Sai phạm chồng sai phạm do được bao che?
Trong nhiều năm qua, Trường Đại học Ngoại thương (ĐHNT) liên tục để xảy ra khiếu nại, tố cáo kéo dài nhưng Bộ GDĐT đã không giải quyết triệt để. Mới đây, chỉ khi Thanh tra Chính phủ (TTCP) vào cuộc thì hàng loạt sai phạm nghiêm trọng của ĐHNT mới “lộ sáng”.
Trường Đại học Ngoại thương.
Để ngoài sổ sách 3,2 tỷ đồng
Theo TTCP, giai đoạn 2006-2013, Trường ĐHNT đã ký 32 hợp đồng đào tạo với 10 cơ sở đối tác (Trung Quốc), toàn bộ giá trị trên hợp đồng được tính bằng USD, mỗi hợp đồng quy định nhiều khoản thu do ĐHNT thu. Thực tế đã đào tạo 1.068 sinh viên, tổng số tiền phải thu theo hợp đồng là 1.156.147 USD, song Phòng Kế hoạch Tài chính của ĐHNT chỉ thu 2 khoản (học phí và ký túc xá) số tiền phải thu là 1.073.950 USD tương đương gần 19,2 tỷ đồng. Số tiền chênh lệch còn lại 82.197 USD là do các đối tác thu, Trường ĐHNT không thu khoản này.
Trong số tiền ĐHNT đã thu qua thanh tra thấy, từ 9/2006 đến 3/2010, bà Đào Thị Thu Giang (Trưởng phòng Kế hoạch Tài chính) đã giao cho bà Nguyễn Thị Hoa thu của 224 sinh viên, thuộc 8 hợp đồng với 8 đơn vị khác nhau trong Chương trình liên kết đào tạo với Trung Quốc số tiền 197.200 USD (hơn 3,2 tỷ đồng) không nhập quỹ, không ghi sổ kế toán của Trường ĐHNT.
Sau đó, ngày 8/5/2013, Phòng Kế hoạch Tài chính mới lập phiếu thu thu số tiền hơn 3 tỷ đồng vào quỹ tiền mặt của ĐHNT và hạch toán là thu nhập bất thường năm 2013. Số tiền chênh lệch hơn 211 triệu đồng đã chi phí cho quản lý hơn 170 triệu đồng, chi mua vật tư kỹ thuật phục vụ quản lý sinh viên Trung Quốc hơn 41 triệu đồng.
TTCP cho rằng, việc để ngoài sổ sách 197.200 USD (tương đương hơn 3,2 tỷ đồng) thu từ chương trình liên kết đào tạo với Trung Quốc từ 9/2006 đến tháng 5/2013 đã là vi phạm Luật Kế toán, Luật Ngân sách Nhà nước và có dấu hiệu tội “cố ý làm trái quy định Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”.
Ngoài sai phạm liên kết đào tạo với Trung Quốc, TTCP cũng phát hiện, năm 2007, ĐHNT ký 3 hợp đồng liên kết đào tạo Đại học tại chức với Handico, trong khi Handico không có chức năng đào tạo. Ngoài ra, ĐHNT còn thỏa thuận giao cho Handico quản lý lớp học, thu học phí, cử cán bộ tham gia giảng dạy và có thể mời giáo viên giảng dạy các môn khi có sự đồng ý của ĐHNT là không đúng quy định tại Điều 58 Luật Giáo dục 2005.
Kết quả xác minh của Đoàn thanh tra cũng cho thấy, năm học từ 2006-2013 ĐHNT quy định và thực hiện thu mức thu học phí cao hơn quy định của Nhà nước với tổng số tiền thu sai là 2 tỷ 858 triệu đồng. Không chỉ vậy, ĐHNT còn để xảy ra nhiều sai phạm trong xây dựng cơ sở vật chất.
Không hoàn thành nhiệm vụ vẫn được bổ nhiệm lãnh đạo
Theo TTCP, giai đoạn 2005-2013, ĐHNT không có quy định về quy chế bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, từ chức và miễn nhiệm viên chức quản lý các đơn vị trực thuộc ĐHNT. Đến tháng 10/2013, Hiệu trưởng ĐHNT ký quyết định ban hành quy chế bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, từ chức và miễn nhiệm viên chức quản lý các đơn vị trực thuộc lại vi phạm về độ tuổi, quy trình đã được quy định trong các quyết định của Thủ tướng Chính phủ. ĐHNT cũng không có quy hoạch đối với chức danh Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng. Không tiến hành quy hoạch cán bộ thuộc thẩm quyền của ĐHNT. Đáng chú ý, Hiệu trưởng, Đảng ủy ĐHNT đã thực hiện quy trình, đề xuất và Bộ trưởng Bộ GDĐT đã quyết định bổ nhiệm lại chức danh Phó Hiệu trưởng nhiệm kỳ 2015-2020 đối với bà Đào Thị Thu Giang, trong khi bà Giang không hoàn thành nhiệm vụ được giao nhiệm kỳ 2010- 2015. Tương tự, bà Lê Thị Thu Thủy không hoàn thành nhiệm vụ được giao nhiệm kỳ 2010-2015, nhưng Hiệu trưởng, Đảng ủy ĐHNT vẫn thực hiện quy trình, đề xuất và Bộ trưởng Bộ GDĐT đã quyết định bổ nhiệm chức danh Phó Hiệu trưởng nhiệm kỳ 2015-2020.
Trong giai đoạn từ 2006-2015, ĐHNT đã bổ nhiệm, bổ nhiệm lại 190 lượt người đối với chức danh quản lý của trường. 148/153 cán bộ được bổ nhiệm không có quy hoạch. 90/153 trường hợp không có tờ trình của đơn vị. 67/153 trường hợp không có tờ trình của Phòng Tổ chức Hành chính. 120/153 trường hợp không thông qua Đảng ủy. 116/153 trường hợp không thông qua hội nghị viên chức lấy giới thiệu… Còn 37 trường hợp bổ nhiệm lại thì đều không tiến hành đánh giá nhận xét cán bộ trước khi bổ nhiệm lại, không có tờ trình đơn vị, không lấy phiếu tín nhiệm, không thông qua Đảng ủy, không họp bàn Ban Giám hiệu trước khi bổ nhiệm.
Ngoài ra, việc bổ nhiệm 8 trưởng khoa, trưởng bộ môn không có bằng tiến sĩ, không đủ điều kiện bổ nhiệm theo quy định. ĐHNT còn tiến hành quy trình bổ nhiệm lại chức vụ Phó trưởng khoa Tài chính Ngân hàng nhiệm kỳ 2015-2020 đối với bà Mai Thị Thu Hiền trong khi đánh giá hàng năm và toàn nhiệm kỳ thiếu thống nhất làm phát sinh khiếu nại kéo dài 2 năm 3 tháng.
Có biểu hiện bao che sai phạm
Thanh tra Chính phủ chỉ rõ, từ năm 2012 đến nay, Bộ GDĐT đã nhiều lần nhận được đơn tố cáo, phản ánh nhưng đến thời điểm hiện nay chưa có bất kỳ quyết định thụ lý giải quyết tố cáo nào. Việc Bộ GDĐT không thụ lý, giải quyết đơn tố cáo thuộc thẩm quyền là không thực hiện quy định tại Luật Tố cáo 2011. Năm 2013, Thanh tra Bộ GDĐT tiến hành thanh tra các nội dung có liên quan đến nội dung tố cáo và ban hành Kết luận số 548/KL-TTr. Tuy nhiên, có nội dung chưa được xem xét, có nội dung xem xét không đầy đủ, có nội dung đã xem xét nhưng kết luận chưa đúng bản chất sự việc. Đến khi xử lý trách nhiệm, kỷ luật sau khi có Kết luận số 548 đối với người có vi phạm thì lại không đúng quy định. Kết quả xử lý cũng không khách quan, có biểu hiện bao che người có sai phạm. Trong đó, lãnh đạo Bộ GDĐT né tránh trách nhiệm tổ chức kiểm điểm, xử lý. Tổ công tác của Bộ GDĐT về kiểm điểm, xử lý kỷ luật đối với lãnh đạo ĐHNT thực hiện chưa đúng nhiệm vụ, đánh giá thiếu nhất quán, tham mưu không đúng quy định pháp luật. Bộ GDĐT cũng không thành lập Hội đồng kỷ luật để xem xét, kỷ luật đối với Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng ĐHNT.