Mỹ rút quân khỏi Syria, di chuyển sang Iraq để chống IS
Trong hôm 21/10, binh sĩ Mỹ đã băng qua biên giới để tới Iraq, một phần trong kế hoạch rút quân khỏi khu vực Đông Bắc Syria mà Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố, do đó đã dọn đường cho Thổ Nhĩ Kỳ mở chiến dịch tấn công nhằm vào người Kurd.
Đoàn xe quân sự Mỹ di chuyển sang Iraq sau khi rút khỏi Đông Bắc Syria. Nguồn: Reuters.
Quân đội Mỹ di chuyển sang Iraq
Hãng tin Reuters cho hay có khoảng hơn 100 xe quân sự di chuyển từ khu vực Đông Bắc của Syria - nơi mà Thổ Nhĩ Kỳ đã nhất trí ngừng chiến dịch trong 5 ngày theo thỏa thuận đạt được với Washington – vào lãnh thổ Iraq. Được biết thỏa thuận ngừng bắn trên sẽ hết hiệu lực vào cuối ngày 22/10.
Hình ảnh trong đoạn video mà Reuters đăng tải cho thấy nhiều xe thiết giáp chở binh sĩ Mỹ băng qua vùng cửa khẩu Sahela để đi vào tỉnh Dohuk, phía Bắc của Iraq. Trước đó, trong hôm thứ Bảy tuần trước, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper nói rằng tất cả 1.000 binh sĩ Mỹ sẽ rút khỏi khu vực miền Bắc Syria để tới phía Tây Iraq và tại đây họ sẽ tiếp tục chiến dịch chống phiến quân Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng, giúp “bảo vệ Iraq”.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đã cảnh báo rằng chính quyền Ankara sẽ nối lại chiến dịch tấn công ở Syria khi lệnh ngừng bắn hết hạn, nếu như Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) mà người Kurd dẫn đầu không chịu rút lui khỏi các “vùng an toàn” dọc biên giới giữa hai nước.
Tổng thống Erdogan cũng nói rằng, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ thiết lập hàng chục tiền đồn quan sát ở các “vùng an toàn” này. Reuters dẫn lời một nhân chứng tại thực địa cho hay các lực lượng của Thổ Nhĩ Kỳ đã bắt đầu xây dựng 2 tiền đồn như vậy trong hôm Chủ nhật vừa qua. Động thái trên lập tức vấp phải chỉ trích từ phía Iran trong hôm đầu tuần này.
“Chúng tôi phản đối việc Ankara thiết lập các tiền đồn quân sự ở rSyrria” – Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Iran Abbas Mousavi nói tại một cuộc họp báo được truyền hình trực tiếp - “Các vấn đề nên được giải quyết bằng biện pháp ngoại giao… Sự toàn vẹn lãnh thổ của Syria nên được tôn trọng”.
Thổ Nhĩ Kỳ đã khởi động chiến dịch tấn công ở khu vực Đông Bắc Syria sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố rút binh sĩ khỏi khu vực này. Động thái của ông Trump vấp phải làn sóng chỉ trích đầy phẫn nộ ở Washington và nhiều nơi khác. Nhiều quan chức Mỹ và một số nước cho rằng đó là động thái phản bội đồng minh người Kurd, những người đã chiến đấu sát cánh cùng Mỹ trong cuộc chiến chống IS.
Tuy nhiên, ông Trump giờ đang thiên về kế hoạch duy trì chỉ khoảng 200 binh sĩ ở miền Đông Syria, gần với biên giới Iraq – theo thông tin mà tờ New York Times đăng tải. Nhà Trắng hiện chưa có bình luận gì về thông tin này.
Kế hoạch rút quân được thảo luận
Chính quyền Ankara hiện đang muốn thiết lập các “vùng an toàn” và lấy đó như một vùng đệm. Ankara coi lực lượng YPG, một nhánh chính của SDF, như tổ chức khủng bố do có liên hệ với các nhóm nổi dậy người Kurd ở Đông Nam Thổ Nhĩ Kỳ. YPG từng là một đồng minh của Mỹ trong cuộc chiến chống IS.
Trong hôm đầu tuần, SDF nói rằng họ đã rút binh sĩ khỏi thị trấn biên giới Ras al Ain theo thỏa thuận ngừng bắn mà Mỹ đạt được với Thổ Nhĩ Kỳ. Tuy nhiên, một phát ngôn viên của phe nổi dậy mà Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn ở Syria lại cho rằng việc rút quân chưa được hoàn tất.
Trong khi đó, binh sĩ Mỹ đã băng qua biên giới để đi tới khu bán tự trị của người Kurd trên lãnh thổ Iraq – Reuters dẫn một nguồn tin an ninh Iraq cho hay. Khoảng 30 xe quân sự chở theo các trang thiết bị cùng với binh sĩ đã di chuyển tới khu vực này. Một nguồn tin an ninh thứ hai ở thành phố Mosul cho hay, binh sĩ Mỹ đã tới Iraq qua cửa khẩu Sahela.
Mỹ rút quân đã để lại một khoảng trống mà Nga - bên hậu thuẫn đầy quyền lực của chính quyền Tổng thống Syria Basha al-Assad – sẽ phải lấp đầy. Lực lượng Nga và Syria, theo lời mời của chính quyền người Kurd, hồi tuần trước đã di chuyển vào bên trong các thành phố Manbij và Kobani mà binh sĩ Mỹ vừa rút khỏi.
Tổng thống Erdogan đã hậu thuẫn phe phái nổi dậy ở Syria để chống lại chính quyền ông Assad trong cuộc nội chiến kéo dài 8 năm, thế nhưng ông nói Thổ Nhĩ Kỳ không có vấn đề gì khi lực lượng của ông Assad được triển khai gần biên giới, miễn là YPG phải rút lui.
Trong cuộc gặp được lên kế hoạch tổ chức vào ngày hôm nay (22/10) tại Sochi, Nga; ông Erdogan và Tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ thảo luận về việc YPG rút quân khỏi Manbij và Kobani.