Hàng loạt sai phạm tại Dự án Quốc lộ 1 Bình Định- Phú Yên

Điều chỉnh thiết kế chưa đúng

Theo TTCP, khi phê duyệt thiết kế cơ sở, Bộ GTVT cho phép phá dỡ 9 cầu cũ để xây mới. Tuy nhiên, khi quyết định điều chỉnh thiết kế cơ sở đã cho phép giữ lại 7 cầu cũ để sửa chữa, sử dụng, trong đó có 6 cầu được xác định lại tải trọng chỉ từ 22 tấn đến 25 tấn.
Hiện tại, trên toàn dự án, có 18/33 cầu cũ đang được gắn biển hạn chế tải trọng từ 22 tấn đến 25 tấn, mức tải trọng này không đồng bộ với tải trọng cho phép của đường QL1 sau cải tạo, mở rộng và cầu xây mới gây khó khăn cho quá trình khai thác và không phát huy cao nhất hiệu quả của dự án.

Theo Kết luận, năm 2014, Bộ GTVT đưa ra chủ trương điều chỉnh thiết kế cơ sở chưa đúng với quy định pháp luật như: cho phép hạ tiêu chuẩn dự án không theo tiêu chuẩn ngành. Hạ cao độ thiết kế không theo tiêu chuẩn Việt Nam. Tháo dỡ 1.717,7m và phá bỏ 504,58m rãnh thoát nước dọc đã thi công. Bỏ thiết kế rãnh dọc đối với đoạn chưa thi công nhưng sau này lại phải bổ sung một số đoạn tuyến.

Đối với một số cầu xây mới, Bộ GTVT cho phép châm chước yếu tố thủy văn như cầu cũ, dẫn đến cao độ đáy dầm đều thấp hơn quy định trong Tiêu chuẩn 22TCN 272:2005 từ 0,5 đến 1m, làm giảm khả năng thoát lũ, gia tăng tình trạng ngập lụt mặt đường.

Đến khi thực hiện dự án, Ban Quản lý dự án 2 (nay là Ban Quản lý dự án đường Hồ Chí Minh) có thiếu sót khi lập hồ sơ yêu cầu đã yêu cầu nguồn vốn đầu tư đối với nhà đầu tư tại Dự án BOT Nam Bình Định thấp hơn tổng mức đầu tư của dự án, ảnh hưởng nhất định đến việc đảm bảo vốn để thực hiện dự án.

TTCP cho biết, tại Hợp đồng BOT chỉ đề cập đến nội dung không bồi hoàn mà không đề cập đến các nội dung về chất lượng công trình đạt tỷ lệ bao nhiêu %. Nghĩa vụ mỗi bên sau khi chuyển giao.

Theo TTCP, đây là sơ hở nếu không kịp thời xử lý, có thể sẽ ảnh hưởng đến lợi ích của Nhà nước trước, trong và sau khi nhận bàn giao công trình để quản lý, sử dụng...

Kiến nghị Bộ GTVT, UBND tỉnh Bình Định kiểm điểm trách nhiệm

Theo Kết luận thanh tra, nhà thầu Cienco4 đã sử dụng vật liệu đá dăm từ nhiều mỏ có tính chất cơ lý khác nhau nên chất lượng bê tông nhựa thiếu sự đồng nhất và ổn định, do đó khi gặp các yếu tố bất lợi thì bê tông nhựa dễ bị phá vỡ. Cienco4 còn sử dụng vật liệu tưới dính bám của mặt đường chưa đúng quy định. Áp dụng chưa đúng tiêu chuẩn để phối trộn thành phần cấp phối hỗn hợp cốt liệu, một số chỉ tiêu về độ rỗng dư, độ dẻo marsahll nằm ngoài quy định. Thiết bị thi công thiếu chứng chỉ kiểm định, không có phiếu kiểm tra từng mẻ trộn tại trạm trộn.

TTCP cũng phát hiện, công tác giám sát, nghiệm thu thực hiện cũng chưa đúng quy định, còn để một số nhà thầu sử dụng vật liệu chưa đúng hồ sơ thiết kế. Bởi vậy, sau gần hai năm đưa công trình vào khai thác sử dụng, kết quả kiểm định cho thấy, cả các dự án thành phần (BOT Bắc Bình Định, BOT Nam Bình Định) đều có mô đun đàn hồi chung của phần lớn mặt đường chỉ từ 140,4Mpa đến 159,1Mpa.

Như vậy, khả năng chịu lực của mặt đường đã bị suy giảm. Mặt đường có nhiều hư hỏng dạng nứt mai rùa, nứt đơn, lún vệt bánh xe, bong bật, bong tróc, bạc đầu đá, bong màng nhựa.... Tại một số mẫu thử, có kết quả về các chỉ tiêu thí nghiệm như thành phần hạt, độ chặt, độ rỗng dư...nằm ngoài phạm vi quy định của chỉ dẫn kỹ thuật.

Theo TTCP kết luận, để xảy ra các thiếu sót, khuyết điểm, vi phạm trên, trách nhiệm chính thuộc về Bộ GTVT.

Ngoài ra, có trách nhiệm của UBND tỉnh Bình Định khi chỉ đạo thực hiện công tác giải phóng mặt bằng chưa dứt điểm, đến nay nhiều vị trí chưa có mặt bằng để xây rãnh thoát nước. Công tác quản lý quy hoạch khu dân cư hai bên đường thuộc tuyến còn một số tồn tại, còn tình trạng người dân tự san lấp, xây dựng công trình lấn chiếm hành lang an toàn đường bộ, ảnh hưởng đến khả năng thoát nước hai bên đường là một trong những nguyên nhân ảnh hưởng đến chất lượng công trình.

Từ đó, Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Bộ GTVT, UBND tỉnh Bình Định chỉ đạo, tổ chức kiểm điểm, xử lý theo thẩm quyền đối với các cơ quan, đơn vị, cá nhân đã có thiếu sót, khuyết điểm, vi phạm.

Đức Sơn