Lệch lạc và phản cảm

Cùng với hình ảnh phản văn hóa, thuần phong mỹ tục của nhóm đàn ông trên đỉnh Mã Pí Lèng, mạng xã hội cũng tràn ngập hình ảnh nam nữ thanh niên và khách du lịch ngồi uống cà phê, tạo dáng chụp ảnh giữa đường tàu ở Hà Nội, bất chấp cảnh báo nguy hiểm và sự nhắc nhở của những người có trách nhiệm.

Nhóm đàn ông khỏa thân phản cảm ở Mã Pí Lèng. (Ảnh từ facebook Hiếu Orion).

Lệch lạc và phản cảm – nếu không được lên án, ngăn chặn, sẽ có nguy cơ lan rộng, thành trào lưu trong đời sống xã hội, ảnh hưởng đến an ninh trật tự, thuần phong mỹ tục.

Chỉ trong thời gian rất ngắn sau khi đăng tải trực tiếp (livestream) clip, hình ảnh cưỡi mô tô, tạo dáng, chụp ảnh ở Mã Pí Lèng; facebook của người đàn ông trong nhóm người che thân như thời cổ đại, đã có hàng chục ngàn lượt người vào xem, chia sẻ. Ý tưởng và hành động gây sốc cho cộng đồng bằng cụm từ “khỏa thân để bảo vệ môi trường” mà chủ trang mạng Hiếu Orion bày tỏ, đã đi ngược lại những gì mà người đàn ông này cùng nhóm bạn mong đợi. Cộng đồng mạng chẳng những không tán đồng cách phô bày thân thể của nhóm đàn ông mà trái lại, nhóm người này còn nhận được hàng chục ngàn lời chỉ trích, lên án.

Ngoài những cụm từ như phản cảm, phản văn hóa, phản thuần phong mỹ tục, rất nhiều người còn mượn tên một loại phim cấp 3 dung tục để ám chỉ nhóm đàn ông nói trên. Xem clip, hình ảnh tràn ngập mạng xã hội của nhóm 4 người đàn ông trần truồng, có thể suy đoán, họ là những người dư dả về tiền bạc, thừa thãi về thời gian và đang rất cần sự nổi tiếng! Mã Pí Lèng cùng tòa nhà Panorama 7 tầng xây không phép, phá vỡ không gian đá tai mèo của hẻm vực Tu Sản và dòng sông Nho Quế đang thu hút sự quan tâm đặc biệt của dư luận xã hội là cơ hội tốt cho nhóm người cùng chung mục đích. Bị cộng đồng mạng chỉ trích gay gắt, chủ facebook đã gỡ bỏ clip, hình ảnh trần truồng, hợm hĩnh đã đăng tải nhưng “dư chấn” của nó vẫn khiến đời sống xã hội phải băn khoăn, trăn trở. Mã Pí Lèng hay bất cứ di tích, danh thắng nào của đất nước cũng cần được con người ứng xử bằng thái độ văn hóa. Không thể coi tòa nhà 7 tầng mọc lên án ngữ tầm nhìn cảnh quan Mã Pí Lèng là văn hóa. Càng không thể coi hành động trút bỏ áo quần, cưỡi mô tô, chụp ảnh trước tòa nhà này của nhóm đàn ông trên là văn hóa. 2 sự việc xảy ra cùng một thời điểm đã làm tổn thương sâu sắc kỳ quan, hùng quan Mã Pí Lèng, điểm nhấn quan trọng bậc nhất trong bức tranh toàn cảnh Công viên Địa chất toàn cầu cao nguyên đá Đồng Văn (trên địa bàn 4 huyện Đồng Văn, Quản Bạ, Yên Minh, Mèo Vạc của tỉnh cực Bắc Hà Giang).

Tại Hội nghị về di sản do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức vào cuối tháng 7 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã chuyển tải đến các cấp, ngành quản lý và xã hội thông điệp mạnh mẽ : “Cái gì cũng có thể xây được, sản xuất được, sáng tác được nhưng di sản thì không thể tạo ra được”. Ứng xử có văn hóa, có trách nhiệm của mỗi cá nhân với di sản sẽ làm cho di sản luôn sống động, lấp lánh đem về những lợi ích vững bền cho tương lai.

Những ngày qua, mạng xã hội tràn ngập hình ảnh nam nữ thanh niên, người lớn tuổi, khách du lịch ngồi giữa đường tàu, uống cà phê, tạo dáng chụp ảnh. Có gì đó thật lạ, thật khó giải thích về trào lưu này. Sự khó giải thích này xuất hiện từ nhiều chục năm về trước. Đấy là hình ảnh các cặp uyên ương, các bạn trẻ Hà thành rủ nhau lên đứng ngồi, vắt vẻo trên đường tàu qua cầu Long Biên để chụp ảnh. Không hiểu các cặp uyên ương trước ngày cưới hay các bạn trẻ nghĩ gì khi bất chấp cảnh báo nguy hiểm để đổi lấy những bức ảnh ở giữa đường tàu (khi tàu đến không biết tránh vào đâu hay chỉ cần lơ đễnh là rơi xuống sông Hồng). Trong khi phong trào đu mình chụp ảnh trên đường tàu ở cầu Long Biên còn đeo đẳng, chưa dứt thì Hà Nội lại xuất hiện trào lưu mới là thưởng thức cà phê, tạo dáng chụp ảnh giữa 2 thanh ray của đường tàu như thách thức tử thần. Họ cho rằng đường tàu qua phố ở Hà Nội là nơi làm cho tâm hồn xao xuyến! Không ít người còn đăng tải các bức ảnh chụp giữa đường tàu lên trang cá nhân mong nhận được nhiều chia sẻ. Cà phê, chụp ảnh đường tàu đã khiến nhiều đoàn tàu phải dừng bánh.

Để ngăn chặn trào lưu rất lạ, rất nguy hiểm này, kể từ ngày 10/10 TP Hà Nội cho đặt barie ở một số vị trí, ngăn không cho khách vào uống cà phê đường tàu. Hàng loạt quận, huyện có đường tàu đi qua như Hoàn Kiếm, Ba Đình, Long Biên, Hà Đông, Bắc Từ Liêm, Nam Từ Liêm, Thanh Trì, Thường Tín, Phú Xuyên, Hoài Đức, Sóc Sơn, Đông Anh, Gia Lâm, Mê Linh được yêu cầu tăng cường kiểm tra, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm vi phạm trật tự an toàn giao thông đường sắt, báo cáo lên TP trước ngày 12/10. Sự quyết liệt của TP Hà Nội làm cho các tuyến đường sắt qua TP thông thoáng nhưng vẫn cần có giải pháp căn cơ hơn, bền vững hơn. Đấy là ngăn chặn nhận thức lệch lạc của một bộ phận dân cư trong đời sống hàng ngày.

Dương Thanh Tùng