Sống 'treo' trên đất của mình

Năm 2014, 22 hộ dân sống bằng nghề chài lưới ở xóm 8, 9 xã Hưng Lam (nay là xóm Mỹ Thanh, xã Xuân Lam, huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An) hết sức vui mừng bởi sau nhiều năm lênh đênh sông nước, họ được lên bờ sinh sống. Mỗi hộ dân được cấp 300m2 đất ở khu vực cuối xóm để xây nhà, ổn định cuộc sống. Nhớ lại ngày lên bờ ấy, bà Trương Thị Vinh (47 tuổi) vẫn nhớ như in, năm đó sau khi có chủ trương và thực sự được về khu TĐC, cả xóm chài ai cũng vui mừng.

Vậy nhưng, niềm vui chẳng được bao lâu thì nỗi lo ập đến. Trước hết, 22 hộ dân chỉ được chia đất ở chứ không được chia đất sản xuất. Họ quần quật với đủ loại công việc làm thuê để mong có thể sống ổn định khi lên bờ, thậm chí có nhiều gia đình lại xuống thuyền kiếm kế sinh nhai.

“Chúng tôi chưa kịp vui mừng được lên bờ thì đã chồng chất nỗi lo. Bởi khi chia đất cho chúng tôi, họ yêu cầu trong vòng 6 tháng sẽ phải xây nhà, nếu không sẽ bị thu hồi đất. Cả đời mới được mảnh đất để thoát cảnh sông nước nên dù không có tiền chúng tôi cũng vay mượn để làm nhà”, bà Nguyễn Thị Hằng - 1 trong 22 hộ dân làng chài tái định cư chia sẻ.

Qua tìm hiểu, mới hay dù 5 năm trôi qua, các hộ dân ở đây đã xây dựng nhà kiên cố, nhưng họ vẫn chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với thửa đất đang sinh sống. Trong khi đó, thực hiện yêu cầu giao đất phải làm nhà, các hộ dân đều phải vay mượn với số nợ lên tới hàng trăm triệu đồng. Không chỉ nỗi lo cơm áo gạo tiền, mà đâu đó còn là nỗi lo nợ nần.

“Bây giờ cứ mở mắt ra là một đống tiền lãi. Đất chưa có bìa, không có tài sản thế chấp thì phải vay ngoài mới có tiền làm nhà, ít thì vài ba trăm, nhiều lên tới bốn, năm trăm triệu đồng. Nhà nước cho đất làm nhà, nhưng mong các cơ quan cấp trên quan tâm cấp cho cái bìa để có cái thế chấp vay vốn ngân hàng làm ăn, sớm ổn định cuộc sống”, bà Vinh cho biết thêm.

Được biết, dự án tái định cư làng chài Hưng Lam do Phòng NN&PTNT huyện Hưng Nguyên - chủ đầu tư, có 56 lô đất, bố trí cho 54 hộ dân. Nguồn kinh phí xây dựng cho dự án chưa có nhưng trong lúc nhu cầu của người dân là cấp bách, UBND huyện đã hỗ trợ 15 triệu đồng để UBND xã Hưng Lam cắm mốc phân lô vùng dự án để giao cho các hộ dân.

Đến nay, đã có 25 lô đất đã giao cho người dân làm nhà nhưng chỉ mới có 3 lô đất được cấp giấy CNQSD. Đến nay, đã có 19 hộ gia đình xây dựng nhà và sinh sống ổn định tại vùng dự án, trong đó có 12 hộ đã được nhận kinh phí hỗ trợ.

Về vấn đề cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ dân tái định cư, đại diện Phòng NN&PTNT huyện Hưng Nguyên cho biết, đơn vị chỉ quản lý về số hộ và chi trả hỗ trợ cho các hộ dân. Việc hoàn tất các thủ tục để cấp giấy CNQSD đất là của đơn vị khác.

Trong khi đó, theo bà Thái Diệu Hương, Phó trưởng phòng TN&MT huyện Hưng Nguyên, hiện phòng chưa nhận được hồ sơ đề nghị cấp giấy CNQSD đất cho các hộ dân này.

Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Lưu Việt - cán bộ địa chính xã Xuân Lam thì việc chậm cấp giấy CNQSD đất không phải do lỗi của xã hay của người dân. Vào thời điểm đó, do nhu cầu bức thiết về nơi ở cho người dân vạn đò nên huyện đã cho cắm mốc, cấp đất cho các hộ dân làm nhà mà không có biên bản giao đất, quyết định giao đất.

“Hiện chúng tôi đang làm tờ trình đề nghị huyện giao đất và ra quyết định giao đất cho dân để có cơ sở thực hiện các bước tiếp theo trong việc cấp giấy CNQSD đất”, ông Việt cho hay.

Điền Bắc