Người dân đảo Lý Sơn dựng cây nêu đón tết
Sáng 18/1, các đình làng, dinh miếu, các tộc họ trên đảo Lý Sơn, tỉnh Quảng Ngãi đã tổ chức nghi thức dựng cây nêu (hay còn gọi là trồng đu lên phướn) để đón tết cổ truyền dân tộc. Đây là nghi lễ truyền thống được người dân đảo gìn giữ gần 300 năm nay.
Theo tục lệ, hằng năm, sau khi làm lễ cúng đưa ông Công, ông Táo về trời (đêm 23, rạng sáng 24 tháng Chạp), các đình làng, dinh miếu và các nhà thờ họ trên đảo Lý Sơn đều dựng cây nêu để đón tết cổ truyền của dân tộc. Cây nêu được làm từ cây tre già, dài khoảng 6 -7 mét, thân được sơn màu đỏ, trên ngọn cây nêu được gắn thêm đầu chim Phụng (còn gọi là Chim Công) hoặc đầu cá Chép được chạm khắc tinh xảo từ gỗ vông cùng lá cờ Tổ quốc và một lá phướn trên đó viết các câu chữ cầu chúc năm mới an lành.
Trước khi cây Nêu được dựng lên, các bô lão trong làng sẽ tiến hành lễ cúng theo phong tục truyền thống. Mâm cúng với nhiều lễ vật, trong đó không thể thiếu bánh ít lá gai và những sản vật được ngư dân khai thác từ vùng biển Hoàng Sa, Trường Sa. Trước khi thượng nêu, nghi lễ mộc trụ thường kỳ vui Xuân đón Tết được các bô lão thực hiện thể hiện lòng thành kính với các tiền nhân mở cõi, cắm mốc chủ quyền trên hai quần đảo Hoàng Sa – Trường Sa.
Kết thúc nghi lễ này, cây nêu được đưa ra trước sân đình, miếu hay các nhà thờ tộc để dựng lên báo hiệu với tiền nhân ngày tết đã đến.
Ông Võ Minh, Ban quản lý Âm linh tự và Mộ lính Hoàng Sa tại Lý Sơn cho hay, để dựng cây nêu ngày tết thì từ ngày 23 tháng Chạp, các vị bô lão, trụ trì sẽ sơn phết cây nêu, con công, cờ ngũ hành. Chờ khi các nghi thức tế lễ được thực hiện xong mới mang ra dựng với nhiều nghi thức đi kèm mang tính tâm linh, với mong muốn Tết đến Xuân về xóm làng được bình yên, làm ăn phát đạt.
Theo các vị bô lão trên đảo Lý Sơn, nghi thức dựng cây nêu ngày Tết là dịp để con cháu, họ tộc trên đảo tưởng nhớ bậc tiền nhân có công khai khẩn vùng đất đảo và tri ân cha ông nằm lại nơi Hoàng Sa đất mẹ vì chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc. Cây nêu của người dân Lý Sơn không cao như cây nêu các vùng miền khác, nhưng được chạm khắc tinh xảo, với nhiều hoa văn thể hiện ước vọng đầu năm.
Ông Lê Văn Ninh - Phó Chủ tịch UBND huyện Lý Sơn cho biết: Cây nêu được dựng lên cũng là báo hiệu mùa Xuân mới đã về trên đảo Lý Sơn. Là thời điểm ngư dân trở về đón tết cùng người thân, gia đình. Dựng cây nêu ngày tết ngoài dụng ý để trừ ma diệt quỷ, thờ phụng thần linh và tổ tiên còn có ý nghĩa cầu mong năm mới may mắn và mời các vị thần linh, các vị tiền bối về đón năm mới với người dân trên đảo, đồng thời qua đó người dân mong muốn mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt.