Huy động dân đóng tiền xây dựng nghĩa trang để bán
Thời gian qua, chúng tôi nhận được phản ánh của người dân xã Quỳnh Thạch, huyện Quỳnh Lưu (Nghệ An) về việc chính quyền xã này đã “mượn cớ” cải tạo nghĩa trang và sau đó, những lô đất tại nghĩa trang này được “bán” trên cơ sở số tiền mà người dân đóng góp.
Nghĩa trang Mồ Chòi, xã Quỳnh Thạch đang được cải tạo từ tiền huy động của dân, nhưng lại chia để bán.
6 tuổi đã phải đóng tiền
Theo thông tin phản ánh, chúng tôi có mặt tại khu vực nghĩa trang Mù Chòi, xã Quỳnh Thạch, huyện Quỳnh Lưu (Nghệ An). Có thể nhận thấy một khu vực đất rộng lớn được san phẳng, đổ đất bằng, nhiều hạng mục như một hồ nước nhân tạo, các khu đất… đã được hoàn thiện. Người dân cho biết, khu vực này trước đây là nghĩa địa của 4 xóm, gần đây được xã cho chủ trương cải tạo lại rồi “chia lô” bán cho các dòng họ xây mộ cát táng.
Theo đó, tháng 6/2019, Chủ tịch UBND xã Quỳnh Thạch tiến hành phê duyệt Đề án xây dựng Nghĩa trang Mồ Chòi với nội dung: Quy hoạch lại nghĩa trang mở rộng hết diện tích, phân chia thành 02 khu vực, hung táng và cải táng, tạo khuôn viên như ao để lấy đất đắp lên khu vực nghĩa trang, tạo đường đi và đường bảo vệ nghĩa trang…với tổng kinh phí hơn 1,2 tỷ đồng.
Quá trình tìm hiểu, chúng tôi được ông Đậu Đức Lâm – Trưởng ban Quản lý nghĩa trang Mù Chòi cho biết: “Khu đất này được được UBND xã giao cho làng quản lý, sau khi họp làng thống nhất thì chúng tôi đã thu 300 ngàn đồng/khẩu để lấy kinh phí xây dựng cải tạo. Ban cũng tiến hành chia thành 3 đợt thu, tổng cộng có 5 xóm với 2.618 khẩu (độ tuổi từ 6 tuổi - là những người sinh ngày 20/7/2013) đến những người 70 tuổi (là những người sinh ngày 20/7/1949)”.
“Khi xóm thông báo nộp tiền mỗi khẩu 300 ngàn đồng, kể cả trẻ em trên 6 tuổi chúng tôi cũng thấy vô lý. Nhưng nghĩ thôi thì cứ nạp để cải tạo sau này để có chỗ chôn cất. Nhưng đến nay, họ đã chia hết đất, sau này như gia đình chúng tôi có người mất, hay cần cải táng về khu vực này thì lấy đâu ra đất”, một người dân xóm 9 (xin được giấu tên) bức xúc. Người dân này cũng cho rằng, đất nghĩa trang không được bán, mà chỉ sử dụng khi gia đình nào đó có người qua đời thì sẽ được UBND xã cấp đất để cải táng, hoặc hung táng. Việc UBND xã Quỳnh Thạch đưa ra Đề án cải tạo nghĩa trang bắt dân đóng góp, sau đó lại chia hàng trăm m2 đất cho các gia đình để thu tiền là trái với quy định.
Cải tạo xong rồi giao đất “thu tiền”
Tưởng chừng, việc huy động người dân đóng góp cải tạo nghĩa trang Mù Chòi là để khi gia đình nào có người mất thì sử dụng. Vậy nhưng, dù chưa cải tạo xong, chính quyền xã Quỳnh Thạch đã “bất đèn xanh” cho Ban QL Nghĩa trang bán đất cho các dòng họ. Cụ thể, sau khi làm mặt bằng hoàn thiện thì Ban thông báo rộng rãi cho các dòng họ trên địa bàn 5 xóm để tiến hành mua lại diện tích phù hợp với số người trong dòng họ mình. Việc cắt đất cho các dòng họ là tuỳ thuộc vào các dòng họ, dòng họ nào ít người thì cắt ít, dòng họ nào nhiều người thì cắt nhiều. Theo tài liệu có được thì mỗi hộ dân được cho chủ trương thống nhất thu 7 triệu đồng/100m2.
Cũng theo danh sách các hộ đăng ký “mua đất” tại Khu nghĩa trang Mù Chòi thì với diện tích đã chia lô, Ban QL nghĩa trang sẽ thu về khoảng gần 900 triệu đồng. Ngoài ra, để xây dựng khu nghĩa trang ngoài tiền thu mỗi khẩu 300 ngàn đồng thì còn được một doanh nghiệp trên địa bàn ủng hộ 300 triệu đồng. Một số hộ dân bất bình trước việc phải đóng tiền để cải tạo nghĩa trang nhưng do chưa có nhu cầu dùng đất nên không đăng ký mua.
Ngoài ra, theo thông báo số 04/TB – UBND ngày 21/01/2019 của Chủ tịch UBND xã Quỳnh Thạch: Để đảm bảo mỹ quan và tạo được sự thống nhất chung trong việc xây dựng, quy hoạch các nghĩa trang, UBND xã đề nghị 56 dòng họ trên địa bàn xã thống nhất chủ trương đồng thời quán triệt các dòng họ khi xây dựng, sửa chữa lăng của dòng họ mình thì tuyệt đối không được cơi nới, mở rộng phần đất thêm cho lăng mộ dòng họ mình. Nếu các dòng họ cơi nới hoặc xây mới thì phải được sự cho phép và đồng ý của Trưởng ban Quản lý khu vực và của UBND xã.
Ông Nguyễn Sỹ Lực – Chủ tịch UBND xã Quỳnh Thạch cho hay, việc xây dựng nghĩa trang Mồ Chòi là một việc làm tâm linh, hết sức cần thiết và được người dân 5 xóm đồng ý đóng tiền để cải tạo, trong đó có trẻ trên 6 tuổi. Việc người dân phản ánh, thì thiếu sót chỗ nào sẽ khắc phục. Còn ông Đào Văn Sơn – Trưởng phòng TNMT huyện Quỳnh Lưu cho biết: “Vấn đề người dân phản ánh việc Ban QL nghĩa trang tại xã Quỳnh Thạch thu tiền phân lô đất nghĩa trang, chúng tôi đang yêu cầu xã báo cáo”. Khi được hỏi với đất nghĩa trang, chính quyền giao đất cho dân có được thu tiền không? Ông Sơn bảo có trong một số trường hợp, riêng trường hợp tại xã Quỳnh Thạch thì phải kiểm tra lại. Còn ông Hoàng Văn Bộ - Chủ tịch UBND huyện Quỳnh Lưu (Nghệ An) cho biết, mới nhận được thông tin, giao cho cấp dưới kiểm tra.