Thị phần cho du lịch
Năm 2019, số liệu từ Tổng cục Du lịch cho biết, lượng khách quốc tế đạt con số kỷ lục với hơn 18 triệu lượt, tăng 16,2% so với năm 2018. Khách nội địa đạt đến 85 triệu lượt, tăng 6% so với năm trước. Tổng thu từ khách du lịch ước đạt hơn 720.000 tỉ đồng, tăng 16%.
Khách du lịch châu Á chờ làm thủ tục tại một địa điểm nghỉ dưỡng ở Vũng Tàu. Ảnh: N.Bình.
Một thống kê khác cho thấy, chỉ tính mảng du lịch quốc tế, giai đoạn 2015-2019 lượng khách đã tăng khoảng 2,3 lần, từ 7,9 triệu lượt lên hơn 18 triệu lượt, tăng bình quân lên đến 22% mỗi năm, là mức tăng trưởng mơ ước của nhiều điểm đến trên thế giới.
Tuy nhiên, khi nhìn vào lượng khách quốc tế đến từ các thị trường thì cũng có những vấn đề cần được xem xét ký lưỡng. Cụ thể, chỉ 2 thị trường là Trung Quốc và Hàn Quốc đã chiếm hơn 56% và phần lớn thị phần thuộc về doanh nghiệp nước ngoài; những thị trường nguồn khác như châu Âu, Nga, Nhật Bản, Mỹ chưa có sự tăng trưởng mạnh mẽ.
Như vậy, nếu chỉ nhìn vào con số tăng trưởng hàng năm thì rất yên tâm. Nhưng nếu phân tích kỹ hơn vào từng thị trường thì có thể thấy việc phụ thuộc quá nhiều vào trong số ít quốc gia thì không thể yên tâm. Ví dụ, trong báo cáo dịch cúm corona, nếu khách du lịch từ Trung Quốc sang ít thì lượng khách đương nhiên sẽ giảm sút nghiêm trọng, cùng đó là doanh thu của ngành cũng như thu nhập của người dân địa phương nơi đón nhiều khách từ quốc gia này.
Mặt khác, nếu như chúng ta có thể “hài lòng” với lượng du khách đến từ Trung Quốc, Hàn Quốc… thì cũng cần nhìn vào mảng không mấy tươi sáng, trong đó có thị trường châu Âu, trên thực tế du khách đến từ khu vực này không tăng, thậm chí giảm.
Được biết, hiện cả nước có khoảng 2.600 doanh nghiệp có giấy phép kinh doanh lữ hành quốc tế, nhưng phần lớn vẫn khai thác ở các thị trường quen thuộc. Nói cách khác, họ bằng lòng với nguồn thu hiện có mà không muốn đầu tư ra thị trường khác, cũng không lo lắm nếu thị trường quen thuộc bị rủi ro (cụ thể là dịch viêm phổi cấp do virus corona từ Vũ Hán (Hồ Bắc, Trung Quốc gây ra).
Nói tóm lại, 2 vấn đề rất cần được lưu tâm với phát triển du lịch. Thứ nhất, không thể chỉ trông vào thị trường truyền thống quen thuộc, cho dù thị trường đó hiện đang cho doanh thu khủng. Và hai là, phải có phương án đề phòng rủi ro với bất cứ thị trường nào. Còn đương nhiên, những vấn đề “nội tại” thì tự ngành du lịch phải (đã) nhận ra.