Truyền thông với di sản văn hóa phi vật thể

Tại Hội thảo, TS Farnk Proschan- cựu cán bộ Chương trình cao cấp của UNESCO đã giới thiệu các khái niệm chính trong Công ước UNESCO 2003 về Bảo vệ Di sản Văn hóa phi vật thể (DSVHPVT). Đáng chú ý, theo TS Farnk Proschan, hiện nay thuật ngữ “di sản văn hóa phi vật thể” thường được sử dụng rộng rãi bởi các phương tiện truyền thông đại chúng ở Việt Nam vẫn đang bị hiểu sai và có những thông tin chưa chính xác. Theo đó, phần lớn thông tin trên các phương tiện thông tin đại chúng, nhiều văn bản của cơ quan quản lý nhà nước, của chuyên gia, nhà nghiên cứu cũng chuyển tải sai là UNESCO vinh danh, công nhận DSVHPVT nào đó là của thế giới.

Tuy nhiên, theo TS. Franhk Proschan, trong Công ước năm 2003 của UNESCO về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể không có khái niệm DSVHPVT của nhân loại. Công ước ghi rõ “Di sản văn hóa phi vật thể” được hiểu là các tập quán, các hình thức thể hiện, biểu đạt, tri thức, kỹ năng - cũng như những công cụ, đồ vật, đồ tạo tác và các không gian văn hóa có liên quan mà các cộng đồng, các nhóm người và trong một số trường hợp là các cá nhân, công nhận là một phần di sản văn hóa của họ. Tức là DSVHPVT chỉ được sở hữu, công nhận bởi cộng đồng, nhóm cá nhân và một số trường hợp là các cá nhân. Không có DSVHPVT nào là của quốc gia hay của nhân loại mà chỉ có DSVHPVT hiện có tại quốc gia nào đó.

Xung quanh vấn đề này, bà Nguyễn Thị Thu Trang- Cục Di sản văn hóa cho biết, nhiều năm gần đây, Cục Di sản văn hóa đã chủ động điều chỉnh các khái niệm trong quá trình thông tin trên trang web và các văn bản của Cục. Nhưng để điều chỉnh một cách rộng rãi hơn nữa thì cần có thêm nhiều thời gian, sự nhập cuộc tích cực từ nhiều phía, trong đó, có vai trò quan trọng của báo chí, truyền thông…

Hoàng Minh