Quảng Lạc - Lạng Sơn: Vì sao người dân phản đối nhà máy xử lý rác thải?
Với mục tiêu xử lý rác thải cho TP Lạng Sơn và các vùng phụ cận, UBND tỉnh Lạng Sơn đã ký hợp đồng với nhà đầu tư triển khai Dự án máy tái chế, xử lý chất thải rắn TP Lạng Sơn tại thôn Quảng Trung 2, xã Quảng Lạc, TP Lạng Sơn. Tuy nhiên, do vị trí thực hiện Dự án rất gần trường học và khu dân cư, nên người dân xã Quảng Lạc đã kiên quyết phản đối vì lo ngại cho môi trường và sức khỏe.
Dự kiến địa điểm xây dựng máy tái chế, xử lý chất thải rắn TP Lạng Sơn.
Dự án Nhà máy tái chế, xử lý chất thải rắn TP Lạng Sơn tại xã Quảng Lạc, được UBND tỉnh Lạng Sơn phê duyệt kết quả lựa chọn nhà đầu tư là Liên danh Công ty TNHH MTV Công nghệ Tài nguyên Môi trường Gia Linh và Công ty TNHH Môi trường Bắc Kạn tại Quyết định số 549/QĐ-UBND. Theo đó, Dự án có tổng vốn đầu tư hơn 98 tỷ đồng, chia làm 2 giai đoạn, trong đó giai đoạn 1 thực hiện năm 2019 – 2020 còn giai đoạn 2 sẽ triển khai sau khi giai đoạn 1 đi vào hoạt động ổn định. Mục tiêu của Dự án nhằm thu gom, phân loại và xử lý các loại rác thải sinh hoạt, chất thải rắn nguy hại, thu gom và vận chuyển chất thải không độc hại, thu gom và vận chuyển chất thải độc hại, xử lý các công trình, cơ sở gây ô nhiễm môi trường. Dự án có nhu cầu sử dụng diện tích đất khoảng 7,38 ha. Quy mô công suất nhà máy tái chế, xử lý, thiêu hủy đốt 150 - 300 tấnrác/ngày/đêm.
Tuy nhiên, trong quá trình nhà đầu tư lấy ý kiến của cộng đồng dân cư, người dân thôn Quảng Trung 2 đã kiên quyết phản đối, không đồng ý với việc xây dựng nhà máy tại địa điểm thôn Quảng Trung 2. Người dân cho rằng, vị trí xây dựng nhà máy xử lý rác rất gần khu dân cư và gần trường học. Khi xây dựng nhà máy xử lý rác tại đây sẽ gây ô nhiễm môi trường và gây hại sức khỏe cho dân.
Theo quy định của quy chuẩn kỹ thuật quốc gia, các công trình hạ tầng kỹ thuật đô thị (QCVN 07:2010) về xử lý, chế biến chất thải rắn sinh hoạt thành phân vi sinh hoặc chế biến thành nhiên liệu đốt thì: “Vị trí các trạm xử lý chế biến chất thải rắn hữu cơ thành phân vi sinh hoặc chế biến thành nhiên liệu đốt phải có khoảng cách an toàn môi trường nhỏ nhất giữa trạm xử lý chất thải rắn đến chân công trình dân dụng khác ≥500 m.” Trong khi đó, địa điểm Dự án máy tái chế, xử lý chất thải rắn TP Lạng Sơn chỉ cách trường học 200 - 300 mét, cách nơi ở hộ dân Quảng Trung 2 từ 200 - 300 mét, cách trung tâm TP Lạng Sơn 2 km.
“Quá bất hợp lý, người ta mang Dự án nhà máy xử lý rác hàng trăm tấn từ ngày đến đêm ở khu dân cư là quá coi thường dân. Công nghệ có tiên tiến đến mấy thì cũng không tránh khỏi ô nhiễm môi trường và sức khỏe người dân sẽ bị hủy hoại. Bởi vậy, người dân chúng tôi sẽ không bao giờ đồng ý xây dựng nhà máy xử lý rác tại đây…” - bà Thu, người dân xã Quảng Lạc bày tỏ.
Được biết, khi vấp phải sự phản đối của nhân dân, nhà đầu tư đã đề xuất địa điểm mới tại thôn Yên Sơn, xã Yên Trạch, huyện Cao Lộc để tỉnh Lạng Sơn xem xét. Theo tìm hiểu của phóng viên, vị trí mới này cách khu dân cư khoảng 3 km và cách TP Lạng Sơn khoảng 7km.
Liên quan đến vấn đề này, được biết, ông Hồ Tiến Thiệu- Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn đã giao Sở TN&MT chủ trì, phối hợp với Sở Xây dựng, UBND huyện Cao Lộc, Công ty TNHH Môi trường Lạng Sơn và các cơ quan có liên quan kiểm tra địa điểm nhà đầu tư đề xuất để thay thế cho vị trí cũ tại xã Quảng Lạc. Sở TN&MT có trách nhiệm xem xét, thẩm định kỹ các yếu tố liên quan, bảo đảm theo đúng các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật chuyên ngành hiện hành. Đồng thời, đánh giá, dự báo các tác động của Dự án đến môi trường, đất đai, nguồn nước, sản xuất, sinh hoạt của cộng đồng dân cư trong khu vực và các yếu tố khác để bảo đảm tính khả thi khi triển khai Dự án.
Được biết, vị trí thực hiện Dự án tại thôn Quảng Trung 2 là vị trí trước đây thực hiện Dự án đầu tư xây dựng Nhà máy xử lý, chế biến chất thải rắn trong Khu Kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng - Lạng Sơn đã được UBND tỉnh cấp Giấy chứng nhận đầu tư, phê duyệt Báo cáo đánh giá tác động môi trường, đồng thời được phê duyệt Quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500.
Tháng 3/2013, Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng và môi trường xanh đã tổ chức lễ khởi công, san ủi mặt bằng để thi công hạng mục đường giao thông. Tuy nhiên, quá trình thực hiện Dự án, Công ty này không đủ năng lực tổ chức triển khai dẫn đến Dự án dừng hoạt động từ tháng 5/2013 đến ngày 28/6/2016 và không có hồ sơ đề xuất giãn tiến độ theo quy định. Do đó, ngày 30/6/2016, tỉnh Lạng Sơn đã quyết định chấm dứt hoạt động của Dự án. Sau đó, UBND tỉnh Lạng Sơn đã lựa chọn nhà đầu tư là Liên danh Công ty TNHH MTV Công nghệ Tài nguyên Môi trường Gia Linh và Công ty TNHH Môi trường Bắc Kạn thực hiện Dự án nhà máy xử lý rác thải tại vị trí trên. Ngày 03/5/2019, Liên danh này thành lập Công ty TNHH Môi trường Lạng Sơn để thực hiện Dự án.