Xây dựng phòng điều tra thân thiện
Thông tin từ Cục Cảnh sát hình sự (Bộ Công an) cho biết đang xây dựng thí điểm mô hình phòng điều tra thân thiện để lấy lời khai của trẻ dưới 18 tuổi ở 18 tỉnh, thành phố.
Bốn năm qua, hơn 80% số vụ xâm hại thân thể, bạo hành trẻ em là xâm hại tình dục. Vì thế, Cục cho rằng việc có phòng điều tra thân thiện sẽ đảm bảo tính nhân văn; giúp điều tra viên hỗ trợ nạn nhân ổn định tâm lý, thoải mái khai báo, trao đổi thông tin.
Đây cũng là nơi lấy lời khai nạn nhân trong vụ mua bán phụ nữ, trẻ em. Lời khai được đảm bảo an toàn, bí mật theo nguyên tắc bảo vệ tốt nhất cho nạn nhân, người chưa thành niên.
Phòng phải rộng từ 12 m2 trở lên, màu sơn phải tạo cảm giác ấm áp, gần gũi, dễ chịu. Bên trong lắp đặt thiết bị ghi âm, ghi hình có âm thanh, được kết nối với Trung tâm chỉ huy, theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự. Phòng này còn trang bị tủ thuốc, hình nộm về trẻ em, tủ sách thiếu nhi, tủ đồ chơi, tranh ảnh.
“Theo quy định, khi lấy lời khai điều tra viên phải mặc trang phục ngành nhưng với các vụ án liên quan trẻ em họ có thể vận dụng linh hoạt để mặc thường phục, tạo cảm giác gần gũi, đại diện Cục Cảnh sát Hình sự cho hay. Bước đầu, Bộ Công an đã đào tạo kỹ năng hỏi cung thân thiện với điều tra viên của 18 tỉnh được thí điểm xây dựng phòng đầu tiên.
Cùng với phòng điều tra thân thiện, giữa tháng 10 Bộ Công an cũng lần đầu lấy ý kiến về dự thảo thông tư quy định trách nhiệm của công an về thủ tục tố tụng hình sự thân thiện trong quá trình điều tra vụ án xâm hại người dưới 18 tuổi.
Theo điều 20 dự thảo, công an lấy lời khai người bị hại dưới 18 tuổi có thể thực hiện tại nơi cư trú hoặc nơi học tập, làm việc của người đó. Cán bộ điều tra lựa chọn nơi lấy lời khai và bố trí theo cách thức thích hợp để nạn nhân cảm thấy an toàn, thoải mái. Đơn vị nào có phòng điều tra thân thiện sẽ lấy lời khai tại đây.
Cán bộ điều tra khi lấy lời khai người bị hại, người làm chứng dưới 18 tuổi phải có thái độ thân thiện, nhẹ nhàng, sử dụng ngôn ngữ phù hợp với độ tuổi, giới tính, khả năng nhận thức, mức độ trưởng thành của họ; không nhất thiết mặc sắc phục.
Cơ quan điều tra dựa trên độ tuổi, tình trạng tâm lý, sức khỏe, khả năng nhận thức để áp dụng các biện pháp nghiệp vụ phù hợp nhằm giảm đến mức thấp nhất số lần phải lấy lời khai.