Bài học quý giá về đoàn kết nhân dân
Cuộc phỏng vấn này được chúng tôi thực hiện trong vòng một giờ đồng hồ, quãng thời gian được Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch – Tổng Thư ký UBTƯ MTTQ Việt Nam Hầu A Lềnh dành cho phóng viên báo nhà xen kẽ giữa lịch làm việc bận rộn của ông. Và cuộc trò chuyện này chỉ nói việc Mặt trận, trước mốc son quan trọng 90 năm Ngày truyền thống Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
PV:Thưa Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký Hầu A Lềnh, trong năm 2020 này, đất nước bị đặt trước một thử thách lớn chưa từng có. Trong điều kiện ấy, MTTQ Việt Nam đã thể hiện được vai trò của mình trong đoàn kết tập hợp nhân dân vượt qua khó khăn, phòng chống dịch bệnh, ổn định cuộc sống và phát triển kinh tế. Ông còn nhớ thời điểm đầu tiên tiếp nhận những thông tin về dịch bệnh, Mặt trận đã có những hoạt động cụ thể như thế nào?
Phó Chủ tịch – Tổng Thư ký Hầu A Lềnh: Đại dịch Covid-19 xuất hiện những ca đầu tiên đến Việt Nam từ tháng 12/2019. Đứng trước nguy cơ của dịch bệnh lan tràn, Đảng, Nhà nước đã có quyết sách rất sớm từ cuối năm 2019 và những ngày đầu năm 2020 bằng những cuộc họp phân tích đánh giá về tình hình dịch bệnh và khả năng phòng, chống của chúng ta. Chính phủ cũng ra nhiều văn bản chỉ đạo. Ban Bí thư có công văn chỉ đạo cấp ủy các địa phương, không để dịch bệnh lây lan với tinh thần chống dịch như chống giặc. Đứng trước tình hình đó MTTQ Việt Nam căn cứ vào vai trò vị trí là tổ chức vận động nhân dân, đại diện cho quyền lợi ích hợp pháp của nhân dân đã có những biện pháp rất sớm tham gia vào việc phòng chống dịch bệnh.
Ngay từ ngày đầu năm âm lịch, Ban Thường trực đã họp thống nhất biện pháp tổ chức vận động tuyên truyền nhân dân. Ngay từ ngày đầu tiên đi làm sau Tết Nguyên đán, Ban Thường trực UBTƯ MTTQ Việt Nam đã tổ chức hội nghị trực tuyến toàn quốc về công tác vận động nhân dân phòng chống dịch Covid-19. Bước đầu là như vậy.
Sau đó theo diễn biến của dịch ở nước ta, theo từng cấp độ chỉ đạo của Bộ Chính trị, Mặt trận càng ngày càng tăng cường công tác vận động, kịp thời, nhanh chóng, rộng khắp. Đến tháng 3/2020, tình hình dịch bệnh có diễn biến lây lan trong cộng đồng. Thực hiện các Chỉ thị của Chính phủ về giãn cách, cách ly xã hội, MTTQ Việt Nam tiếp tục vào cuộc tuyên truyền nhân dân chấp hành nghiêm các quy định của Chính phủ. Chính điều đó đã tạo lên điều kiện quan trọng sự đồng thuận xã hội trong việc phòng chống Covid-19. Kết thúc giai đoạn này đất nước căn bản hoàn thành gần 100 ngày không có ca lây nhiễm mới trong cộng đồng. Có thể nói sự vào cuộc của Mặt trận và các tổ chức thành viên trong tuyên truyền vận động nhân dân là hết sức hiệu quả.
Thưa ông, ông có đồng tình rằng sự ủng hộ to lớn của nhân dân thông qua MTTQ Việt Nam cả về vật chất và tinh thần cho phòng chống dịch Covid-19 đã cho thấy uy tín, vị thế Mặt trận ngày càng được nâng cao và vai trò to lớn của Mặt trận càng được thể hiện rất rõ vào những thời điểm đất nước khó khăn. Đồng thời cũng cho thấy tinh thần đoàn kết, tương thân tương ái của người Việt Nam mà chỉ cần biết khơi dậy, biết tập hợp là tạo ra được sức mạnh?
- Nổi bật là cuộc vận động nhân dân tham gia đóng góp Quỹ phòng chống Covid-19 cả bằng hiện vật, cả bằng tiền của và công sức với tinh thần như lời kêu gọi của Tổng Bí thư – Chủ tịch nước là mỗi người dân là một chiến sĩ trên mặt trận phòng chống Covid. Ngày 27/3, Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam ra lời kêu gọi. Chưa đầy 2 tháng đã có kết quả đáng ghi nhận là hàng triệu triệu tổ chức cá nhân nhiệt tình tham gia đóng góp, với tinh thần đoàn kết nhân ái tự nguyện tham gia.
Tuy số tiền không phải là lớn so với ngân sách nhà nước nhưng nó thể hiện sự đoàn kết quyết tâm cao, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự đồng thuận của mọi người dân, không những người Việt Nam trong nước mà kể cả các tổ chức quốc tế ở Việt Nam và đặc biệt là người Việt Nam ở nước ngoài đã tham gia hết sức tích cực quyên góp vận động để gửi về trong nước.
Có lẽ từ trước đến nay Mặt trận đã chủ trì phát động nhiều cuộc vận động đóng góp nhưng có lẽ chưa bao giờ có một cuộc vận động rộng khắp như thế, nhanh như thế và có được nhiều các tầng lớp xã hội tham gia một cách nhiệt tình như thế.
Kinh nghiệm cho thấy trong lúc đất nước gặp khó khăn nếu chúng ta biết phát động tốt, tuyên truyền tốt, nếu chúng ta làm cho người dân hiểu và khơi dậy được lòng yêu nước thì người dân sẽ đồng tình ủng hộ. Từ đó đã đạt được kết quả như vậy. Nhân dân lúc nào cũng sẵn sàng cùng Đảng, Nhà nước tháo gỡ khó khăn.
Thưa ông, ngoài vận động nhân dân, sự tham gia và phát huy tích cực vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong thời gian qua còn thể hiện rất rõ ở việc giám sát và kiến nghị các giải pháp phòng chống Covid-19?
- Trước tình hình dịch bệnh tác động không nhỏ đến đời sống xã hội, Ban Thường trực UBTƯ MTTQ Việt Nam đã có kiến nghị với Ban chỉ đạo Quốc gia phòng chống Covid-19 và với Chính phủ là cần có chính sách hỗ trợ kịp thời cho các lực lượng trực tiếp tham gia chống dịch. Đồng thời có chính sách hỗ trợ đối với các doanh nghiệp và người dân bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh.
Như vậy gói hỗ trợ cho cộng đồng doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn 16 ngàn tỷ và gói 62 ngàn tỷ hỗ trợ cho các đối tượng bị ảnh hưởng do dịch Covid-19, đều là những chính sách hết sức kịp thời đúng lúc và hợp lòng dân.
Lúc này, Mặt trận lại phát huy vai trò của mình là làm giám sát quá trình thực hiện, triển khai chính sách của Chính phủ ban hành. Ngay sau khi có Nghị quyết 42, Quyết định 15 của Thủ tướng Chính phủ về gói an sinh xã hội, MTTQ Việt Nam đã phối hợp Bộ LĐTBXH tổ chức Hội nghị quán triệt toàn quốc, phổ biến chính sách, phổ biến trình tự thủ tục, cách thức rà soát lập danh sách, chi trả chính sách để thống nhất toàn quốc đối với đội ngũ cán bộ Mặt trận và đội ngũ cán bộ ngành LĐTBXH và ngành liên quan trong việc triển khai chính sách. Thực hiện hướng dẫn của MTTQ Việt Nam, MTTQ các cấp đã xây dựng kế hoạch rất chi tiết phân công thành lập các đoàn tổ chức giám sát ngay từ ban đầu, từ khâu rà soát lập danh sách, niêm yết danh sách, chi trả chính sách được MTTQ các cấp triển khai hết sức quyết liệt, kịp thời nhanh chóng cùng với các cơ quan của Chính phủ, chính quyền các cấp.
Thưa ông, như vậy có thể nói, như là sự tiếp nối trong lịch sử, vào những thời điểm đất nước gặp khó khăn, MTTQ Việt Nam đã phát huy vai trò quan trọng của mình, vận động nhân dân đồng lòng tin tưởng, vượt qua khó khăn thách thức?
- Mặt trận trong thời gian vừa qua đã thực hiện 3 việc hết sức quan trọng trong tham gia phòng chống dịch bệnh. Một là công tác tuyên truyền, vận động nhân dân thông qua hệ thống Mặt trận các cấp và các tổ chức thành viên. Hai là việc vận động Quỹ phòng chống Covid-19 mà Mặt trận là đơn vị chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan. Thứ ba là giám sát việc thực hiện chính sách hỗ trợ của Chính phủ cho nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp thời gian vừa qua. Thông qua các hoạt động như vậy đã làm rõ vai trò, vị trí của MTTQ là cầu nối giữa Đảng với nhân dân, nắm được nguyện vọng, tâm tư của nhân dân, và kiến nghị được với Đảng, Nhà nước, Chính phủ để có những chỉ đạo, quyết sách kịp thời. Và quan trọng hơn, đã tạo nên sự đồng thuận trong xã hội. Chính đây là một trong những yếu tố quan trọng trong sự thành công của phòng chống dịch bệnh Covid-19 của đất nước chúng ta trong giai đoạn vừa qua, và là bài học kinh nghiệm hết sức quý giá trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo và lắng nghe, giải quyết những tâm tư nguyện vọng chính đáng của người dân, tạo nên một sức mạnh, đó là sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc trong công cuộc phòng chống dịch bệnh cũng như các nhiệm vụ khác như phát triển kinh tế-xã hội, giữ vững quốc phòng an ninh, đảm bảo công tác đối ngoại… Với những thành tích đó mặc dù là bước đầu nhưng nó là những kết quả hết sức quan trọng mà cộng đồng quốc tế đánh giá rất cao về quyết tâm của Việt Nam, thành quả của Việt Nam. Trong đó có sự góp sức rất quan trọng của hệ thống Mặt trận trong việc thực hiện các chức năng của mình.
Thưa ông, ông vừa nhắc đến bài học kinh nghiệm. Đứng ở góc độ của Mặt trận, ông đã nhìn thấy ở đây bài học như thế nào trong việc tạo ra được sự đồng thuận xã hội, củng cố niềm tin của nhân dân?
- MTTQ và các tổ chức thành viên đã phát huy tối đa vai trò của mình trong việc tập hợp, đoàn kết các tầng lớp nhân dân, các giai tầng xã hội, người Việt Nam trong và ngoài nước để tham gia cùng với Đảng phòng chống dịch bệnh. Đấy là sức mạnh tổng hợp rất quan trọng, quyết định sự thắng lợi của phòng chống dịch Covid-19. Nhưng không phải chỉ là về phòng chống dịch bệnh, đây là bài học rất quý giá cho sự lãnh đạo, thực hiện đường lối, lãnh đạo toàn diện của Đảng và Nhà nước ta. Quan trọng nhất là người dân tin tưởng tuyệt đối hơn vào sự lãnh đạo của Đảng, vào sự điều hành hiệu quả của Chính phủ. Chính vì thế nên người dân mới tích cực tham gia thực hiện các biện pháp phòng chống dịch bệnh, tích cực tham gia hưởng ứng Lời kêu gọi của Đoàn chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam. Và người dân chủ động tháo gỡ những khó khăn của chính bản thân mình, không trông chờ, ỷ lại vào Nhà nước, Chính phủ. Đấy chính là sự chia sẻ sức lực quan trọng mà phải xuất phát từ niềm tin đối với sự lãnh đạo của Đảng, với Nhà nước…
Tôi cho rằng đấy là yếu tố số 1. Yếu tố số 2 là sự chỉ đạo điều hành của chúng ta có quyết tâm quyết liệt và hết sức đồng bộ. Các lực lượng tham gia với một tinh thần trách nhiệm cao nhất như hình ảnh các đội ngũ cán bộ y bác sĩ ở các bệnh viện, nơi cách ly tập trung, rồi các cơ sở y tế từ trung ương đến cấp xã. Có thể nói, năng lực về phòng chống dịch bệnh, giải quyết các vấn đề về dịch bệnh, của ngành y học Việt Nam, mặc dù không phải là ngành y học hiện đại nhất trên thế giới nhưng đã làm nên những kỳ tích. Trong giai đoạn đầu chúng ta đã làm nên kỳ tích và được thế giới công nhận. Hai nữa là sự vào cuộc của các lực lượng như lực lượng quân đội, lực lượng công an, lực lượng truyền thông, rồi các lực lượng xã hội khác một cách đồng bộ, tạo nên sự lan tỏa mạnh mẽ, huy động được sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và cả người dân. Tôi cho rằng đấy là điều hết sức quan trọng và cũng là bài học hết sức quý giá, không những của MTTQ Việt Nam mà theo tôi nghĩ là bài học quý giá trong công tác lãnh đạo, trong công tác quản lý, điều hành, trong công tác phối hợp giữa các lực lượng.
Đối với Mặt trận thì là bài học về sự đổi mới phương thức nội dung tuyên truyền vận động. Đó cũng là bài học để chúng ta làm kịp thời hơn, chính xác hơn, trách nhiệm hơn và rộng khắp, phát huy được sức mạnh của khối đại đoàn kết, đặc biệt là các tổ chức thành viên của MTTQ Việt Nam. Thứ hai, thông qua việc này cũng là bài học để Mặt trận thấy rằng người dân tin Đảng, tin Nhà nước, sẵn sàng chia sẻ tất cả những khó khăn của đất nước nếu được lắng nghe, được giải quyết kịp thời những tâm tư nguyện vọng của người dân. Đó chính là một chức năng nhiệm vụ của MTTQ Việt Nam trong việc lắng nghe, tiếp thu ý kiến, tâm tư nguyện vọng của người dân, kiến nghị với các cơ quan Đảng, Nhà nước giải quyết kịp thời. Tôi cho rằng cũng là một bài học cho hoạt động của Mặt trận trong việc lắng nghe, tiếp thu ý kiến, phản ánh ý kiến của nhân dân. Đấy là những điều chúng tôi tạm thời tổng kết, suy nghĩ lại. Tôi cho rằng nếu việc này mà được phát huy ở các lĩnh vực khác, tin chắc rằng người dân cũng sẽ đồng tình ủng hộ cao.
Thưa ông, cuộc chiến đấu với dịch bệnh hiện nay vẫn đang tiếp tục. Tinh thần này sẽ được tiếp tục trong giai đoạn hiện nay như thế nào?
- Tôi cho rằng lúc này Việt Nam chúng ta đang rất quyết tâm. Kết quả trong giai đoạn 1 chống Covid-19 là những bài học kinh nghiệm hết sức quý. Trong giai đoạn tiếp tục phòng chống dịch bệnh và giải quyết các vấn đề khó khăn từ tác động của dịch bệnh, trong bối cảnh thế giới, tất cả các quốc gia và vùng lãnh thổ đang phải chịu tác động, hậu quả của đại dịch Covid-19, trực tiếp ảnh hưởng đến sinh mệnh của nhân loại, theo đó tác động ảnh hưởng đến kinh tế xã hội và các vấn đề liên quan khác, thậm chí quốc phòng an ninh thế giới và ở từng khu vực. Những điều như vậy đều ảnh hưởng không nhỏ tới Việt Nam. Ảnh hưởng đến chính đời sống của người dân, của cộng đồng doanh nghiệp. Những vấn đề nhìn thấy trước mắt và cũng là những khủng hoảng lâu dài, cần phải có những giải pháp hết sức quyết tâm. Giải pháp quyết tâm số 1 đầu tiên chính là tạo được sự đồng thuận của người dân. Chúng tôi cho rằng, những tác động ảnh hưởng đó cần phải được phổ biến cho người dân biết, để người dân sẵn sàng có những kịch bản, có những sự chuẩn bị để chia sẻ những khó khăn đó và vượt qua khó khăn đó trong thời gian tới đây. Trước mắt người dân đang chịu tác động ảnh hưởng mức độ chưa lớn lắm, nhưng tới đây chắc chắn sẽ lớn hơn. Người mất việc làm sẽ tăng lên, người thất nghiệp giảm thu nhập sẽ nhiều hơn, cộng đồng doanh nghiệp gặp rất nhiều khó khăn…
Khó khăn về kinh tế tiềm ẩn những nguy cơ về ổn định xã hội trong thời gian tới cần phải tháo gỡ.
Thưa ông, cuộc chiến chống Covid-19 vừa qua là một minh chứng rất sinh động cho sự ưu việt trong chính sách, thể chế, chủ trương của chúng ta. Vừa rồi chúng ta đón rất nhiều người Việt Nam ở nước ngoài trở về, trong đó có cả những người đã nhiễm virus SARS-CoV-2?
- Tôi cho rằng trong chủ trương về phòng chống dịch Covid-19 vừa qua, Đảng và Nhà nước ta không chỉ chăm lo đến người Việt Nam trong nước mà chúng ta còn làm 2 việc liên quan đến đối ngoại hết sức quan trọng. Một là đối với công tác đối ngoại của Đảng, Nhà nước chúng ta thực hiện tốt vai trò của Việt Nam đối với cộng đồng quốc tế. Tại Liên Hợp quốc năm nay chúng ta đang là Ủy viên không thường trực của Hội đồng bảo an Liên Hợp quốc, các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các đồng chí được cử đại diện tại Liên Hợp quốc thường xuyên có những thông điệp, tham gia đóng góp với Liên Hợp quốc về những giải pháp phòng chống dịch bệnh phạm vi toàn cầu. Và chúng ta đang trong nhiệm kỳ Chủ tịch ASEAN. Trong các diễn đàn của ASEAN, Thủ tướng Chính phủ, các đồng chí lãnh đạo Chính phủ với trách nhiệm của mình đều có những thông điệp, chia sẻ những kinh nghiệm phòng chống dịch bệnh của Việt Nam với bạn bè trong khu vực. Đây là trách nhiệm hết sức cao. Và đây cũng chính là điều để cộng đồng quốc tế đánh giá vai trò của Việt Nam trong thời gian qua rất tốt. Chúng ta cũng đang nhận vai trò Chủ tịch AIPA, thì Quốc hội cũng đã có rất nhiều hoạt động để chúng ta quảng bá, giới thiệu kinh nghiệm của Việt Nam trong phòng chống dịch bệnh và tinh thần đoàn kết của nhân dân Việt Nam. Mảng thứ hai là đối ngoại nhân dân, Chính phủ rồi các bộ, ngành như Bộ Ngoại giao, cơ quan trung ương MTTQ Việt Nam cũng sẵn sàng chia sẻ những khó khăn, tác động của dịch bệnh Covid-19 đối với kiều bào ta ở nước ngoài, ở tất cả các nước, các quốc gia vùng lãnh thổ trên thế giới, và bằng những hành động hết sức cụ thể.
Thứ hai chúng ta có những biện pháp cần thiết để bảo vệ công dân. Sự nhân ái của chúng ta, nhất là việc sẵn sàng đón kiều bào từ nước ngoài trở về nước, dù là có nhiễm bệnh hay chưa nhiễm bệnh thì đều sẵn sàng đón trở về để chăm sóc để chia sẻ những khó khăn đối với họ. Đồng thời cũng ghi nhận, đánh giá cao sự vào cuộc tích cực của cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài trong việc tham gia cùng Đảng và Nhà nước về phòng chống dịch, và tham gia cùng nước sở tại để phòng chống dịch. Chúng tôi cho rằng những việc đó hết sức nhân văn, ý nghĩa. Nó là cơ sở quan trọng để tạo nên sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc.
Thưa ông, sắp tới sẽ đến ngày kỷ niệm 90 năm Ngày truyền thống Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Đây là giai đoạn rất khó khăn của đất nước, ở cương vị của mình Phó Chủ tịch – Tổng Thư ký có gửi gắm điều gì tới nhân dân, tới khối đại đoàn kết toàn dân và những người làm công tác Mặt trận trong cả nước?
- Năm 2020 đất nước chúng ta gặp rất nhiều khó khăn, đăc biệt là dịch Covid-19 rồi sự biến động của thời tiết khí hậu. Nó tác động ảnh hưởng không nhỏ tới đời sống, tâm tư tình cảm của người dân. Nhân dịp này chúng tôi cũng mong muốn được gửi đến toàn thể nhân dân, các tổ chức thành viên, cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài những lời chia sẻ. 90 năm qua MTTQ Việt Nam đã thực hiện được tốt vai trò của mình trong từng giai đoạn lịch sử, ngày càng khẳng định rõ vị trí vai trò của MTTQ Việt Nam là cầu nối giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân.
Nhân dịp này chúng tôi mong muốn mọi người dân đồng lòng, tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, sự điều hành của Chính phủ Việt Nam và vai trò của MTTQ Việt Nam trong giai đoạn tới đây. Thứ hai là mong muốn toàn dân cùng quyết tâm để chúng ta vượt qua những khó khăn, trước mắt là phòng chống dịch bệnh có hiệu quả, thứ hai nữa là thực hành tiết kiệm, dành nguồn lực quan trọng cho phục hồi kinh tế sau đại dịch Covid-19 để phát triển sản xuất tăng thu nhập, giải quyết những vấn đề khó khăn, ổn định phát triển kinh tế-xã hội. Thứ ba là nhân dân tin vào sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước trong việc đảm bảo quốc phòng an ninh, đảm bảo giữ vững chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam. MTTQ Việt Nam sẽ tiếp tục phát huy vai trò của mình để đảm bảo giữ vững vị thế là cầu nối giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân theo đúng tinh thần Đảng lãnh đạo, Nhà nước điều hành và nhân dân làm chủ.
Xin trân trọng cảm ơn Phó Chủ tịch – Tổng Thư ký!
Mặt trận đã chủ trì phát động nhiều cuộc vận động đóng góp nhưng có lẽ chưa bao giờ có một cuộc vận động rộng khắp như thế, nhanh như thế và có được nhiều các tầng lớp xã hội tham gia một cách nhiệt tình như thế.
Kinh nghiệm cho thấy trong lúc đất nước gặp khó khăn nếu chúng ta biết phát động tốt, tuyên truyền tốt, nếu chúng ta làm cho người dân hiểu và khơi dậy được lòng yêu nước thì người dân sẽ đồng tình ủng hộ.
Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký Hầu A Lềnh