'Vi phạm nồng độ cồn vẫn cao do ý thức của người dân'

Mới đây, tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc sơ kết công tác bảo đảm trật tự an toàn giao thông (TTATGT) 6 tháng đầu năm, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình, Chủ tịch Ủy ban An toàn giao thông quốc gia đã phê bình chủ tịch 14 tỉnh, thành phố để tai nạn giao thông tăng cao. Bên cạnh đó, vẫn còn nhiều bất cập trong việc chỉ đạo và thực hiện Nghị định 100 của Chính phủ.

Đại Đoàn Kết có cuộc trao đổi với Phó Chủ tịch Chuyên trách Ủy ban ATGT Quốc gia Khuất Việt Hùng xung quanh vấn đề này.

PV: Thưa ông, sau hơn 6 tháng Nghị định 100 đi vào cuộc sống, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác bảo đảm TTATGT 6 tháng đầu năm 2020 vẫn còn những tồn tại, hạn chế gì?

Ông Khuất Việt Hùng: 6 tháng đầu năm cảnh sát giao thông đã xử lý hơn 1,83 triệu trường hợp vi phạm giao thông. Tổng số tiền xử phạt hơn 1.617,7 tỷ đồng, đồng thời tước 150.931 giấy phép lái xe, bằng, chứng chỉ chuyên môn...

So với cùng kỳ năm trước, việc xử lý giảm 151.471 trường hợp nhưng tiền phạt tăng hơn 342 tỷ đồng do đã áp dụng Nghị định 100/2019 về qui định xử phạt hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ đường sắt.

Tai nạn 6 tháng đầu năm đã giảm sâu nhất trong nhiều năm qua về số vụ, số người chết và số người bị thương so với cùng kỳ. Cụ thể, toàn quốc xảy ra 6.790 vụ tai nạn giao thông, làm chết 3.242 người, bị thương 4.939 người.

Với con số trên, có thể thấy, TNGT giảm sâu, nhưng tai nạn do xe tải nặng, ô tô đầu kéo, xe chở container lại tăng đột biến so với cùng kỳ. Như vụ xe tải chở quá tải trọng va chạm liên hoàn gây TNGT tại Đắk Nông ngày 13/6/2020 làm 5 người chết, xe đầu kéo chở container đựng vật liệu xây dựng vi phạm quy định gây TNGT tại Quảng Ninh ngày 18/6/2020 làm 3 người chết.

Tai nạn giao thông do phương tiện dân sinh, phương tiện đánh bắt hải sản hoạt động trên tuyến luồng đường thủy nội địa, hàng hải lại tăng cao, còn xảy ra một số vụ đặc biệt nghiêm trọng đường thủy (Quảng Nam xảy ra 2 vụ làm chết 11 người). Vẫn còn 8 tỉnh có số người chết tăng trên 15%, lĩnh vực hàng không có 2 sự cố nghiêm trọng (Mức B).

Bên cạnh đó, vẫn còn nhức nhối tình trạng thanh thiếu niên tụ tập chạy xe mô tô tốc độ cao lạng lách, đánh võng và có dấu hiệu đua xe và chống người thi hành công vụ xảy ra ở một số địa phương, lực lượng chức năng đã xử lý nhưng vẫn còn tồn tại.

Đặc biệt là tại TP Hồ Chí Minh xảy ra vụ việc đám đông thanh, thiếu niên mang hung khí chạy xe máy trên đường, uy hiếp an toàn giao thông và trật tự xã hội, gây tâm lý hoang mang, bức xúc trong nhân dân.

Thưa ông, Nghị định 100 phạt nặng, nhưng 6 tháng đầu năm 2020, số vụ vi phạm quy định về nồng độ cồn vẫn ở mức cao với 86.114 trường hợp vi phạm bị phát hiện (chiếm 4,4% tổng số vi phạm giao thông), trong đó nhiều trường hợp bị xử phạt ở mức cao nhất. Ông có thể đánh giá về thực tế này?

- Số vụ vi phạm quy định về nồng độ cồn vẫn ở mức cao với 86.114 trường hợp vi phạm bị phát hiện (chiếm 4,4% tổng số vi phạm giao thông), trong đó nhiều trường hợp bị xử phạt ở mức cao nhất. Mặt khác, nhiều địa phương vẫn xảy ra một số vụ do nguyên nhân uống rượu bia gây ra.

Tôi cho rằng, số vụ vi phạm nồng độ cồn vẫn ở mức cao là do ý thức của một số người tham gia giao thông chưa cao. Thậm chí, khi lực lượng chức năng dừng phương tiện để kiểm tra đã có những lời nói, hành động chống đối bất hợp tác, không chấp hành, nhất là khi được kiểm tra nồng độ cồn. Có những trường hợp người vi phạm nồng độ cồn trốn tránh không xuất trình giấy phép lái xe, bỏ lại phương tiện.

Cũng theo phân tích của ngành chức năng, nguyên nhân dẫn đến TNGT gia tăng trong 6 tháng qua vẫn chủ yếu do ý thức chấp hành các quy định về ATGT của người tham gia giao thông kém hoặc việc chấp hành chỉ mang tính đối phó.

Các vụ TNGT xảy ra phần lớn đều do tính chủ quan của người tham gia giao thông; thường xuyên vi phạm lỗi như: điều khiển phương tiện khi đã sử dụng rượu, bia quá nồng độ quy định, không làm chủ tốc độ, đi không đúng phần đường, tránh vượt không đúng quy định, chuyển hướng không báo trước hoặc không chú ý quan sát... là nguyên nhân trực tiếp gây ra các vụ TNGT.

Nhiều ý kiến cho rằng, Nghị định 100 vẫn vướng mắc về thủ tục xử phạt nên việc thực hiện còn nhiều bất cập. Ông có thể nêu rõ vấn đề này?

- Việc thực hiện Nghị định số 100/2019/NĐ-CP của Chính phủ vẫn còn một số khó khăn, vướng mắc về thủ tục. Ví dụ thủ tục xử phạt liên quan đến thẩm quyền xử phạt đối với hành vi điều khiển xe ô tô vi phạm nồng độ cồn ở mức 3 phải trình Chủ tịch UBND tỉnh ra quyết định xử phạt, trong khi chưa áp dụng được công nghệ trong quá trình làm thủ tục.

Do đó nhiều trường hợp không đảm bảo yêu cầu về thời gian theo quy định của Luật Xử lý vi phạm hành chính.

Cũng trong Hội nghị sơ kết 6 tháng vừa qua, Phó Thủ tướng Trương Hoà Bình đã phê bình 14 tỉnh để tai nạn giao thông gia tăng. Ông nhìn nhận về việc này như thế nào?

- Tôi cho rằng, cấp uỷ, chính quyền và lực lượng chức năng ở một số địa phương còn nhận thức chưa đúng, thiếu quyết liệt trong chỉ đạo và thực hiện các quy định pháp luật về trật tự an toàn giao thông. Một số địa phương việc kết hợp giữa bảo đảm TTATGT với phòng, chống dịch bệnh Covid-19 chưa được thực hiện hiệu quả. Tình trạng buông lỏng trong công tác quy hoạch, quản lý xây dựng và trật tự xây dựng dọc theo các tuyến quốc lộ kéo dài nhiều năm. Việc lập lại trật tự vỉa vè, lòng, lề đường thiếu căn cơ, không cương quyết, hiệu quả còn hạn chế…

Đặc biệt là từ khi bắt đầu cả nước tập trung chống dịch Covid-19 một bộ phận người tham gia giao thông cho rằng lực lượng chức năng tập trung chống dịch bệnh, giảm tuần ra, xử phạt, dẫn đến tâm lý chủ quan, kinh nhờn pháp luật, ngang nhiên lái xe vi phạm quy định về nồng độ cồn, chạy quá tốc độ, sai phần đường, làn đường, lạng lách, đua xe trái phép, lái xe vượt đèn đỏ, đi mô tô, xe máy không đội mũ bảo hiểm… gây ra nhiều vụ tai nạn giao thông có hậu quả rất nghiêm trọng.

Để tiếp tục kéo giảm TNGT trong thời gian tới, Ủy ban ATGT Quốc gia tập trung vào những giải pháp gì?

- Chúng tôi tiếp tục phối hợp với các Bộ, ngành chức năng triển khai đồng bộ các giải pháp bảo đảm TTATGT một cách quyết liệt hơn nữa. Chú trọng tăng cường công tác phối hợp tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về TTATGT và đổi mới nội dung, hình thức, biện pháp tuyên truyền phù hợp với từng đối tượng, địa bàn, từng vùng để nâng dần ý thức chấp hành pháp luật về TTATGT của người dân…

Trân trọng cảm ơn ông!

* “Nguyên nhân xảy ra TNGT (Phân tích trên 4.503 vụ): Có 21,59% do người điều khiển phương tiện vi phạm làn đường, phần đường; 11,15% do chuyển hướng không chú ý; 7,26% do vi phạm tốc độ xe chạy; 5% do vượt xe sai quy định; 3% do người đi bộ sang đường sai quy định; 2,71% do sử dụng rượu bia; 0,16% do người điều khiển phương tiện sử dụng ma túy, chất gây nghiện; 0,36% do người điều khiển phương tiện dừng đỗ sai quy định; 0,36% do phương tiện không đảm bảo ATKT; 0,02% do cong trình giao thông đường bộ không đảm bảo an toàn; còn lại 48% là các nguyên nhân khác”, theo Ủy ban ATGT Quốc gia.

* Tỉnh An Giang có số vụ TNGT tăng 60%, số người chết tăng 80%, đây là một trong những tỉnh có tình hình TNGT diễn biến hết sức phức tạp. Cụ thể, theo báo cáo của UBND tỉnh An Giang, từ năm 2016-2019, TNGT trên địa bàn tỉnh này liên tục giảm cả ba tiêu chí. Tuy nhiên, sáu tháng đầu năm 2020, trên địa bàn xảy ra 45 vụ TNGT, làm chết 48 người, bị thương 11 người. So với năm 2019, tăng 17 vụ TNGT (tăng 60%), tăng 22 người chết (tăng 84%), số người bị thương giảm hai người.

Hạnh Nhân (thực hiện)