Sống chung cùng bụi xi măng

Rất nhiều lá đơn đã được bà con gửi tới cơ quan chức năng trong các năm gần đây, nhưng tới nay biện pháp khắc phục vẫn chưa được thực hiện.

“Sống mòn” bên nhà máy xi măng

Suốt nhiều năm ròng, hàng trăm hộ dân ở hai xã Gia Xuân và Gia Tân phải sống khổ sở vì ô nhiễm từ nhà máy xi măng The Vissai Ninh Bình. Từ bãi chứa nguyên liệu không che phủ nằm sát nhà dân, xe tải không bạt che chắn vương vãi bụi trên đường cho tới những lò xả thải vào ban đêm. Tất cả những ảnh hưởng tiêu cực đó từ bao năm nay, người dân 2 xã này luôn phải miễn cưỡng đón nhận.

Thực tế tại thôn Mưỡu Giáp, xã Gia Xuân, chúng tôi nhận thấy một “núi” nguyên liệu của NMXM The Vissai cao chừng 20-30 m, rộng cả nghìn mét, không bạt che chắn. Ngoài nguyên liệu chính là phụ gia xi măng, đất đá thải, phế thải cũng được đổ bừa bãi gây ô nhiễm môi trường.

Khu vực xung quanh bãi không có tường bao quanh cũng như hệ thống thu hồi nước mưa, nước chảy tràn. Vì vậy, đất đá, nguyên liệu tràn ra gần kênh nước thải của KCN Gián Khẩu, gây tắc nghẽn nghiêm trọng. Theo người dân nơi đây, bãi chứa nguyên liệu này có từ 3-4 năm trước, cứ mỗi khi trời nổi gió là bụi lại cuốn vào khiến cả thôn như chìm trong sương.

“Gió thổi nhẹ thì bụi từ bãi nguyên liệu bay vào hơn chục nhà trước mặt, còn gió to thì bụi bay khắp làng, trắng xóa cả sân vườn luôn. Nhà tôi đóng cửa gần như 24/24 đấy, thế mà không hiểu sao bụi nó vẫn bay lọt vào được”, bà Nguyễn Thị Phó, 79 tuổi, sống ngay cạnh bãi nguyên liệu cho hay.

Ngoài ô nhiễm từ bãi nguyên liệu, NMXM The Vissai còn thường xuyên xả thải từ 2 ống khói tại 2 băng chuyền. Theo bà con, thời gian xả thải của nhà máy thường vào ban đêm và không cố định nên rất khó phát hiện để báo lên chính quyền.

“Gần 10 năm rồi, chúng tôi sống chung với ô nhiễm. Mỗi lần nhà máy “xả lò” bụi nó bay trắng xóa cả một vùng, bám đầy cây cỏ cho đến ao hồ. Khu vực mộ phần gần nhà tôi dính bụi không ai lau, nước mưa ngấm vào giờ xi măng đóng chắc cứng vào bia luôn. Mỗi lần họ xả lò là đá rơi lộp độp vào mái nhà…”, anh Đặng Xuân Trưởng, người dân thôn Mưỡu Giáp than thở.

Tại xã Gia Tân, hàng trăm hộ dân cũng đang liên tục cầu cứu các cơ quan chức năng về việc xe chở nguyên vật liệu của NMXM The Vissai Ninh Bình ra cảng gây ô nhiễm tiếng ồn và mất an toàn giao thông. Đi dọc tuyến đường từ NMXM The Vissai Ninh Bình ra cảng có hàng trăm xe tải gắn logo của Tập đoàn The Vissai di chuyển mỗi ngày, các xe chạy từ sáng sớm đến đêm khuya. Nhiều xe chở quá tải, cơi nới thùng thành, không bạt che chắn nên mỗi lần có gió thổi qua là bụi thạch cao, clinker từ xe lại bay mùi mịt vào nhà dân hai bên đường.

Chính quyền bất lực?

Trao đổi với chúng tôi, ông Bùi Xuân Cảnh, Chủ tịch UBND xã Gia Xuân thừa nhận: Tình trạng ô nhiễm từ bãi tập kết nguyên vật liệu của NMXM The Vissai là đúng.

“Việc này diễn ra trong nhiều năm rồi, xã cũng xuống kiểm tra và trao đổi với doanh nghiệp nhưng vẫn không thay đổi. Xã đã gửi báo cáo lên huyện xem xét hướng giải quyết, nhưng đến nay cũng không cải thiện được nhiều”, ông Cảnh cho hay.

Còn phản ánh của người dân về việc 2 ống khói của NMXM The Vissai xả thải buổi đêm, ông Cảnh cho biết không nắm được vì “xã không nằm gần đấy nên không biết”?

“Hệ thống xả thải tại 2 ống khói của nhà máy đã được lắp đặt hệ thống quan trắc, có gì là được báo về Sở TNMT tỉnh ngay, triệt để hay không thì còn nhiều vấn đề. Xã thì thấp cổ bé họng nên chỉ tiếp thu ý kiến của người dân tại các kỳ họp cử tri. Vấn đề giải quyết, huyện, tỉnh sẽ có ý kiến trả lời”, ông Cảnh phân trần.

Về tình trạng bụi và tiếng ồn từ xe tải của NMXM The Vissai di chuyển ra cảng, ông Nguyễn Văn Tuệ, Chủ tịch UBND xã Gia Tân cho biết: Xã nằm sát trục đường này nên khẳng định là không còn tình trạng đó. Tuy nhiên, sau khi xem ảnh và clip chúng tôi ghi lại, ông Tuệ có thừa nhận việc xe tải không che bạt gây bụi, nhưng theo ông đó chỉ là một vài xe, không thể đánh đồng toàn bộ được!

Ông Tuệ khẳng định: Về lâu dài thì phải đợi cơ quan cấp trên giải quyết từng bước chứ một sớm một chiều không làm ngay được, còn muốn khắc phục hoàn toàn thì hiện tại là không thể. Vì vấn đề này thẩm quyền của xã không thể giải quyết nên nếu tình trạng có tiếp diễn, xã sẽ báo cáo lên Công an huyện, Phòng TNMT huyện để họ về giải quyết.

Đình Minh