Vụ MobiFone mua 95% cổ phần AVG: Ông Nguyễn Bắc Son lĩnh án chung thân
Với hai tội danh bị truy tố, xét xử, cựu Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông (TTTT) Nguyễn Bắc Son bị tòa cấp sơ thẩm tuyên phạt mức án chung thân.
Mức án cụ thể dành cho từng bị cáo như sau:
1. Bị cáo Nguyễn Bắc Son - cựu Bộ trưởng Bộ TTTT: 16 năm tù về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng”, chung thân về tội “Nhận hối lộ”; tổng hợp hình phạt là tù chung thân.
2. Bị cáo Trương Minh Tuấn - cựu Bộ trưởng Bộ TTTT: 6 năm tù về tội “Vi phạm…”, 8 năm tù về tội “Nhận hối lộ”; tổng hợp hình phạt là 14 năm tù.
3. Bị cáo Lê Nam Trà - cựu Chủ tịch HĐTV MobiFone: 7 năm tù về tội “Vi phạm…”, 16 năm tù về tội “Nhận hối lộ”; tổng hợp hình phạt là 23 năm tù.
4. Bị cáo Cao Duy Hải - cựu Tổng Giám đốc MobiFone: 4 năm tù về tội “Vi phạm…”, 10 năm tù về tội “Nhận hối lộ”; tổng hợp hình phạt là 14 năm tù.
Tội “Vi phạm Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng”:
5. Bị cáo Phạm Đình Trọng - cựu Vụ trưởng Vụ quản lý doanh nghiệp, Bộ TTTT: 5 năm tù.
6. Bị cáo Võ Văn Mạnh - Giám đốc Công ty AMAX: 3 năm 6 tháng tù.
7. Bị cáo Hoàng Duy Quang - thẩm định viên Cty AMAX: 3 năm tù.
8. Bị cáo Phan Thị Hoa Mai - thành viên HĐTV MobiFone: 2 năm 6 tháng tù.
9. Bị cáo Phạm Thị Phương Anh - Phó Tổng Giám đốc MobiFone: 2 năm 6 tháng tù.
10. Bị cáo Hồ Tuấn - Phó TGĐ MobiFone: 2 năm 6 tháng tù.
11. Bị cáo Nguyễn Bảo Long - Phó TGĐ MobiFone: 2 năm 6 tháng tù.
12. Bị cáo Nguyễn Mạnh Hùng - Phó TGĐ MobiFone: 2 năm 6 tháng tù.
13. Bị cáo Nguyễn Đăng Nguyên - Phó TGĐ MobiFone: 2 năm tù.
Tội “Đưa hối lộ”:
14. Bị cáo Phạm Nhật Vũ: 3 năm tù.
Bị cáo Phạm Đình Trọng (áo khoác nâu) bị áp giải rời tòa.
11h15, tòa sơ thẩm nhận định về trách nhiệm các cơ quan, đơn vị và cá nhân có liên quan tại Bộ TTTT; trách nhiệm của Văn phòng Chính phủ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính và Bộ Công an; các cá nhân tại MobiFone, các Công ty tư vấn, Thẩm định giá và AVG; đối với cá nhân chị Nguyễn Thị Thu Huyền - con gái ông Nguyễn Bắc Son.
11h, HĐXX tiếp tục đánh giá các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ đối với từng bị cáo.
10h45, HĐXX nhận định, đây là vụ án đặc biệt nghiêm trọng. Các bị cáo đã xâm phạm quy định của Nhà nước về vốn đầu tư công, xâm phạm đến hoạt động đúng đắn và uy tín của Tổng Công ty viễn thông Mobifone, là một trong những doanh nghiệp lớn của đất nước; đồng thời gây thiệt hại lớn về tài sản cho nhà nước, ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của Tổng Công ty viễn thông Mobifone do mất vốn đầu tư và làm chậm tiến trình cổ phần hóa Mobifone theo chủ trương của Nhà nước, xâm hại nghiêm trọng đến uy tín của cán bộ, công chức trong bộ máy quản lý Nhà nước nói chung và quản lý doanh nghiệp Nhà nước nói riêng, ảnh hưởng đến niềm tin của quần chúng nhân dân vào doanh nghiệp nhà nước và tạo dư luận xấu trong xã hội.
Bị cáo Lê Nam Trà.
Các bị cáo đã thực hiện hành vi vi phạm pháp luật trong thực hiện đầu tư vốn đầu tư công tại Mobifone, thực hiện đề xuất đánh giá đầu tư dự án về tài chính kinh doanh của AVG, thẩm định giá, sử dụng kết quả giá trị sử dụng doanh nghiệp trong đàm phán quyết định mua cổ phần AVG, lập dự án, phê duyệt dự án, thanh toán tiền mua cổ phần AVG gây thiệt hại biệt lớn cho Nhà nước, với tổng giá trị thiệt hại là hơn 6.590 tỷ đồng.
Ngoài hành vi vi phạm về quản lý khi sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng, các bị cáo Son, Tuấn, Trà, Hải còn thực hiện hành vi đặc biệt nguy hiểm cho xã hội, đã lợi dụng chức vụ quyền hạn được giao để nhận hối lộ tiền rất lớn.
Hành vi của bị cáo gây nguy hiểm cho xã hội, ảnh hưởng đến sự tôn nghiêm của cán bộ công chức, gây bức xúc trong dư luận xã hội. Do vậy, đối với các bị cáo cần phải đưa ra xét xử nghiêm trước pháp luật mới có tác dụng cải tạo các bị cáo, cũng như đáp ứng được mục đích răn đe, đấu tranh và phòng ngừa loại tội phạm này.
Bị cáo Trương Minh Tuấn.
10h5, HĐXX sơ thẩm tiếp tục với phần đánh giá tình chất, mức độ hành vi phạm tội cũng như vai trò của từng bị cáo.
9h50, tòa sơ thẩm nhận định, căn cứ các tài liệu, chứng cứ đã thu thập, căn cứ lời khai các bị cáo tại phiên tòa, quá trình xét hỏi, tranh luận tại tòa có đủ cơ sở kết luận các bị cáo đã có hành vi vi phạm như sau:
Năm 2015, Tổng công ty Viễn thông Mobifone (Mobifone) thực hiện Dự án đầu tư dịch vụ truyền hình theo hình thức đầu tư vốn nhà nước mua 95% cổ phần của Công ty cổ phần nghe nhìn toàn cầu (AVG) với số tiền 8.900 tỷ đồng, thuộc dự án nhóm A - thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ Quyết định chủ trương đầu tư.
Bộ Thông tin và truyền thông là cơ quan đại diện chủ sở hữu vốn Nhà nước tại Mobifone có trách nhiệm chỉ đạo Mobifone trong quá trình thực hiện dự án, quyết định phê duyệt dự án đầu tư khi có Quyết định chủ trương đầu tư của Thủ tướng Chính phủ.
Quá trình thực hiện Dự án, các bị cáo Nguyễn Bắc Son, Trương Minh Tuấn, Phạm Đình Trọng, Lê Nam Trà, Cao Duy Hải, Phan Thị Hoa Mai, Hồ Tuấn, Phạm Thị Phương Anh, Nguyễn Mạnh Hùng, Nguyễn Bảo Long, Nguyễn Đăng Nguyên, Võ Văn Mạnh, Hoàng Duy Quang ở mỗi vị trí, vai trò khác nhau tại Mobifone, Bộ TTTT và Công ty thẩm định giá AMAX đã có hành vi vi phạm pháp luật trong việc đề xuất dự án đầu tư, đánh giá về tài chính, kinh doanh của AVG; thẩm định giá; sử dụng kết quả thẩm định giá trị doanh nghiệp trong đàm phán và quyết định giá mua cổ phần của AVG, trong việc lập, trình dự án và quyết định phê duyệt dự án đầu tư, thanh toán gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng tài sản của Nhà nước với tổng giá trị thiệt hại là 6.590.356.266.556 đồng (trong đó 6.475.324.611.000 đồng tiền Nhà nước bị thiệt hại khi Mobifone mua AVG + 115.031.655.556 đồng tiền lãi của các hợp đồng tiền gửi có kỳ hạn được rút trước hạn để thanh toán cho AVG).
Ngoài ra, trong quá trình thực hiện dự án, các bị can Phạm Nhật Vũ, Nguyễn Bắc Son, Trương Minh Tuấn, Lê Nam Trà, Cao Duy Hải còn có hành vi đưa và nhận hối lộ.
9h20, Sau khi nêu lại lý lịch các bị cáo bị đưa ra xét xử và nội dung vụ án, HĐXX tóm lược phần lời khai và bào chữa của các bị cáo, luật sư. Theo đó, bị cáo Nguyễn Bắc Son thừa nhận hành vi nhận hối lộ 3 triệu USD từ Phạm Nhật Vũ nhưng không nhớ tiêu vào việc gì và đề nghị được gặp gia đình để động viên khắc phục hậu quả số tiền đã nhận.
Bị cáo Son xin giảm nhẹ cho các bị cáo và xin khoan hồng cho bị cáo Phạm Nhật Vũ vì bị cáo Vũ có công lớn. Bị cáo Tuấn thừa nhận hành vi phạm tội và đã khắc phục số tiền nhận hối lộ, đồng thời, xin giảm nhẹ cho mình và các bị cáo.
Bị cáo Phạm Nhật Vũ khai đồng ý với cáo trạng truy tố tội đưa hối lộ và sau khi hoàn thành việc mua bán đã đưa cho ông Son 3 triệu USD, ông Tuấn 200.000 USD, ông Trà 2,5 triệu USD, ông Hải 500.000 USD. Lý do đưa tiền để cảm ơn người quyết định việc mua bán này.
Theo bị cáo Vũ, 4 người này có quyết định đến việc mua bán. Sau khi dư luận có dị nghị, bị cáo Vũ đã bàn với gia đình, đi vay mượn, sắp xếp tiền bạc để chủ động trả lại tiền. Bị cáo Vũ cũng khai, việc trả lại tiền cũng nhằm muốn những người có liên quan trách nhiệm trong vụ án được nhẹ trách nhiệm đi.
Các bị cáo tại tòa sơ thẩm.
Phiên xử sơ thẩm vụ án Tổng Công ty Viễn thông MobiFone (MobiFone) mua 95% cổ phần của Công ty Cổ phần nghe nhìn Toàn Cầu (AVG) bắt đầu từ ngày 16/12. Sáng nay, HĐXX sơ thẩm sẽ đưa ra phán quyết.
Từ kết quả điều tra và lời khai các bị cáo tại tòa, HĐXX nhận định có đủ căn cứ để xác định các bị cáo tại Bộ Thông tin và truyền thông (Bộ TTTT), MobiFone và Công ty Thẩm định giá AMAX (AMAX) phạm tội “Vi phạm quy định của nhà nước về quản lý và sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng”.
Bốn bị cáo Nguyễn Bắc Son, Trương Minh Tuấn (hai cựu Bộ trưởng Bộ TTTT), Cao Duy Hải (cựu Tổng Giám đốc MobiFone) và Lê Nam Trà (cựu Chủ tịch HĐTV MobiFone) phạm tội “Nhận hối lộ”.
Bị cáo Phạm Nhật Vũ - cựu Chủ tịch AVG - phạm tội “Đưa hối lộ”.
Trước đó, đánh giá vai trò của cựu Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son, đại diện Viện Kiểm sát cho rằng, ông Son là người chỉ đạo, quyết định và thúc đẩy việc MobiFone mua cổ phần của AVG, quyết liệt trong phân công chỉ đạo cấp dưới thực hiện. Bị cáo Son đã cùng đồng phạm có hành vi phạm tội, gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng với tổng giá trị thiệt hại là hơn 6.590 tỷ đồng.
Nhận định bị cáo Son là người phải chịu trách nhiệm cao nhất, VKS đề nghị tòa cấp sơ thẩm tuyên phạt ông Son từ 16-18 năm tù về tội “Vi phạm…”, tử hình về tội “Nhận hối lộ”; tổng hợp hình phạt là tử hình.
Tại tòa, ông Son liên tục thay đổi lời khai về tội danh “Nhận hối lộ”. Sáng 17/12, ông Son phản cung, không thừa nhận cầm 3 triệu USD từ bị cáo Phạm Nhật Vũ và cho rằng, tại cơ quan điều tra, ông khai ra số tiền như vậy vì sức khỏe yếu, tinh thần hoảng loạn.
Vài tiếng sau, chiều 17/12, cựu Bộ trưởng lại thừa nhận đã nhận 3 triệu USD từ bị cáo Vũ nhưng thay đổi lời khai rằng không đưa tiền cho con gái như cáo trạng quy kết mà dùng để chi tiêu cá nhân.
Ông Son sau đó được tạo điều kiện tiếp xúc với gia đình để có biện pháp khắc phục hậu quả. Chiều 23/12, trước khi HĐXX vào nghị án, chủ tọa phiên tòa thông báo, gia đình bị cáo Son đã khắc phục được 21 tỷ đồng. Đến ngày 27/12, gia đình ông đã khắc phục toàn bộ số tiền 66 tỷ đồng, tương đương 3 triệu USD.
Theo luật sư Tạ Anh Tuấn - Trưởng Văn phòng luật sư Bách Gia luật và Liên danh (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) - đây là tình tiết giảm nhẹ để HĐXX căn cứ xem xét khi lượng hình cùng với các tình tiết giảm nhẹ khác. Tuy nhiên, việc nộp 66 tỷ đồng này không hẳn là “kim bài miễn tử” cho cựu Bộ trưởng Son.
“HĐXX sẽ căn cứ tính chất, mức độ của hành vi phạm tội cũng như các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ khác để đưa ra phán quyết cuối cùng.” - luật sư Tuấn nói và cho rằng, trường hợp ông Son vẫn bị kết án tử hình, sau khi tòa sơ thẩm tuyên án, ông Son có quyền kháng cáo.
“Nếu tòa phúc thẩm giữ nguyên mức án như bản án sơ thẩm, theo hướng dẫn tại Nghị quyết 01/2016 của Hội đồng thẩm phán TAND tối cao thì Chánh án Tòa án đã xét xử sơ thẩm chủ trì, phối hợp với cơ quan công an, Viện kiểm sát, Cơ quan thi hành án dân sự cùng cấp rà soát, báo cáo ngay Chánh án TAND Tối cao để Chánh án TAND Tối cao ra quyết định chuyển hình phạt tử hình thành tù chung thân.” - luật sư Tuấn phân tích.
Theo cáo buộc, quá trình thực hiện Dự án đầu tư dịch vụ truyền hình của MobiFone, 13 bị cáo ở mỗi vị trí, vai trò khác nhau tại Bộ TTTT, MobiFone và AMAX đã có hành vi vi phạm pháp luật trong việc đề xuất dự án đầu tư, đánh giá về tài chính, kinh doanh của AVG; thẩm định giá; sử dụng kết quả thẩm định giá trị doanh nghiệp trong đàm phán và quyết định giá mua cổ phần của AVG…, gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng với tổng giá trị thiệt hại là hơn 6.590 tỷ đồng.
Đối với hành vi đưa và nhận hối lộ, quá trình chỉ đạo và thực hiện dự án, các bị cáo Nguyễn Bắc Son, Trương Minh Tuấn, Lê Nam Trà, Cao Duy Hải biết rõ những vi phạm trong quá trình thực hiện dự án nhưng với quyền hạn của mình và vì mục đích khác nhau, các bị cáo đã quyết liệt thực hiện để thúc đẩy việc mua bán AVG được nhanh chóng mang lại lợi ích cho Phạm Nhật Vũ (cựu Chủ tịch AVG) và các cổ đông AVG; đồng thời nhận một số tiền lớn của bị cáo Vũ.
Cụ thể, bị cáo Phạm Nhật Vũ đã đưa cho Nguyễn Bắc Son 3 triệu USD, Lê Nam Trà 2,5 triệu USD, Cao Duy Hải 500.000 USD, Trương Minh Tuấn 200.000 USD. Các bị cáo nhận thức được hành vi sai phạm, biết rõ việc nhận tiền trên của Phạm Nhật Vũ là do đã chỉ đạo, quyết định việc MobiFone mua cổ phần của AVG nên số tiền nhận được là từ việc mua bán AVG.