Tạo động lực đột phá cho ‘thành phố trong thành phố’

Báo cáo tại phiên họp, ông Trần Anh Tuấn, Thứ trưởng Bộ Nội vụ cho biết: TP HCM là đô thị loại đặc biệt, có vị trí chính trị quan trọng của cả nước, trung tâm lớn về kinh tế, văn hóa, giáo dục, đào tạo, khoa học công nghệ, đầu mối giao lưu và hội nhập quốc tế.

Trong quá trình phát triển, TP HCM vẫn chưa phát huy hết tiềm năng do nhiều nguyên nhân, trong đó có nguyên nhân là mô hình tổ chức chính quyền địa phương chưa phù hợp với đặc điểm, tính chất của một đô thị loại đặc biệt. Do đó, việc ban hành Nghị quyết của Quốc hội về tổ chức chính quyền đô thị tại TP HCM là cần thiết.

Dự thảo Nghị quyết gồm 12 điều. Theo đó quy định việc tổ chức chính quyền đô thị tại TP HCM. Dự thảo cũng quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của HĐND, UBND, Chủ tịch UBND TP HCM.

Đặc biệt UBND TP HCM cũng đang xây dựng Đề án thành lập thành phố thuộc TP HCM, dự kiến báo cáo Chính phủ và trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội trong năm 2020. Theo đó, thành phố thuộc TP HCM sẽ có các phường trực thuộc. Vì vậy, dự thảo Nghị quyết đã quy định điều chuyển một số chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của HĐND phường cho HĐND, UBND, Chủ tịch UBND thành phố thuộc TP HCM.

Thẩm tra dự thảo Nghị quyết trên, Ủy ban Pháp luật của Quốc hội cho rằng: Trong bối cảnh tổ chức chính quyền đô thị, không tổ chức HĐND quận, phường thì việc kiện toàn tổ chức đổi mới phương thức hoạt động để nâng cao hiệu lực hiệu quả của HĐND TP HCM là cần thiết.

Tuy nhiên dự thảo Nghị quyết chỉ bổ sung thẩm quyền, nhiệm vụ, quyền hạn của HĐND thành phố mà chưa có quy định để đảm bảo điều kiện cho việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan này. Vì vậy Chính phủ cần nghiên cứu kỹ hơn vấn đề đổi mới tổ chức và hoạt động của HĐND thành phố để nâng cao hiệu lực, hiệu quả, bảo đảm thực hiện tốt chức năng đại diện của người dân.

Về cơ cấu tổ chức của UBND quận, phường, theo ông Phạm Trí Thức, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, thường trực Ủy ban Pháp luật nhận thấy quy định của dự thảo Nghị quyết về cơ cấu tổ chức của UBND quận, phường còn chưa thực sự cụ thể, rõ ràng. Do đó Chính phủ tiếp tục nghiên cứu để quy định về cơ cấu tổ chức của UBND quận, phường bảo đảm phù hợp với mô hình tổ chức và phương thức hoạt động mới.

Đáng chú ý về nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền thành phố thuộc TP HCM, cơ quan thẩm tra nhìn nhận rằng, việc quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền thành phố thuộc TP HCM là phù hợp, tạo cơ sở pháp lý để xem xét áp dụng khi thành phố được cấp có thẩm quyền thành lập các thành phố trực thuộc.

Tuy nhiên, có ý kiến đề nghị Chính phủ nghiên cứu bổ sung những quy định mới về nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền thành phố thuộc TP HCM để tạo cho thành phố trực thuộc này những cơ chế vượt trội, khác với chính quyền ở các quận hiện nay để hướng tới thành lập một đô thị hiện đại, đóng vai trò là hạt nhân phát triển, trung tâm kinh tế mới của TP HCM.

H.Vũ