Mua sách trên facebook:Tiện nhưng không chắc lợi

Chạy quảng cáo để tiếp cận người dùng, bán đồng giá, giảm giá 50% thậm chí hơn cùng các chiêu trò khác, hàng trăm tựa sách bán chạy của các đơn vị xuất bản đã bị in lậu, bán công khai trên facebook không chỉ khiến người mua sách bị thiệt mà còn ảnh hưởng đến cách đơn vị xuất bản chân chính.

Nhiều địa chỉ trên facebook công khai bán sách không rõ nguồn gốc.

1. Một độc giả mới đây than thở trên “phây”: Thấy trang Tủ sách của bạn trên facebook có bán cuốn “Suối nguồn” 1.200 trang chỉ 150.000đ cộng với tiền ship 30.000đ, bên bán cam đoan sách mới 100% nên đặt ngay tắp lự. Nhận sách kiểm tra thấy đúng là sách mới nên không đắn đo trả ngay tiền. Thế nhưng khi mở sách ra đọc thì có tới gần chục trang bị nhàu, dính vào nhau gây cảm giác rất khó chịu.

Đây là thực tế mà nhiều người đặt mua sách trên mạng xã hội gặp phải trong thời gian qua. Các đối tượng bán sách trên mạng thường chọn những tựa sách đang ăn khách như bộ Harry Potter, những tựa sách bán chạy của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh, những cuốn sách như “Đắc nhân tâm”, “Quẳng gánh lo đi và vui sống”… để in lậu.

Đại diện NXB Trẻ cho biết, trên mạng xã hội xuất hiện các trang bán sách giả có ghi là “Tổng kho sách” hay “Xưởng in NXB Trẻ…”- những trang này đã mạo danh NXB Trẻ để bán những quyển sách in lậu, sách giả, chất lượng kém. Còn đại diện Công ty sách First News-Trí Việt cho biết, có gần 500 đầu sách bị in lậu, làm giả dưới mọi hình thức. Thậm chí các cuốn sách “best-seller” như: “Đắc nhân tâm”, “Hành trình về phương Đông”, “Nghĩ giàu làm giàu”… bị từ 10 đến 17 nơi in lậu, làm giả. Một số tựa sách của Công ty Đông A cũng bị in lậu, tiêu biểu là bộ sách của nhà văn Mario Puzo như “Bố già”, “Luật im lặng”, “Cha con Giáo hoàng”, “Đất máu sicily”, “Ông trùm cuối cùng”. Đại diện Đông A vừa lên tiếng khẳng định, hiện nay, Đông A Books là đơn vị duy nhất giữ bản quyền dịch và in thương mại các tác phẩm của nhà văn Mario Puzo tại Việt Nam. Đơn vị này cũng dẫn chứng một trong những nơi buôn bán sách giả có thể kể đến là fanpage Ngôi nhà tri thức…

Không chỉ ngang nhiên in lậu sách bán chạy của các đơn vị xuất bản chính thống, những kẻ “giấu mặt, ẩn danh” này lập các trang facebook rồi cho chạy quảng cáo để tiếp cận các đối tượng độc giả ở nhiều tỉnh, thành. Trắng trợn hơn, họ còn sửa giá bìa theo chiều hướng tăng lên, rồi nói là giảm giá 50-60%. Nhiều độc giả tưởng thật, liền đặt sách ngay mà không hề băn khoăn và không nghĩ mình đã bị “sập bẫy”. Ví dụ như fanpage Ngôi nhà tri thức nâng giá bán của bộ sách Mario Puzo từ giá bìa chính thức là 610.000đ lên 1.192.000đ, sau đó tuyên bố giảm giá bán xuống còn 499.000đ. Mức giá này hiện cao hơn mức giá bán (giảm 30%) của bộ sách trên website chính thức của công ty Đông A cũng như một số đối tác uy tín như Tiki, Fahasa hay Nhà sách Cá Chép.

2. Thời gian vừa qua, một số đơn vị làm sách đã thống kê có tới hơn 50 địa chỉ bán sách lậu trên facebook. Dùng nhiều tên gọi, nào “Hiệu sách Mặt trời”, “Kho sách của bạn”, “Nhà sách Tuổi trẻ Books”, “Cách nghĩ để thành công”, “Deepix - Tủ sách thành công 4.0”, “Tổng kho sách Việt”, “Tủ sách Tinh hoa”, “Ngôi nhà tri thức”, “Tiệm sách giá rẻ”…, các đối tượng kinh doanh sách lậu trên mạng luôn nhắm vào tâm lý thích “tiện”, “chờ giảm giá” của người tiêu dùng.

Ông Nguyễn Văn Phước, Giám đốc của Công ty sách First News - Trí Việt cho biết: “Chúng tôi đã kiên trì đặt sách nhiều lần ở các trang này suốt một thời gian dài và nhận được toàn sách giả, sách kém chất lượng, sai sót. Chúng vận chuyển giao hàng sách giả ngày đêm, kể cả thứ bảy, chủ nhật và ngày lễ với số lượng rất lớn, vì lợi nhuận rất nhiều. Bên cạnh các cửa hàng trên Lazada, đây chính là các vệ tinh chân rết, vòi bạch tuộc của các trùm in lậu ở Hà Nội và các tỉnh thành”.

Tương tự, đại diện Công ty sách Đông A cũng cho biết, các trang facebook “Ngôi nhà tri thức”, “Tổng kho sách -Trang chuyên thanh lý hàng xuất dư” bán bộ sách các tác phẩm của nhà văn Mario Puzo đều ghi do Đông A phát hành với chất lượng bìa và giấy in rất xấu, màu sắc bìa không đúng với thực tế, mực in bị nhòe, chưa kể các lỗi liên quan đến nội dung cuốn sách. “Những việc làm này chắc chắn sẽ gây tổn thất cho độc giả yêu mến các tác phẩm của nhà văn Mario Puzo khi mua phải các bản dịch lậu, in lậu kém chất lượng”- đại diện Đông A nhấn mạnh.

3. Trước sự ngang nhiên vi phạm của một số cá nhân khi lợi dụng mạng xã hội để bán sách giả, sách kém chất lượng lừa người đọc, vi phạm đến bản quyền tác giả và chủ sở hữu bản quyền, các đơn vị xuất bản đang bắt đầu cố gắng “dập dịch”. Theo đó, thay vì tổ chức các buổi giao lưu, giới thiệu một số đơn vị xuất bản cũng tăng cường tương tác, quảng bá các đầu sách mới trên các trang chính thống của đơn vị mình ở trên mạng. Như trên fanpage của NXB Trẻ cung cấp các dấu hiệu để độc giả dễ dàng nhận diện sách thật, sách giả đồng thời cung cấp 9 đường link để bạn đọc có thể mua sách thật qua các giao dịch điện tử.

Tương tự, trên trang fanpage của Đông A cũng đưa ra nhiều chương trình giảm giá cho bạn đọc khi mua những bộ sách thật, đảm báo đúng chất lượng mà giá cả rẻ hơn ngay cả khi các trang sách giả đã giảm sâu tới 50%. Bên cạnh đó, khi mua sách độc giả còn được tặng kèm sổ, túi vải, hoặc những món quà hấp dẫn khác.

Đại diện một số đơn vị cho biết, họ cũng đã báo cáo hiện trạng này và làm việc với các cơ quan chức năng, tuy nhiên rất khó để có thể truy tố những kẻ sản xuất, bán sách giả, sách lậu trước pháp luật. Bởi các chủ fanpage này sẵn sàng đổi tên, hoặc bỏ ngày để lập trang mới để tiếp tục bán sách giả, sách lậu.

Bởi thế, trước khi đợi các cơ quan chức năng vào cuộc, thì chính các đơn vị xuất bản cần quan tâm đến độc giả của mình. Cần thêm nhiều nghiên cứu, nhiều cách tiếp cận đến từng đối tượng độc giả để có thể thông tin về những cuốn sách, bộ sách phù hợp với họ. Nhất là hiện nay, khi mạng xã hội đã đến tận tay độc giả thì cách tiếp cận cũng phải thường xuyên. Nếu bỏ ngỏ, thì đó chính là cơ hội để những kẻ kinh doanh sách lậu giành lấy, và khi phát hiện ra thì cũng đã muộn.

Thư Hoàng