Chú trọng giáo viên tiếng Anh

Trong bối cảnh dạy và học tiếng Anh tại Việt Nam còn nhiều khó khăn như hiện nay, Chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) mới đặt ra những thử thách không nhỏ đối với công tác bồi dưỡng giáo viên (GV) tiếng Anh nói chung và công tác bồi dưỡng GV tiếng Anh ở hai cấp học THCS, THPT nói riêng.

Nâng cao chất lượng dạy học ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh ở các cấp học và trình độ đào tạo là một trong 9 nhóm nhiệm vụ chủ yếu trong Chỉ thị về năm học 2019 - 2020. Hiện tiếng Anh chiếm 99% số người học ngoại ngữ ở Việt Nam. Thời gian qua việc nâng cao chất lượng dạy và học ngoại ngữ ở Việt Nam được Chính phủ, Bộ GDĐT và các địa phương, nhà trường quan tâm thực hiện. Tuy nhiên, nhìn từ kết quả các kỳ thi THPT quốc gia môn tiếng Anh qua các năm vẫn chưa đáp ứng được kỳ vọng của xã hội.

Sắp tới khi triển khai Chương trình GDPT mới, học chương trình Tiếng Anh 10 năm, học sinh sẽ đạt một bậc trình độ theo Khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc dùng cho Việt Nam tương đương các bậc trình độ năng lực tiếng Anh theo Khung tham chiếu chung châu Âu CEFR với mỗi cấp học, hướng đến đạt bậc 3 (B1) vào năm lớp 12.

Với vai trò then chốt quyết định chất lượng dạy và học ngoại ngữ, để đạt được kết quả này đòi hỏi GV phải đạt chuẩn năng lực tiếng Anh và năng lực sư phạm phù hợp với cấp học theo quy định của Bộ GDĐT đối với môn học này.

Theo đánh giá của Giám đốc Pháp chế và Đối ngoại Trung tâm Anh ngữ Apollo Việt Nam và ĐH Anh quốc Việt Nam Nguyễn Kim Dung, vẫn còn nhiều giáo viên tiếng Anh chưa đạt chuẩn theo Khung năng lực ngôn ngữ chung châu Âu và Khung năng lực 6 bậc của Việt Nam. Đặc biệt, GV dạy ngoại ngữ chưa đủ để đáp ứng về số lượng và trình độ theo chương trình của Bộ GDĐT. Hơn nữa, việc đào tạo nâng chuẩn trình độ GV chưa đưa thành chính sách theo cơ chế bắt buộc số giờ đào tạo phát triển chuyên môn như điều kiện nghề.

Chính vì vậy, việc bồi dưỡng GV là rất quan trọng. Làm thế nào để hoạt động bồi dưỡng GV đi vào thực chất, đặc biệt là hoạt động tự bồi dưỡng thông qua giảng dạy hàng ngày của các trường, tự bản thân GV nhằm tạo sự đột phá trong việc giảng dạy ngoại ngữ là yêu cầu đặt ra cấp thiết.

Thời gian qua hoạt động bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm cho GV tiếng Anh nói riêng và GV nói chung đã đáp ứng sát hơn với nhu cầu của GV trong việc sử dụng sách giáo khoa, chuẩn bị cho triển khai chương trình mới. Đặc biệt chú trọng cải thiện năng lực tự bồi dưỡng, tự học tập.

Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, hoạt động này còn bộc lộ nhiều hạn chế. Cụ thể, theo Giám đốc Quốc gia Hội đồng khảo thí Tiếng Anh ĐH Cambridge Phạm Hoàng Uyên, mục tiêu đầu ra của khóa bồi dưỡng không thực tế, khó có thể đạt được do đánh giá sai đầu vào GV. Vẫn còn tình trạng không chú trọng nâng cao năng lực tiếng Anh của GV mà đặt nặng bồi dưỡng phương pháp, kỹ năng sư phạm…

Chia sẻ quan điểm này, Giám đốc Language Link Việt Nam Gavan Iacono cho rằng, Việt Nam đang thiếu kế hoạch đào tạo mang tính chiến lược, dài hơi, thiếu khâu đánh giá, kiểm tra, bồi dưỡng sau đào tạo. GV tham gia đào tạo còn thiếu sự hỗ trợ cần thiết của các nhà trường, đơn vị quản lý; còn hệ thống giáo dục quá chú trọng vào kết quả thi, luyện thi.

Từ kinh nghiệm triển khai công tác bồi dưỡng có hiệu quả của một số địa phương như Nam Định, Khánh Hòa… cho thấy cần xây dựng các chương trình bồi dưỡng đáp ứng sát nhu cầu của GV bậc học khi triển khai giảng dạy chương trình mới hiện nay. Để GV cảm thấy công tác bồi dưỡng thực sự hữu ích, theo quan điểm của các chuyên gia, việc bồi dưỡng cần nắm được đặc thù của cấp học cũng như vùng miền... để đưa ra những nội dung và phương pháp bồi dưỡng hiệu quả.

Tuy nhiên, điều quan trọng hơn cả, là tạo được động lực cho người học, khi người học nhận thấy học ngoại ngữ là cần thiết cho việc đi thi, đi làm, giao tiếp hay để biết thêm một ngôn ngữ, việc học ngoại ngữ sẽ dễ dàng hơn và có chất lượng.

Lam Nhi