Vụ khai thác đất trái phép ở Lạng Sơn: Sai phạm nghiêm trọng, xử lý nhẹ hều
Thiếu trách nhiệm dẫn đến việc hơn 3 ha đất đồi ở thôn Ngọc Thành, xã Đồng Tân (huyện Hữu Lũng, tỉnh Lạng Sơn) bị khai thác trái phép, thế nhưng khi bị truy trách nhiệm, các cán bộ liên quan chỉ bị xử lý ở hình thức là kiểm điểm, rút kinh nghiệm.
Hơn 3 ha đất bị khai thác trái phép
Liên quan đến vụ khai thác đất trái phép diễn tra trong thời gian dài tại xã Đồng Tân mà Báo Đại Đoàn kết đã từng phản ánh, ông Chu Văn Thạch - Phó Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Lạng Sơn cho biết, ngày 20/5/2020, Sở TN&MT đã có báo cáo số 220/BC-STNMT kiểm tra, xác định diện tích khai thác, khối lượng đất ông Lê Minh Tuân đã khai thác trái phép và vận chuyển đi tại xã Đồng Tân.
Đã xác định được diện tích khu vực khai thác đất trái phép là 30.737 m2 (3,07 ha), khối lượng 117.044 m3 đất nguyên khối và các hành vi vi phạm hành chính về lĩnh vực đất đai, khoáng sản theo quy định tại Nghị định số 91/2019/NĐ-CP ngày 19/11/2019 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính về lĩnh vực tài nguyên, khoáng sản.
Theo ông Thạch, trên cơ sở báo cáo của Sở TN&MT, UBND tỉnh đã có Thông báo số 306/TB-UBND ngày 9/6/2020. Hiện nay các cơ quan gồm: UBND huyện Hữu Lũng, Sở Tài chính, Công an tỉnh, Cục thuế tỉnh đang củng cố hồ sơ để xử lý vụ việc theo quy định.
Nói về trách nhiệm của các cơ quan liên quan, Phó Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Lạng Sơn Chu Văn Thạch cho hay, tại Văn bản số 307/UBND-KTN của UBND tỉnh Lạng Sơn về việc yêu cầu xử lý việc khai thác đất trái phép tại xã Đồng Tân, đã giao cho UBND huyện Hữu Lũng, chỉ đạo các cơ quan liên quan kiểm điểm trách nhiệm của tập thể, cá nhân để xảy ra tình trạng chuyển nhượng đất trái phép, sử dụng đất sai mục đích, khai thác đất, san lấp mặt bằng trái phép kéo dài trên địa bàn nhưng không kiên quyết xử lý.
Đồng thời, chấn chỉnh công tác kiểm tra, xử lý các trường hợp khác thác đất, san lấp mặt bằng trái phép, ngoài vị trí được phép khai thác hoặc tự ý theo đổi hiện trạng, mục đích sử dụng đất khi chưa được phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
UBND tỉnh yêu cầu Chủ tịch UBND huyện Hữu Lũng kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm trước Chủ tịch UBND tỉnh về việc để xảy ra tình trạng khai thác khoáng sản trái phép trên địa bàn diễn ra trong thời gian dài, nhưng chưa được xử lý nghiêm, dứt điểm theo quy định của Chính phủ.
Theo ông Thạch nhận định: tại điểm b, đ, Khoản 2, Điều 17 Nghị định 158/2016/NĐ-CP ngày 29/11/2016 của Chính phủ quy định “Chủ tịch UBND cấp huyện chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND cấp tỉnh khi để xảy ra tình trạng khai thác khoáng sản trái phép trên địa bàn mà không xử lý hoặc để diễn ra kéo dài” thì trách nhiệm chính thuộc về UBND xã Đồng Tân và UBND huyện Hữu Lũng.
Xử lý nhẹ hều
Theo Báo cáo số 171/BC-UBND của UBND huyện Hữu Lũng (do ông Bùi Quốc Khánh- Chủ tịch UBND Huyện ký) gửi UBND tỉnh Lạng Sơn kết quả thực hiện xử lý việc vi phạm về đất đai, khai thác, múc đất đồi trái phép tại xã Đồng Tân thể hiện, UBND xã Đồng Tân có Báo cáo số 27/BC-UBND kết quả kiểm tra, rà soát đối với trường hợp ông Lê Minh Tuân nhận chuyển nhượng đất của các hộ tại thôn Ngọc Thành, xã Đồng Tân cùng hồ sơ kiểm điểm đối với tập thể, cá nhân có liên quan xã Đồng Tân.
Theo đó, kết quả kiểm điểm, ông Linh Văn Hiền- Chủ tịch UBND xã Đồng Tân đã nhận trách nhiệm trong việc không có biện pháp ngăn chặn, kiểm tra, phát hiện và xử lý vi phạm múc đất đồi, thiếu trách nhiệm không báo cáo UBND huyện để xử lý vụ việc vi phạm dẫn tới thời gian dài khai thác đất trái phép.
Đối với Phó Chủ tịch UBND xã Chu Công Chức, cán bộ địa chính Lê Vân Anh, Trưởng công an xã Vy Văn Biên… đều nhận trách nhiệm do chủ quan, không kiểm tra, giám sát thường xuyên. Khi phát hiện không báo cáo vụ việc đến cơ quan chuyên môn và UBND huyện để xử lý theo quy định.
Hình thức kiểm điểm của các cán bộ xã nêu trên chỉ là xin nghiêm khắc rút kinh nghiệm và tập trung tăng cường kiểm tra, giám sát không để vụ việc vi phạm mới xảy ra trên địa bàn.
Về kết quả kiểm điểm đối với trách nhiệm của Phòng TN&MT, theo Báo cáo của UBND huyện Hữu Lũng cho hay, để xảy ra vụ việc vi phạm về đất đai, khai thác, múc đất đồi trái phép, không kịp thời đôn đốc, tham mưu xử lý có trách nhiệm của Phòng TN&MT. Phòng TN&MT tổ chức họp kiểm điểm Ban lãnh đạo phòng TN&MT và cá nhân chuyên viên phụ trách lĩnh vực môi trường, khoáng sản khi không kịp thời tham mưu xử lý vi phạm trong việc san múc đất đồi trái phép tại xã Đồng Tân.
“Khi phát hiện dấu hiệu khai thác vượt ranh giới ngày 04/2/2020, tuy đã đình chỉ nhưng chưa tham mưu, báo cáo kịp thời lãnh đạo UBND huyện để chỉ đạo, có hướng xử lý vi phạm. Chưa thực hiện tốt trách nhiệm phối hợp tăng cường kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm. Chưa tham mưu biện pháp chấn chỉnh hoạt động tổ công tác để hoạt động có hiệu quả, kịp thời phát hiện, tham mưu xử lý…”, báo cáo của huyện Hữu Lũng nêu rõ. Theo đó, các cán bộ Phòng TN&MT huyện Hữu Lũng nhận hình thức nghiêm khắc kiểm điểm rút kinh nghiệm.
Báo cáo số 171 của huyện Hữu Lũng cho biết, Chủ tịch UBND huyện có bản kiểm điểm làm rõ trách nhiệm trước Chủ tịch UBND tỉnh. Tuy nhiên, hình thức, mức độ kiểm điểm thế nào, văn bản 171 không nêu rõ.
Về nguyên nhân chủ quan, lãnh đạo UBND huyện Hữu Lũng cho rằng, các đối tượng vi phạm san múc đất đồi ngày càng tinh vi và bài bản như: Cử người cảnh giới lực lượng chức năng, múc vào ban đêm, 4 ngày lễ, ngày nghỉ lúc mà lực lượng giám sát mỏng, cơ quan hành chính nhà nước nghỉ không làm việc.
Khi phát hiện hành vi khai thác múc đất trái phép nếu không có lực lượng công an huyện để tạm giữ xe, phương tiện thì các đối tượng chống đối, bỏ xe, đổ đất chạy thoát khỏi khu vực vi phạm nên không có cơ sở để xử lý mạnh, đủ sức răn đe.