Đổi mới công tác dân tộc trong nhiệm kỳ mới
Trong những năm qua, thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW, ngày 12/3/2003 của BCH Trung ương Đảng khoá IX về công tác dân tộc, Chương trình hành động của Đại hội MTTQ Việt Nam lần thứ VIII, nhiệm kỳ 2014-2019, Kết luận số 01/KL-ĐCT ngày 20/8/2015 của Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam về “Đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của MTTQ Việt Nam trong công tác dân tộc”, công tác dân tộc của MTTQ Việt Nam tiếp tục được tăng cường, đổi mới và đạt được những kết quả quan trọng.
Ngày mùa ở Y Tý (Bát Xát, Lào Cai). Ảnh: Quang Vinh.
Công tác tuyên truyền, vận động đồng bào các dân tộc thiểu số (DTTS) thực hiện đường lối chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, giữ gìn phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc đã từng bước cụ thể nội dung với các hình thức đa dạng, phong phú. Mặt trận các địa phương đã tăng cường gặp gỡ, đối thoại, trao đổi cung cấp thông tin giữa cán bộ Mặt trận với đồng bào DTTS.
Cùng với đó, công tác vận động đồng bào tham gia các cuộc vận động, các phong trào thi đua yêu nước như cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá ở khu dân cư” nay là cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”, vận động ủng hộ “Ngày vì người nghèo” có những chuyển biến tiến bộ, trong đó quan tâm đến việc khảo sát, xây dựng các mô hình điểm về xóa đói giảm nghèo trong vùng dân tộc thiểu số.
Đặc biệt công tác tham gia xây dựng và giám sát việc triển khai các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về dân tộc được tăng cường góp phần tạo điều kiện phát triển ở vùng đồng bào DTTS số, cụ thể là tỉnh Ninh Thuận tổ chức giám sát việc thực hiện chính sách về giao đất sản xuất, giao rừng khoán quản đối với đồng bào DTTS; tỉnh Bình Định giám sát việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho đồng bào DTTS và việc thực hiện QĐ số 755/QĐ-TTg ngày 20/5/2013 của Thủ tướng Chính phủ; hay tỉnh Quảng Trị tổ chức giám sát chính sách hỗ trợ đất sản xuất, đất ở, nước sinh hoạt cho hộ đồng bào DTTS…
Việc thực hiện công tác đối ngoại nhân dân của Mặt trận ở vùng đồng bào DTTS cũng đạt được những kết qủa quan trọng. Cùng với đó, công tác tổ chức, cán bộ, thực hiện chính sách và phát huy vai trò người có uy tín tiêu biểu vùng đồng bào DTTS từng bước được quan tâm, góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ Mặt trận và cán bộ là người DTTS trong hệ thống chính trị.
Tuy nhiên nội dung, phương thức hoạt động trong công tác dân tộc còn gặp nhiều khó khăn. Kinh tế vùng đồng bào DTTS, miền núi chậm phát triển, đời sống của đồng bào còn nhiều khó khăn đặc biệt là ở vùng sâu, vùng xa, vùng căn cứ cách mạng. Khoảng cách thu nhập và đời sống giữa đồng bào DTTS với thu nhập và mức sống chung của xã hội tiếp tục bị giãn ra. Những vấn đề bức xúc về đất ở, đất sản xuất, di cư tự do, tàng trữ, buôn bán, sử dụng các chất ma tuý, buôn bán người…diễn biến phức tạp, chưa được giải quyết triệt để. Việc đầu tư cho vùng dân tộc, miền núi dàn trải, chưa có trọng tâm, trọng điểm, ở một số địa phương hiệu quả còn thấp...
Để tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của MTTQ trong công tác dân tộc, thực hiện tốt Chương trình hành động của Đại hội MTTQ Việt Nam lần thứ IX, nhiệm kỳ 2019-2024, công tác dân tộc cần tập trung vào các nội dung và giải pháp:
Ủy ban MTTQ Việt Nam và các tổ chức thành viên cần tiếp tục quán triệt các quan điểm, nội dung, giải pháp của Nghị quyết số 24-NQ/TW, ngày 12/3/2003 của BCH Trung ương Đảng (khoá IX) về công tác dân tộc.
Mặt trận cần chủ động giám sát và chủ trì phối hợp với các cơ quan chức năng trong hệ thống chính trị rà soát, giám sát, kiến nghị điều chỉnh, bổ sung các chính sách đã ban hành, tập trung là các chính sách về xóa đói, giảm nghèo, giáo dục, y tế, môi trường và văn hóa ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Đặc biệt, trong thời gian tới, Mặt trận cần xây dựng chương trình phối hợp về công tác dân tộc với các cơ quan chức năng. Trong đó có sự phối hợp với Ủy ban Dân tộc, Bộ Công an, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng và các cơ quan chức năng về công tác dân tộc.
Cần tiếp tục tập hợp, vận động người có uy tín tiêu biểu trong đồng bào DTTS tham gia vào Ủy ban MTTQ, Ban Chấp hành các đoàn thể các cấp; giới thiệu những người thật tiêu biểu tham gia vào Quốc hội, HĐND các cấp cũng như mời các cá nhân có uy tín tiêu biểu là chuyên gia tham gia các Hội đồng Tư vấn của Uỷ ban MTTQ Việt Nam các cấp để cá nhân tiêu biểu có cơ hội trao đổi thảo luận, đóng góp ý kiến xây dựng chủ trương, chính sách, pháp luật, đề xuất các sáng kiến, kiến nghị về các vấn đề quan trọng của địa phương.
Bên cạnh công tác tập huấn, hướng dẫn hoạt động, bồi dưỡng phương pháp công tác cho đội ngũ cán bộ người DTTS thì cần phải bảo đảm điều kiện hoạt động và chế độ chính sách phù hợp cho Ban Công tác Mặt trận và Trưởng ban Công tác Mặt trận ở khu dân cư vùng đồng bào DTTS.