Bài học xương máu là phải di dời dân đến nơi an toàn
Trước diễn biến bão số 9 phức tạp và dự báo có thể cấp 12, giật cấp 13, sáng ngày 26/10, tại Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chủ trì họp trực tuyến với các bộ, ngành và một số tỉnh, thành phố miền Trung có nguy cơ bão đổ vào, chỉ đạo các biện pháp phòng, chống bão.
Theo dự báo, đây là lần đầu tiên một cơn bão chưa vào Biển Đông nhưng đã được phát cảnh báo với cường độ cấp 12-13 và vùng ảnh hưởng có thể tác động trên diện rộng. Với cường độ bão số 9 mạnh tương đương cơn bão Damrey năm 2017, rủi ro thiên tai cấp độ 4 có thể sẽ xảy ra.
Sau khi nghe các bộ, ngành báo cáo, Thủ tướng nêu rõ, nhiệm vụ quan trọng đầu tiên là cập nhật dự báo chính xác nhất để thông tin đến các địa phương, bộ, ngành và nhân dân để thực hiện chỉ đạo cũng như ứng phó. Đặc biệt nhấn mạnh, bão số 9 có thể gây thiên tai cấp độ 4 từ Nam Nghệ An trở vào, Thủ tướng yêu cầu các địa phương phải đôn đốc kiểm tra thực hiện Công điện của Thủ tướng về ứng phó với bão số 9.
Thủ tướng lưu ý, bão chồng bão, lũ chồng lũ là điều hết sức nguy hiểm khi đất, núi của các tỉnh miền Trung vừa rồi đã ngập sâu nhiều ngày trong mưa lũ, với cơn bão số 9 này, mưa lớn có thể gây ra nguy cơ sạt lở đất và lũ về rất nhanh, cấp độ lớn.
Nêu thực tế có những ngọn núi sạt lở xa đến 1,6km, Thủ tướng yêu cầu các địa phương không được chủ quan và phải có phương án di dời dân: “Thứ nhất là tình trạng lở đất ở miền Trung có thể xảy ra nên yêu cầu phương án di dời nhân dân ra khỏi vùng nguy hiểm. Đây là kinh nghiệm phải trả rất nhiều xương máu, khi mưa liên tục thì có thể gây sạt lở núi. Thứ hai là ven sông, biển nơi bão đi qua có nguy cơ rủi ro cao và ảnh hưởng nặng nề. Thứ ba là đảm bảo an toàn các hồ đập. Tình hình hồ đập ở các tỉnh miền Trung đã xuống cấp, đáng báo động, cần xả theo đúng quy trình, đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản của nhân dân”- Thủ tướng nhấn mạnh đồng thời yêu cầu các bộ, ngành, địa phương và người dân không được mất cảnh giác, thực hiện tốt nhất phương châm “4 tại chỗ”.
Điều đặc biệt, theo Thủ tướng, là phải có phương án di dời dân, kêu gọi tàu bè vào bờ, cương quyết đưa ngư dân lên bờ để khi bão đến không có ai ở dưới thuyền bè. Rút kinh nghiệm từ các cơn bão trước đây, có những chủ tàu, bè nuôi trồng hải sản nếu buộc người lao động ở lại trên tàu, bè, dẫn đến có người thiệt mạng, Thủ tướng yêu cầu không được để tình trạng này xảy ra. Những vi phạm phải bị xử lý theo quy định pháp luật.
Đi liền đó là chủ động sơ tán dân ở vùng thấp và ven biển, bởi đây là vùng có sóng lớn, ảnh hưởng đê bao, đê biển, nguy cơ rủi ro đến tài sản, tính mạng của nhân dân. Các địa phương cũng phải khuyến cáo người dân chèn, chống nhà cửa đảm bảo an toàn; theo dõi chặt chẽ các hồ, đập và có phương án xả đảm bảo an toàn, rút kinh nghiệm như điều tiết hồ Kẻ Gỗ vừa rồi có thời điểm chưa phù hợp.
Thủ tướng yêu cầu lực lượng bộ đội, công an phải có phương án hỗ trợ nhân dân cả trước và sau bão. Trong đó phải sử dụng các phương tiện cần thiết, kể cả xe tăng hoặc trực thăng để cứu dân khi cần thiết. Sau bão lũ thì ngành điện phải sớm có phương án khắc phục các sự cố, sớm nối điện trở lại. Ngành giao thông phải đảm bảo thông suốt. Các địa phương phải đảm bảo đủ lương thực, thực phẩm cho người dân.
Trong thời gian xảy ra bão đổ vào, Thủ tướng yêu cầu các địa phương dự báo bão đổ vào không tổ chức các sự kiện, hội nghị, cuộc họp không cần thiết để tập trung cho chống bão, lũ.
Thủ tướng cũng chỉ đạo các địa phương, bộ, ngành tiếp tục công tác cứu nạn cứu hộ, hỗ trợ người dân 5 tỉnh miền Trung vừa chịu hậu quả của mưa lũ vừa qua, tìm kiếm người mất tích trên cơ sở đảm bảo an toàn, không được để người dân màn trời chiếu đất.
Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia cho biết, ảnh hưởng của bão số 9, từ chiều nay, ngày 27/10, vùng biển ngoài khơi các tỉnh từ Đà Nẵng đến Phú Yên có gió mạnh cấp 8-10, sau tăng lên cấp 11-12, giật cấp 15; biển động dữ dội; sóng biển cao từ 6-8 m. Trong 48 đến 60 giờ tiếp theo (kể từ chiều ngày 26/10), bão di chuyển theo hướng Tây, mỗi giờ đi được khoảng 20 km, đi sâu vào đất liền và suy yếu thành áp thấp nhiệt đới. Đến 1h ngày 29/10, vị trí tâm áp thấp nhiệt đới ở ngay trên khu vực Nam Lào. Sức gió mạnh nhất vùng gần tâm áp thấp nhiệt đới mạnh cấp 6 (40-50 km/giờ), giật cấp 8. Khu vực ven biển các tỉnh từ Hà Tĩnh đến Bình Định có khả năng xảy ra nước dâng do bão cao từ 0,5-1,5 m. Nguy cơ ngập úng ở các vùng trũng, cửa sông, đầm phá ven biển từ Thừa Thiên-Huế đến Quảng Ngãi.
Từ đêm nay, 27/10 đến ngày 29/10, ở khu vực từ Thừa Thiên-Huế đến Phú Yên có mưa rất to với tổng lượng mưa phổ biến 200-400 mm/đợt; Bắc Tây Nguyên 100-200 mm/đợt. Từ ngày 28 đến ngày 31/10, ở khu vực từ Quảng Trị đến Nghệ An có mưa rất to với tổng lượng mưa phổ biến 200-400 mm/đợt; riêng Nam Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình có mưa đặc biệt to với tổng lượng mưa phổ biến 500-700 mm/đợt. Cấp độ rủi ro thiên tai do bão số 9: Cấp 4.