Phú Thọ: Thấp thỏm bên nhà máy xi măng
Ô nhiễm, khói bụi, tiếng ồn, bệnh tật bủa vây và đá bay vào nhà cửa, ruộng vườn… là thực trạng người dân các Khu 3, 4, 5 xã Ninh Dân (huyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ) phải chịu đựng trong thời gian qua do ảnh hưởng từ hoạt động sản xuất, khai thác mỏ đá của Công ty cổ phần Xi măng Vicem Sông Thao.
Khu vực xảy ra tình trạng Công ty cổ phần Xi măng Vicem Sông Thao nổ mìn khiến đá bay vào ruộng vừa, nhà cửa của người dân.
Nhà máy Vicem Sông Thao “hành” dân…?
Công ty cổ phần Xi măng Vicem Sông Thao là doanh nghiệp với hoạt động chính là sản xuất xi măng, đá vôi và thạch cao. Công ty này được thành lập năm 2003, với 3 cổ đông sáng lập là: Tổng Công ty đầu tư và đô thị (HUD); Tổng công ty Lắp máy Việt Nam (LIMAMA) và Công ty Cổ phần Xi măng Phú Thọ.
Ngày 22/11/2009, Nhà máy Xi măng Sông Thao chính thức đi vào hoạt động với công suất thiết kế 2500 tấn clinker/ngày đến 910 000 tấn/ngày. Sản phẩm chính là Clinker PC50; xi măng PC30 sản xuất theo tiêu chuẩn ISO 9001:2008 là dòng sản phẩm chất lượng cao.
Tuy nhiên, theo phản ánh của người dân xã Ninh Dân, từ khi nhà máy xi măng Sông Thao bước vào hoat động cũng là lúc cuộc sống của người dân xung quanh bắt đầu bị “đảo lộn” do phải hứng chịu hàng loạt hệ lụy ô nhiễm môi trường do hoạt động khai thác sản xuất xi măng gây ra.
Mỗi ngày từ 1 đến 2 lần nổ mìn, khiến đá bắn vào nhà dân quanh vùng rất nhiều. Bụi đá, bụi xi măng cũng luôn bao trùm đời sống của người dân khiến năng suất cây trồng bj giảm sút, sức khỏe của người dân bị ảnh hưởng.
Đặc biệt, thời gian gần đây tình trạng nổ mìn phá đá của Công ty cổ phần Xi măng Vicem Sông Thao liên tục làm ảnh hưởng nghiêm trọng và đe dọa đến tính mạng của người dân. “Mỗi lần nhà máy xi măng cho nổ mìn phá đá là nhà lại rung lên bần bật, tường nứt nẻ. Tình trạng nhà bị nứt này diễn ra từ nhiều năm, có thời điểm công ty đã làm việc với người dân và hứa hẹn khắc phục hậu quả. Nhưng sau đó lại không chịu khắc phục ...”- bà Lan- một người dân xã Ninh Dân bức xúc.
Người dân nơi đây cũng cho rằng, những năm gần đây số người mắc bệnh về đường hô hấp, ung thư gia tăng đáng kể. Không chỉ ảnh hưởng trực tiếp bởi tiếng ồn, khói bụi từ nhà máy xi măng, hàng trăm hộ dân thôn xã Ninh Dân còn sống chung với bụi bẩn do dàn xe tải chở xi măng chạy rầm râp suốt ngày đêm.
Gần đây nhất, ngày 17/2/2020, Công ty cổ phần Xi măng Vicem Sông Thao đã tổ chức nổ mìn phá đá với khối lượng mìn nổ rất lớn khiến đá bay tứ tung vào ruộng vườn, nhà cửa cả người dân xung quanh. Sự việc khiến người dân vô cùng bức xúc và kéo ra khu mỏ khái thác đá của công ty Xi măng Sông thao dựng lều bạt để phản đối và yêu cầu không cho công ty này tiếp tục nổ mìn khai thác đá.
Theo quan sát thực tế, mỏ đá của Công ty Cổ phần Xi măng Vicem Sông Thao có diện tích lên đến hàng nghìn m2, nằm sát ngay cạnh mặt đường dân sinh nối liền thị trấn Thanh Ba với thị xã Phú Thọ và các xã trong huyện Thanh Ba.
Dừng nổ mìn ở khu vực gây nguy hiểm
Theo ông Phí Mạnh Hồng- Phó Chủ tịch UBND xã Ninh Dân cho biết, nguyện vọng của các hộ dân bị ảnh hưởng đề nghị Công ty cổ phần Xi măng Vicem Sông Thao tạm dừng nổ mìn để giải quyết sự cố đã xảy ra nổ mìn bắn đá vào đất canh tác và nhà ở. Một số hộ dân bị ảnh hưởng ở Khu 5 xã Ninh Dân đã dựng lều ngăn cản việc nổ mìn của công ty tại khu vực chuẩn bị khai khác đã bóc phần tầng phủ, gây ảnh hưởng an ninh trật tự tại địa phương. UBND xã Ninh Dân đã thông báo cho công ty giải quyết việc gây ảnh hưởng đến các hộ dân do nổ mìn.
Còn theo báo cáo số 24/BC-UBND của UBND huyện Thanh Ba cũng xác nhận, trưa ngày 17/2/2020, Công ty cổ phần Xi măng Vicem Sông Thao nổ mìn khai thác đá tại mỏ, làm đá văng vào ruộng canh tác và một số nhà dân ở gần. Sau khi sự việc xảy ra, các hộ dân bị ảnh hưởng đã yêu cầu công ty xuống kiểm tra thực địa, xác định những thiệt hại và tổ chức dựng lều bạt, tập trung đông người, gây áp lực tại khu vực mỏ đá. Trước tình hình trên, UBND huyện Thanh Ba đã giao cho các đơn vị liên quan xuống hiện trường nắm bắt tình hình và vận động các hộ dân tháo dỡ lều bạt, không tập trung đông người làm ảnh hưởng đến an ninh trật tự trong khu vực. Công ty đã cử người xuống các khu vực bị ảnh hưởng để kiểm tra, xác định những thiệt hại để có phương án giải quyết.
Cũng theo UBND huyện Thanh Ba, sau khi họp bàn với các bên liên quan, UBND huyện Thanh Ba đã yêu cầu Công ty cổ phần Xi măng Vicem Sông Thao thông báo bằng văn bản cho UBND xã Ninh Dân và các hộ dân về khoảng cách an toàn cho phép khi thực hiện việc nổ mìn khai thác đá tại mỏ đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Đồng thời yêu cầu dừng ngay việc nổ mìn khai thác đá tại vị trí gây nguy hiểm đã được xác định (vị trí giáp đường Tỉnh lộ 314 cũ), thực hiện phương án kỹ thuật nổ mìn phù hợp. Chỉ được tiếp tục thực hiện việc nổ mìn tại những vị trí an toàn đã có văn bản thông báo cụ thể về khoảng cách an toàn cho phép để chính quyền và nhân dân giám sát. Thực hiện ngay việc thống kê, kiểm đếm những thiệt hại đã được xác định, có phương án đền bù, hỗ trợ những thiệt hại của việc nổ mìn đối với các hộ dân liên quan.
Lãnh đạo UBND huyện Thanh Ba yêu cầu UBND xã Ninh Dân chủ động nắm bắt diễn biến, tư tưởng của người dân, kịp thời báo cáo cho UBND huyện cho ý kiến chỉ đạo. Đề xuất phương án di dời các hộ dân ra khỏi vùng ảnh hưởng của khu vực khai thác mỏ đá, đảm bảo ổn định đời sống lâu dài của nhân dân.