Chùa Lũ Yên sắp đổ nát
Được ví như một pho sử quý, thế nhưng đình - chùa Lũ Yên (xã Đào Xá, huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên) đang đứng trước nguy cơ có thể đổ sập bất cứ lúc nào.
Đứng từ ngoài cổng, người ta không nghĩ rằng đây là một quần thể di tích đã được UBND tỉnh Thái Nguyên xếp hạng năm 2006. Người dân sống quanh di tích cho biết: kể từ khi được xếp hạng, di tích đã bị xuống cấp nghiêm trọng, một vài hạng mục chính của di tích đã bị đổ sập.
Thông tin từ phía người dân cho biết thì tại nơi đây hiện đang lưu giữ một khối lượng tư liệu Hán Nôm quý giá mà nhiều nơi không còn lưu giữ được, bao gồm: 10 bia, 1 khánh đá, 4 đạo sắc phong, 1 bản thần tích - thần sắc, 3 câu đối.
Đặc biệt, còn lưu lại những bia đá được dựng từ thời Lê Vĩnh Thịnh năm Tân Mão (1711). Ngoài ra tại đây còn nhiều bia đá khác ghi nhớ những cá nhân đã công đức, tôn tạo lại chùa trong giai đoạn từ năm 1819 đến năm 1831. Cũng tại quần thể di tích Đình - chùa Lũ Yên hiện đang lưu giữ tư liệu 3 đạo sắc phong triều vua Khải Định thứ 9 (1924) về việc thờ phụng các vị thần đã có công cho đất nước, che chở cho nhân dân. Đồng thời, lưu trữ nhiều câu đối với nội dung ca ngợi đạo Phật và cầu mong cho đất nước thanh bình. Những bia đá chứa nhiều tư liệu quý có giá trị bị rêu xanh phủ mờ nằm dưới gốc cây cổ thụ.
Người dân cho biết: Do ảnh hưởng của mưa bão khiến cho một phần tường của chùa bị đổ sập từ năm 2018. Có những cột kèo đã mục gãy, với cấu trúc yếu ớt đã khiến mái chùa siêu vẹo. Theo thời gian, di tích ngày càng bị xuống cấp nghiêm trọng. Mái chùa thủng nhiều mảng lớn, khi trời mưa bão, nước mưa dột từ nóc dột xuống, thấm vào hệ thống kết cấu gỗ khiến cột, hoành, dui mè bị nước thấm vào gây ẩm mốc, mục nát, các cột chống cũng bị bở bục. Thậm chí người dân phải dùng những cây tre, cây bạch đàn tạm bợ để chống đỡ, cố gắng giữ gìn những phần còn lại của ngôi chùa.
Đặc biệt, phía ngoài cửa của di tích có dòng chữ ghi cảnh báo “khu vực cấm, cấm vào” để tránh xảy ra những điều đáng tiếc.
Cụ Khuê - người quản lý di tích cho biết: “Trước đây dân chúng tôi có đề xuất xin tỉnh để trùng tu, tôn tạo thì tỉnh bảo không có kinh phí, nhân dân thì không đủ sức để xây chùa nên để chùa đổ nát”.
“Người dân tha thiết di tích được trùng tu, tôn tạo lại làm sao vẫn giữ nguyên nền móng cũ, chỉnh trang lại cho khang trang. Chúng tôi đã viết đơn ra ủy ban xã, người ta đã duyệt cho nhưng hiện giờ chưa có kinh phí” - đó là những chia sẻ, tha thiết của người dân nơi đây gửi tới các cơ quan chức năng của tỉnh Thái Nguyên.