Ông Johnson - gương mặt đại diện cho chiến dịch “Rời khỏi” trong cuộc trưng cầu lịch sử năm 2016 - còn nói rằng nếu các nhà lập pháp bỏ phiếu để trì hoãn Brexit, họ sẽ khiến cho “các vòng đàm phán tiếp theo trở thành bất khả thi”.

Trong trường hợp Quốc hội Anh quyết định lùi thời hạn chót của Brexit một lần nữa, một vòng bỏ phiếu về việc tổ chức bầu cử sớm sẽ diễn ra ngay trong hôm sau đó, và thời điểm bầu cử là vào ngày 14/10 - Reuters dẫn một số nguồn tin Chính phủ Anh cho hay.

Tất tay

Lời cảnh báo của ông Johnson được xem như ván bài tất tay về vấn đề Brexit ngay khi mà Quốc hội trở lại làm việc vào hôm 3/9 sau kỳ nghỉ Hè.

Phe đối lập trong Chính phủ Anh cho rằng ông Johnson đang đánh cược bằng chiêu bài tổ chức bầu cử sớm, sau khi vấp phải làn sóng phản đối kế hoạch Brexit của ông trong Quốc hội. Các nhà lập pháp phản đối viễn cảnh Brexit không thỏa thuận, trong khi đó, cũng tìm cách thông qua một dự luật để buộc ông Johnson phải lùi thời hạn chót Brexit 3 tháng.

Sau khi chính quyền Johnson cảnh báo sẽ loại khỏi đảng những người dám chống lại ông trong vấn đề Brexit, nhiều người nghi ngại rằng ông có thể kêu gọi tổ chức cuộc bầu cử ngay trước một Hội nghị thượng đỉnh EU tổ chức trong hai ngày 17 và 18/10. Theo luật pháp nước Anh, việc tổ chức bầu cử cần được sự ủng hộ của 2/3 số nhà lập pháp trong Quốc hội, và ông Johnson chưa chắc đã nhận đủ sự ủng hộ đó.

Brexit không thỏa thuận đã đến rất gần

Hiện nước Anh lại rơi vào một cuộc khủng hoảng mới, khi Anh chỉ có 2 lựa chọn trước mắt: Phải rời EU vào đúng hạn 31/10 mà không có thỏa thuận nào đạt được với EU và được Quốc hội Anh phê chuẩn, hoặc giới lập pháp thông qua dự luật dời thời hạn chót tới một ngày khác.

Trong bản nghiên cứu công bố cùng ngày, hãng J.P Morgan cho rằng các diễn biến xảy ra trong mấy ngày vừa qua cho thấy khả năng Brexit không thỏa thuận dễ xảy ra hơn, bởi điều này sẽ làm tăng cơ hội tổ chức bầu cử sớm trong lúc mà các lá phiếu thăm dò đều cho thấy ông Johnson có thể dễ dàng chiến thắng.

Thủ tướng Johnson còn gọi những người phản đối kế hoạch Brexit của ông là “cấu kết” với EU hòng làm suy yếu khả năng đàm phán thỏa thuận của Chính phủ Anh. Tuy nhiên, giới truyền thông Anh cho hay ông Johnson nắm giữ thế đa số hết sức mong manh tại Hạ viện, trong khi có khoảng 20 nhà lập pháp đảng Bảo thủ có khả năng quay lưng chống lại ông.

Trong trường hợp một cuộc bầu cử được tổ chức, nước Anh sẽ có 3 lựa chọn: Một Chính phủ ủng hộ Brexit dưới quyền của ông Johnson, một Chính phủ của Công đảng đối lập dưới quyền của ông Jeremy Corbyn và một Chính phủ liên minh thiểu số.

Khánh Duy