TP Hồ Chí Minh: Tăng dân số cơ học quá nhanh

Nhiều tuyến đường nội đô TP HCM luôn ùn tắc.

Kết quả sơ bộ từ dữ liệu Tổng điều tra dân số của TP HCM cho hay, vào thời điểm 0 giờ ngày 1/4/2019, thành phố có 2.558.914 hộ với 8.993.082 người. Trong đó, dân thành thị là 7.125.497 người, chiếm hơn 79%, còn lại dân số nông thôn. Với số dân nêu trên, TP HCM trở thành thành phố đông dân nhất cả nước và chiếm 50% dân số vùng Đông Nam bộ.

Đáng chú ý, trước đây phần lớn dân số tập trung ở các quận trung tâm, nội thành gây nhiều hệ lụy đi kèm khi cơ sở hạ tầng không theo kịp dân số. Trước tình hình trên, lãnh đạo TP HCM có nhiều chương trình giãn dân ra ngoại thành. Kết quả, từ 2009 – 2019, tỷ lệ dân số khu vực nông thôn lại tăng nhanh. Trong đó, tốc độ tăng dân số bình quân của khu vực nông thôn của thành phố là 4,47%/năm, khu vực thành thị là 1,77%/năm.

Cụ thể, tốc độ tăng dân số cao thuộc về huyện Nhà Bè với 7,16%/năm, sau đó là Bình Chánh với 5,18%/năm, thứ ba là huyện Hóc Môn với 4,40%/năm. Điều đáng chú ý, tốc độ tăng dân của các quận – huyện mới đều tăng cao qua từng giai đoạn. Đơn cử, năm 1999 dân số của huyện Bình Chánh chỉ có 332.089 người, sau khi huyện Bình Chánh tách ra thành quận Bình Tân và huyện Bình Chánh đến nay tổng dân số của quận – huyện này gần 1,5 triệu người, tăng 4,5 lần. Tương tự, sau khi huyện Hóc Môn tách thành huyện Hóc Môn và quận 12 tốc độ dân số cũng tăng 4,7 lần.

Về mật dộ dân số, quận 4 có mật độ dân số cao nhất, mỗi km2 của quận có gần 42.000 người sinh sống. Tiếp đó là quận 10 với 41.000 người/km2, quận 11 có 40.830 người/km2. Dân số thưa nhất thuộc về huyện Cần Giờ, 102 người/km2. Theo khuyến nghị của quốc tế, mức mất an toàn là trên 8.000 người/km2.

So sánh với mức chuẩn trên, nhiều quận – huyện của thành phố đang trên mức độ mất an ninh về mật độ dân số. Nói về nguyên nhân TP HCM có tốc độ gia tăng dân số nhanh, ông Võ Thanh Sang - Phó Cục trưởng Cục Thống kê TP HCM lý giải: “TP HCM tập trung nhiều các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao cùng với sự tăng trưởng mạnh mẽ của nền kinh tế nên kéo theo nhu cầu lớn về lực lượng lao động”.

Theo Cục Thống kê thành phố, so sánh qua các kỳ tổng điều tra, dân số đang có xu hướng giảm ở quận trung tâm và nội thành, tăng nhiều ở các quận vùng ven, quận mới, tăng cao ở các huyện. Đây được xem là xu thế tất yếu của các thành phố lớn khi quỹ đất ở khu vực thành thị không còn nhiều, vì vậy các dự án sản xuất kinh doanh, nhà ở đều chuyển về vùng ven, nông thôn.

Gắn liền với quy mô dân số, thành phố cũng đang lo về vấn đề nhà ở. Ông Nguyễn Thành Phong - Chủ tịch UBND TP HCM thừa nhận, thời gian qua kinh tế thành phố phát triển ổn định, tuy nhiên thành phố vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức như: ngập nước, kẹt xe, ô nhiễm,… Đặc biệt, tốc độ tăng dân số cơ học quá nhanh. Theo tính toán, cứ 5 năm thành phố tăng khoảng 1 triệu dân. Như vậy, trung bình 1 năm tăm thêm 200 ngàn người.

Liên quan đến vấn đề nhà ở, Cục Thống kê TP HCM cho biết, diện tích nhà ở bình quân đầu người ở khu vực thành thị và khu vực nông thôn chênh lệch không quá lớn. Khu vực thành thị từ 16,5m2/người lên, 19,1m2/người, khu vực nông thôn từ 19,3m2/người lên 20,4m2/người. Cục Thống kê thành phố khẳng định, điều kiện nhà ở của người dân đã cải thiện trong những năm qua.

Thanh Giang