Tùy tiện sử dụng thuốc: Nguy hại khó lường

Dược liệu bán tràn lan ẩn chứa nhiều bất ổn.

Hậu quả nặng nề

Điển hình như trường hợp BV Da liễu trung ương vừa tiếp nhận bệnh nhân nam, 22 tuổi nhập viện với tình trạng nhiều mụn mủ, mụn bọc gần như kín hết vùng mặt, và các tổn thương sẩn mụn mủ rải rác tay, thân mình.

Trước đó bệnh nhân có tiền sử trứng cá xuất hiện từ tuổi dậy thì với các tổn thương mụn viêm vùng mặt, bệnh nhân đã khám 1 đợt tại BV Da liễu trung ương cách đó 2 năm được chẩn đoán trứng cá, tổn thương khỏi hoàn toàn sau đợt điều trị. Khi thấy tổn thương mụn xuất hiện trở lại vùng mặt, qua lời quảng cáo trên Facebook, bệnh nhân đặt mua và sử dụng bộ sản phẩm điều trị mụn gồm thuốc nam dạng viên hoàn uống và thuốc bôi rửa không rõ nguồn gốc, sau 1 tháng tổn thương trứng cá của bệnh nhân biến mất nhanh chóng nhưng sau 2 tuần xuất hiện trở lại ồ ạt vùng mặt, xuất hiện thêm nhiều sẩn mụn mủ vùng thân mình, cánh tay 2 bên.

Bệnh nhân đến cầu cứu các bác sĩ BV Da liễu trung ương trong tình trạng sẩn, mụn mủ nghiêm trọng vùng mặt, thân mình, không chỉ ảnh hưởng tới thẩm mĩ và còn gây cẩm giác ngứa, nóng rát khó chịu. Qua thăm khám và hỏi bệnh, bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân là một trường hợp điển hình của trứng cá do thuốc. Đây là trường hợp mụn trứng cá xuất hiện sau khi sử dụng thuốc dạng bôi tại chỗ hay dạng uống hay tiêm truyền. Các thuốc có thể gây trứng cá bao gồm: corticoid, hormone sinh dục testosterone, isoniazid, lithium, halogen,.. trong đó corticoid là nguyên nhân thường gặp nhất trên lâm sàng ở cả dạng thuốc uống và thuốc bôi.

Hay một trường hợp khác mới nhất điều trị tại BV Việt Nam - Thuỵ Điển Uông Bí, nam bệnh nhân 43 tuổi cho hay trước đó bị ngã tự độ cao khoảng 1,2m xuống nền cứng, sau ngã đau, cẳng tay trái cử động khó khăn. Bệnh nhân đã đi khám, trên phim X.quang cho thấy bị gãy xương cẳng tay trái, nhưng đã không điều trị hay nhờ sự can thiệp từ phía bác sĩ mà lại mang phim chụp X.quang đến nhờ thầy bó thuốc nam với suy nghĩ chỉ cần bó thuốc nam bệnh sẽ khỏi.

Sau khoảng 20 ngày điều trị, bệnh nhân này thấy tay vẫn còn đau nhức, rất khó vận động, đi kiểm tra lại tại BV thì thấy xương vẫn còn lệch, bệnh chưa tiến triển. Nhưng do chủ quan, bệnh nhân vẫn tiếp tục điều trị bằng đắp thuốc nam tại nhà. Chỉ đến khi sau đợt điều trị thuốc nam lần 2, tay đau nhức nhiều, vận động khó khăn, tê bì các ngón tay, bệnh nhân mới nhập viện để điều trị.

Theo BSCKII Hoàng Văn Dũng- Trưởng Khoa Chấn thương chỉnh hình & Bỏng BV Việt Nam - Thụy Điển Uông Bí cho biết, sau khi tiến hành thăm khám các bác sĩ chẩn đoán người bệnh bị gãy cũ đầu dưới xương quay trái cal lệch biến chứng chèn ép thần kinh giữa cổ tay trái. Được biết người bệnh có tiền sử đái tháo đường, tăng men gan và được chỉ định phẫu thuật chỉnh xương sau cal lệch, giải ép thần kinh giữa khi các chỉ số sức khỏe cho phép.

Cũng theo các bác sĩ với tổn thương của người bệnh nếu đến viện kịp thời có thể điều trị kéo nắn bó bột hoặc phẫu thuật kết hợp xương tùy chỉ định. Tuy nhiên phần do tâm lý ngại đến viện hoặc chủ quan xem nhẹ bệnh, không biểu biết về bệnh và thường nghe theo các bài thuốc nam không có cơ sở khoa học khiến tình trạng bệnh không được cải thiện mà càng trở nên nghiêm trọng hơn. Khi đến viện phần đầu dưới xương quay trái đã bị cal lệch. Và khi đó người bệnh bắt buộc phải trải qua cuộc phẫu thuật để điều trị.

Không thể dựa vào việc “bắt mạch ra bách bệnh”

Qua trường hợp vừa nêu trên, các bác sĩ khuyến cáo người bệnh khi bị các chấn thương tổn thương đến xương khớp cần đến các cơ sở y tế để khám và điều trị. Không nên tự điều trị tại nhà giống người bệnh T. vì rất có thể sẽ khiến tình trạng bệnh không được cải thiện mà còn trở nên nghiêm trọng hơn và có thể gây ra tình trạng chấn thương nặng, hoại tử, nhiễm trùng khó có thể hồi phục.

Trở lại với câu chuyện điều trị trứng cá ở trên, nhiều bậc phụ huynh cho rằng trứng cá ở độ tuổi dậy thì của con là thông thường, không điều trị sớm để lại hậu quả sẹo lõm, sẹo lồi do trứng cá, ảnh hưởng lớn tới thẩm mĩ sau này của trẻ. Một số người lại tìm mọi cách để điều trị trứng cá với tâm lí ‘Có bệnh vái tứ phương’ mà sử dụng các thực phẩm chức năng, thuốc không rõ nguồn gốc để lại các hệ lụy nghiêm trọng không chỉ đối với thẩm mĩ mà còn gây nguy hiểm tới sức khỏe bản thân.

Các chuyên gia tại BV Da liễu trung ương khuyến cáo, trứng cá là một bệnh lí da liễu thông thường nhưng có thể gây các biến chứng nghiêm trọng nếu điều trị không đúng, vì vậy cần đến các phòng khám chuyên khoa da liễu để được các bác sĩ chuyên ngành thăm khám và tư vấn liệu trình điều trị thích hợp. Ngoài ra, không nên sử dụng các sản phẩm chăm sóc da không rõ nguồn gốc, xuất xứ.

BS Phạm Văn Tâm- Khoa Y học cổ truyền, BV Y học cổ truyền trung ương cho biết: Hiện rất nhiều loại thuốc, đặc biệt là thuốc Đông y trôi nổi dùng một số loại nguyên liệu không có tác dụng chữa bệnh, pha thêm một chút bột thuốc kháng sinh hay một số chất tân dược để đem lại hiệu quả nhanh chóng. Mới uống, người bệnh có cảm giác bệnh thuyên giảm ngay. Tuy nhiên, dùng lâu thì nguy hại cho sức khỏe, thậm chí có thể gây ra những tác dụng ngược, biến chứng rất nguy hiểm.

Đặc biệt, với sự phát triển của y học hiện đại, ngày nay việc khám bệnh kết hợp nhiều chuyên khoa sâu, chuyên ngành sâu, từ khám lâm sàng tỷ mỷ đến xét nghiệm hiện đại và thăm dò chức năng kỹ lưỡng để chẩn đoán, chứ không thể dựa vào việc “bắt mạch ra bách bệnh” của các “ông lang vườn” như quảng cáo. Do vậy, người bệnh cần đến cơ sở y tế để thăm khám, để được chẩn đoán, tư vấn, điều trị chính xác, không nên nghe những người không có chuyên môn để “tiền mất, tật mang”.

Đức Trân