Tạo động lực để học sinh học tiếng Anh

Trong chương trình Giáo dục phổ thông (GDPT) mới, Tiếng Anh là môn học bắt buộc từ lớp 3-12.

Phát động phong trào học tiếng Anh

Bộ GDĐT vừa phát động phong trào học tiếng Anh trong các nhà trường, nhằm nâng cao chất lượng dạy và học. Ông Trần Trọng Hưng - Phó trưởng Ban Đề án Ngoại ngữ Quốc gia - cho biết: Bộ GDĐT đã ban hành kế hoạch số 957/KH-BGDĐT ngày 18/9/2019 về việc tổ chức phong trào học tiếng Anh, xây dựng và phát triển môi trường học và sử dụng ngoại ngữ trong các nhà trường thuộc hệ thống giáo dục quốc dân, các địa phương, cơ sở giáo dục sẽ chủ động thực hiện ba mục tiêu chính.

Thứ nhất là xây dựng phong trào học tiếng Anh, xây dựng và phát triển môi trường học và sử dụng ngoại ngữ trong các nhà trường; tạo lập môi trường để cán bộ, nhà giáo và học sinh, sinh viên phát huy hiệu quả năng lực dạy và học ngoại ngữ nói chung, tiếng Anh nói riêng. Thứ hai là khuyến khích cán bộ, nhà giáo cùng học tập, nâng cao năng lực sử dụng ngoại ngữ với học sinh, sinh viên. Thứ ba là khuyến khích giáo viên, học sinh, giảng viên, sinh viên tự học, tự nâng cao trình độ và sử dụng ngoại ngữ, phục vụ học tập, nhu cầu trao đổi thông tin và công việc.

Ông Sái Công Hồng - Phó cục trưởng Cục Quản lý chất lượng, Bộ GDĐT - cho biết: Mỗi năm, Bộ đều phân tích kết quả thi THPT quốc gia, trong đó có môn tiếng Anh. Phân tích phổ điểm thi THPT quốc gia môn tiếng Anh từ năm 2017 đến 2019, điểm trung bình của thí sinh cả nước đều dưới 5, phần nhiều chỉ 3 đến 3,4. Điều này đã đặt ra yêu cầu về việc phải nâng cao chất lượng, hiệu quả dạy và học môn tiếng Anh trong các trường phổ thông.

Hướng tới khả năng giao tiếp tốt tiếng Anh

Bộ GDĐT công bố: Mục tiêu cơ bản của chương trình GDPT môn tiếng Anh là giúp học sinh (HS) hình thành và phát triển năng lực giao tiếp thông qua rèn luyện các kỹ năng nghe, nói, đọc, viết và các kiến thức ngôn ngữ (ngữ âm, từ vựng, ngữ pháp). HS phổ thông cần đạt được các yêu cầu quy định trong Khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc dùng cho Việt Nam, cụ thể là: HS kết thúc cấp tiểu học đạt bậc 1, HS kết thúc cấp THCS đạt bậc 2, HS kết thúc cấp THPT đạt bậc 3.

Nội dung dạy học môn tiếng Anh được thiết kế theo kết cấu đa thành phần, bao gồm: Hệ thống các chủ đề (khái quát), các chủ điểm (cụ thể) mang tính gợi ý; các năng lực giao tiếp phù hợp với chuẩn năng lực cần đạt; danh mục kiến thức ngôn ngữ (ngữ âm, từ vựng, ngữ pháp). Nội dung văn hoá được dạy học lồng ghép, tích hợp trong hệ thống các chủ đề, chủ điểm.

Nội dung dạy học cả về năng lực giao tiếp lẫn kiến thức ngôn ngữ cụ thể: Ở bậc tiểu học cần đảm bảo giúp HS có khả năng “hiểu, sử dụng các cấu trúc quen thuộc thường nhật; các từ ngữ cơ bản đáp ứng nhu cầu giao tiếp cụ thể; có thể tự giới thiệu bản thân và người khác; có thể trả lời những thông tin về bản thân như nơi sinh sống, người thân/ bạn bè; có thể giao tiếp đơn giản nếu người đối thoại nói chậm, rõ ràng và sẵn sàng hợp tác giúp đỡ”. Ở bậc THCS cần đảm bảo giúp HS có khả năng “hiểu được các câu và cấu trúc được sử dụng thường xuyên liên quan đến nhu cầu giao tiếp cơ bản (như các thông tin về gia đình, bản thân, đi mua hàng, hỏi đường, việc làm…); có thể trao đổi thông tin về những chủ đề đơn giản, quen thuộc hằng ngày; có thể mô tả đơn giản về bản thân, môi trường xung quanh và những vấn đề thuộc nhu cầu thiết yếu”. Ở bậc THPT cần bảo đảm giúp HS có khả năng “hiểu được các ý chính của một đoạn văn hay bài phát biểu chuẩn mực, rõ ràng về các chủ đề quen thuộc trong công việc, trường học, giải trí; có thể xử lý hầu hết các tình huống xảy ra ở những nơi ngôn ngữ đó được sử dụng; có thể viết đoạn văn đơn giản liên quan đến các chủ đề quen thuộc hoặc cá nhân quan tâm; có thể mô tả được những kinh nghiệm, sự kiện, ước mơ, hy vọng, hoài bão và có thể trình bày ngắn gọn các lý do, giải thích ý kiến và kế hoạch của mình”.

Thiết kế môn Tiếng Anh trong chương trình GDPT mới quy định: Ở cấp tiểu học, HS học 4 tiết/ tuần; tổng số tiết học cho 3 khối lớp là 420 tiết. Cấp THCS, HS học 3 tiết/ tuần; tổng số tiết học cho 4 khối lớp là 420 tiết. Cấp THPT, HS học 3 tiết/ tuần; tổng số tiết học cho 3 khối lớp là 315 tiết. Tổng số tiết học của toàn bộ chương trình là 1.155 tiết.

Chuẩn hóa giáo viên

Bộ trưởng Bộ GDĐT Phùng Xuân Nhạ khẳng định ngành đã nỗ lực để cải thiện chất lượng dạy và học ngoại ngữ, song kết quả chưa như mong muốn, phải từng bước hoàn hiện quy trình chuẩn hóa, giáo viên cần tăng cường giao lưu với giáo viên nước ngoài, nâng cao kỹ năng, chia sẻ kinh nghiệm giảng dạy.

TS Trần Hương Quỳnh - khoa Tiếng Anh, Trường ĐH Sư phạm Hà Nội - cho biết: Hiện chương trình tiếng Anh phổ thông mới đang đi rất đúng hướng, đặc biệt, khi triển khai cần hỗ trợ từ nhiều bên như: giảng viên, chuyên gia, cùng đi sâu vào sự phát triển bộ môn này ở cấp tiểu học.

Quan trọng hơn cả là tạo được động lực cho HS và người học. Khi mỗi HS nhận thấy ngoại ngữ là cần thiết cho việc đi thi, đi làm, giao tiếp hay để biết thêm ngôn ngữ, việc học sẽ dễ dàng hơn và có chất lượng.

Minh Quang