Sơ thẩm vụ án cho Công ty Cho thuê tài chính II vay vốn không đúng quy định
Ngày 18/9, TAND TP Hà Nội mở phiên tòa sơ thẩm xét xử các bị cáo từng giữ vị trí lãnh đạo cấp cao tại Bảo hiểm Xã hội Việt Nam, với cáo buộc cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng. Trong số 6 bị cáo hầu tòa có 2 người từng là Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam.
Các bị cáo tại tòa.
Các bị cáo bị TAND TP Hà Nội đưa ra xét xử về hành vi cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng gồm: Lê Bạch Hồng (cựu Thứ trưởng Bộ Lao động -Thương binh và Xã hội, cựu Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam), Nguyễn Huy Ban (cựu Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam), Nguyễn Phước Tường (cựu Trưởng Ban Kế hoạch -Tài chính, nay là Vụ Kế hoạch - Đầu tư, kiêm Kế toán trưởng BHXH Việt Nam), Hoàng Hà và Trần Tiến Vỹ, đều là cựu Trưởng phòng Kế hoạch -Tổng hợp, Ban Kế hoạch - Tài chính (nay là Vụ Kế hoạch - Đầu tư, BHXH Việt Nam). Riêng bị cáo Trần Thị Thanh Thủy (cựu Phó trưởng Phòng Kế hoạch - tổng hợp, Ban Kế hoạch - Tài chính, nay là Vụ Kế hoạch - Đầu tư, BHXH Việt Nam) bị xét xử về hành vi thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Theo cáo buộc của cơ quan công tố, mặc dù không được phép vay và cho vay, nhưng Công ty Cho thuê tài chính II (ALC II) và BHXH Việt Nam vẫn thỏa thuận và ký hợp đồng vay vốn làm thất thoát của Nhà nước hàng nghìn tỷ đồng. Cụ thể, tháng 2 và tháng 3/2008, do có nhu cầu về vốn kinh doanh trong lĩnh vực cho thuê tài chính, bị án Vũ Quốc Hảo (cựu Tổng Giám đốc ALC II) đã gặp các lãnh đạo của BHXH Việt Nam đặt vấn đề vay vốn và được đồng ý. Từ tháng 4/2008 đến tháng 8/2009, các cựu lãnh đạo BHXH Việt Nam đã cho ALCII vay vốn thể hiện ở 14 hợp đồng với số tiền lên tới 1.010 tỷ đồng. Viện KSND Tối cao xác định, việc cho vay vốn này là không đúng đối tượng, không đảm bảo nguyên tắc đầu tư Quỹ BHXH, trái với Điều 96, Điều 97 của Luật BHXH 2006.
Tính đến thời điểm ALCII bị TAND TP HCM tuyên bố phá sản (ngày 31/7/2018), mới có 1 trong số 14 hợp đồng vay vốn của BHXH Việt Nam được Công ty này tất toán, còn 13 hợp đồng quá hạn với tổng số tiền nợ BHXH Việt Nam là hơn 1.697 tỷ đồng (bao gồm hơn 769 tỷ đồng tiền gốc và hơn 928 tỷ đồng tiền lãi). Cơ quan công tố xác định, số tiền mà ALCII còn nợ BHXH Việt Nam tới thời điểm này không có khả năng thanh toán, gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 1.697 tỷ đồng.
Cũng theo cáo buộc của Viện KSND Tối cao, bị cáo Lê Bạch Hồng đã ký và chỉ đạo thực hiện 3 hợp đồng cho ALC II vay vốn, đến nay không thu hồi được, gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 434 tỷ đồng. Bị cáo Nguyễn Huy Ban ký và chỉ đạo thực hiện 11 hợp đồng cho ALC II vay 630 tỷ đồng không đúng đối tượng, không đảm bảo nguyên tắc đầu tư Quỹ BHXH, gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 1.263 tỷ đồng.
Các cơ quan tố tụng xác định, Vũ Quốc Hảo (cựu Tổng Giám đốc ALCII) có dấu hiệu đồng phạm với các bị cáo từng là lãnh đạo BHXH Việt Nam trong hành vi cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng, song Vũ Quốc Hảo và thuộc cấp đã bị xử lý trong một số vụ án khác về việc làm thất thoát tài sản của Nhà nước tại ALCII, trong đó có phần tiền vay của BHXH Việt Nam.
Hiện, Vũ Quốc Hảo đã bị tuyên phạt án tử hình về tội tham ô tài sản, hiện chờ thi hành án. Do vậy, các cơ quan tố tụng không đề cập xử lý bị án Hảo và các cán bộ cấp dưới có liên quan tại ALC II trong vụ án này.