Tình hình Syria diễn biến khó lường

Mỹ sẽ cung cấp đạn, khí tài quân sự và chia sẻ tin tình báo cho Ankara.

Cấp đạn, chia sẻ tin tình báo

Ngày 4/3, Đặc phái viên Mỹ phụ trách vấn đề Syria James Jeffrey khi được hỏi về sự quan tâm và trợ giúp của Mỹ với Thổ Nhĩ Kỳ trong các hành động quân sự tại Syria khẳng định: “Chúng tôi sẵn sàng cung cấp đạn cho Thổ Nhĩ Kỳ, Tổng thống Donald Trump từng đề cập điều này”.

Ông James Jeffrey nói với các phóng viên trong bối cảnh đến thăm tỉnh Hatay, phía Nam Thổ Nhĩ Kỳ - một động thái được cho là nhằm xem xét các khả năng lôi kéo đồng minh bằng một số hành động tại Syria. Cùng đi với ông Jeffrey còn có Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc Kelly Craft.

“Thổ Nhĩ Kỳ là đồng minh của Mỹ trong NATO. Chúng tôi đã thực hiện nhiều thương vụ lớn theo Chương trình bán vũ khí cho quân đội nước ngoài (FMS). Phần lớn lực lượng vũ trang Thổ Nhĩ Kỳ đang dùng trang bị của Mỹ, chúng tôi sẽ bảo đảm chúng luôn sẵn sàng và hoạt động tốt”- quan chức Mỹ này nói thêm.

Theo các chuyên gia quân sự, các quyền lợi của Mỹ ở khu vực nói chung và ở Syria vẫn chưa chấm dứt dù đã rút toàn bộ lực lượng quân sự tại đây với 2.000 binh lính vào năm trước. “Washington vẫn luôn là đối tác kiên định ở khu vực Trung Đông nhưng chắc chắn không lún sâu vào cuộc chiến tại Syria”- các chuyên gia nhận định .

Điều thấy rõ ràng nhất, theo các chuyên gia, là sau việc Mỹ rút quân là sự “trám chỗ” của các lực lượng quân sự Thổ Nhĩ Kỳ và dẫn đến sự giao tranh ác liệt tại vùng tranh chấp cuối cùng giữa quân chính phủ và quân nổi dậy Syria tại Idlib.

Chờ cuộc gặp Putin - Erdogan

Sau những ngày cuối tuần chiến sự ác liệt, các cuộc giao tranh giữa quân đội chính phủ Syria và Thổ Nhĩ Kỳ tại tỉnh Idlib (Syria) đã tạm thời dịu lắng hơn, nhằm tạo bầu không khí thuận lợi tối đa cho cuộc gặp tới đây giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan – dự kiến sẽ diễn ra vào hôm nay, 5/3, tại thủ đô Moscow, Nga.

Giới truyền thông Nga cho biết cuộc hội đàm giữa hai người đồng cấp trọng điểm về tình hình chiến sự Syria. Cả Văn phòng Tổng thống Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đều đã xác nhận thông tin này. Cuộc hội đàm được kỳ vọng sau khi các quan chức Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đã có 3 lần gặp nhau trực tiếp, song vẫn chưa thể tìm ra giải pháp hạ nhiệt trận chiến “cuối cùng” ở Idlib.

Chuyên gia Oytun Orhan tại Trung tâm Nghiên cứu Trung Đông cho biết: “Mối quan hệ Nga -Thổ vẫn có thể sống sót sau những căng thẳng này, bởi vì quá trình ngoại giao vẫn còn đó, hai nhà lãnh đạo sắp gặp nhau, họ vẫn có thể có cơ hội phục hồi các mối quan hệ. Tôi không nghĩ rằng sự leo thang ở Idlib sẽ dẫn đến một cuộc đối đầu trực tiếp giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ”.

Các nhà ngoại giao Nga cũng dự đoán kết quả cuộc gặp chắc chắn sẽ tác động lớn tới cục diện hiện nay trên chiến trường Syria.

Tuy nhiên, những biến chuyển phức tạp trong quan hệ song phương thời gian qua, về Syria đã phản ánh ý đồ chiến lược của Thổ Nhĩ Kỳ về nhiều quyền lợi. Một trong số đó là gây sức ép với Liên minh châu Âu (EU) nhượng bộ một số vấn đề về người tị nạn nhập cư.

“Tôi thừa nhận rằng Thổ Nhĩ Kỳ đang ở trong tình trạng khó khăn liên quan đến vấn đề người tị nạn, di cư. Nhưng những gì chúng ta thấy bây giờ không thể là giải pháp hay câu trả lời. Chúng tôi sẽ đối thoại với Thổ Nhĩ Kỳ ở nhiều cấp độ, để tìm ra điểm chung, một giải pháp hỗ trợ cho thỏa thuận mà chúng ta đã đạt được”- Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen nói.

Trong khi đó, với những gì đã thể hiện trong nhiều năm nay tại Syria, Nga hầu như không liên quan gì đến vấn đề nội tại giữa Thổ Nhỹ Kì và EU đã thỏa thuận với nhau.

Chính vì vậy, một cuộc đàm phán theo dạng “ai sẽ nhịn ai” giữa ông Putin và ông Erdogan đang được dự đoán sẽ có sức ép từ phía Mỹ, nước được cho là luôn đứng sau can thiệp mối quan hệ Nga - Thổ dù là tranh chấp tại Syria hay bất kỳ tranh chấp nào khác ở khu vực Trung Đông. Việc cung cấp đạn, khí tài quân sự và chia sẻ tin tình báo của Mỹ cho Ankara mới đây cũng nhằm đạt được mục đích này.

Đình Tú