Nam Định: Cầu Ngói bị biến dạng sau khi cộng đồng tham gia trùng tu

Theo yêu cầu của ngành chức năng, trong ngày 19/2, người dân thôn Thượng Nông phải sửa lại một số hạng mục của di tích Cầu Ngói.

Các phần việc sửa chữa bao gồm: xóa sơn giả đá trên hai đầu cổng lên xuống; khôi phục lại phần hoa văn, hạ thấp độ cao bậc thềm lên xuống... Việc này được thực hiện theo yêu cầu của Sở VH-TT&DL tỉnh Nam Định.

Trước đó, theo tìm hiểu của PV, vào cuối năm 2019, tại di tích nổi tiếng Cầu Ngói diễn ra một đợt trùng tu lớn.

Cụ thể, theo ông Nguyễn Văn Liêm, Chủ tịch UBND xã Bình Minh, sau hơn 300 năm tồn tại và sau đợt trùng tu năm 1993 Cầu Ngói bị xuống cấp nặng, mái cầu bị dột nát, cột kèo bị mọt.

Năm 2019 vừa qua, từ đề nghị của địa phương, công trình được nhà nước cấp 200 triệu đồng (từ nguồn vốn Chương trình mục tiêu quốc gia về bảo tồn di tích) làm kinh phí trùng tu.

“Việc thi công được Ban Quản lý di tích và danh thắng tỉnh Nam Định chọn, giao cho Công ty TNHH Đào Trọng Tín thực hiện, chính quyền xã không trực tiếp chỉ đạo, tổ chức việc này”, ông Liêm cho biết.

Tuy nhiên, theo ông Liêm, do chỉ có 200 triệu đồng nên phần kinh phí nhà nước cấp chỉ đủ để trùng tu 5/11 gian cầu, thay ngói mới phần phải thay, thay một số cột, kèo, rui mè.

Những hạng mục còn lại như làm mới da tường, quét sơn giả đá, xây mới bậc thềm, kè bờ sông... là do cộng đồng thôn Thượng Nông quyên góp, tổ chức thực hiện.

Theo hồ sơ, di tích Cầu Ngói chợ Thượng ở Nam Định đã có lịch sử hơn 300 tuổi. Cầu có thiết kế “thượng gia, hạ kiều” rất độc đáo.

Thông tin thêm về việc này, ông Nguyễn Văn Thoan, Trưởng xóm Tây Thượng trên (1 trong 4 xóm của thôn Thượng Nông, nơi có Cầu Ngói) cho biết: Sau khi Công ty TNHH Đào Trọng Tín hoàn thành phần việc trùng tu được giao thì cộng đồng dân thôn Thượng Nông cũng chi ra hơn 300 triệu đồng tham gia trùng tu Cầu Ngói, với các phần việc như làm mới da tường hai cổng lên xuống của cầu, quét sơn giả đá, xây mới bậc thềm, kè bờ sông hai bên cầu...

“Kinh phí lấy một phần từ nguồn khách ủng hộ trong ngày địa phương đón bằng công nhận Cầu Ngói là Di tích cấp quốc gia, còn lại phần lớn từ nguồn con em xa quê thành đạt ủng hộ. Chúng tôi thuê thợ xây ở địa phương thi công, giá 200 nghìn đồng/ngày công...”, ông Thoan cho biết.

Tuy nhiên, theo ông Thoan, mới đây, khi kiểm tra việc trùng tu, Ban Quản lý di tích và danh thắng tỉnh Nam Định cho rằng một số hạng mục do cộng đồng thôn Thượng Nông thực hiện trùng tu đã làm biến dạng, không đảm bảo đúng với hồ sơ di tích; yêu cầu địa phương phải chỉnh sửa lại, trong đó phải xóa đi phần sơn giả đá, khôi phục lại phần hoa văn, hạ thấp độ cao bậc thềm lên xuống...

Đáng nói hơn, theo Chủ tịch UBND xã Bình Minh Nguyễn Văn Liêm, trước khi tham gia trùng tu di tích Cầu Ngói, địa phương chưa tham khảo cơ quan chuyên môn, cũng chưa xin phép cấp có thẩm quyền mà làm theo kiểu tự phát...

Kết cấu của cầu rất chắc chắn.

Trước đó, theo tìm hiểu của PV, mặt cầu, thành Cầu Ngói vốn được làm bằng gỗ nhưng trong những lần trùng tu trước đây, hai hạng mục này đã dần được thay thế bằng đá, khiến Cầu Ngói càng ngày càng bị biến dạng so với nguyên bản...

Liên quan đến sự việc, thông tin với báo chí, ông Nguyễn Tiến Dũng, Giám đốc Sở VH-TT&DL tỉnh Nam Định nhìn nhận việc cộng đồng tham gia bảo vệ, trùng tu, tôn tạo di tích là rất cần thiết và cần được khuyến khích. Tuy nhiên, khi thực hiện việc trùng tu, sửa chữa thì cần phải tham khảo cơ quan chuyên môn và phải được phép của cấp có thẩm quyền. Do di tích Cầu Ngói bị biến dạng nhiều sau trùng tu nên Sở phải chỉ đạo các bên liên quan sửa chữa, khôi phục lại theo hồ sơ di tích...

* Theo hồ sơ di tích, Cầu Ngói chợ Thượng được xây dựng từ hơn 300 năm trước, vào thời Hậu Lê, bắc qua con sông nhỏ chạy qua thôn Thượng Nông. Cầu có kết cấu, kiến trúc “thượng gia, hạ kiều” (trên là nhà, dưới là cầu) rất độc đáo. Cầu dài 17,35m, có hai cửa lên xuống, mố cầu hai bên được xếp bằng nhiều phiến đá. Phần “nhà” của cầu được chia thành 11 gian, lợp hai lớp ngói; hệ thống cột, vì, kèo đều bằng gỗ lim. Năm 2012, Cầu Ngói được nhà nước xếp hạng di tích lịch sử - văn hóa cấp quốc gia.

Duy Hưng