Nông nghiệp tìm cách vượt khó
Trong bối cảnh thiên tai, biến đổi khí hậu, việc ứng dụng khoa học công nghệ sẽ giúp nền nông nghiệp giảm phụ thuộc vào thiên nhiên, tìm cơ hội phát triển trong khó khăn.
Tuần lễ Kết nối công nghệ và Đổi mới sáng tạo năm 2020” do Bộ Khoa học và Công nghệ phối hợp với Bộ NNPTNT tổ chức diễn ra tại Học viện Nông nghiệp Việt Nam từ ngày 30/10 - 2/11/2020.
Tuần lễ được tổ chức với nhiều hoạt động, gồm: trình diễn, kết nối cung cầu công nghệ (Techdemo), chợ công nghệ thiết bị Việt Nam (Techmart), triển lãm quốc tế công nghệ nông lâm nghiệp (Growtech), ngày hội khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo (Job fair).
Nhiều công trình, sáng chế được giới thiệu với mong muốn tìm kiếm và chuyển giao tới doanh nghiệp. Hàng trăm chuyên gia công nghệ, sở hữu trí tuệ tham dự nhằm tư vấn công nghệ và quy trình kỹ thuật, kết nối tài chính, tìm ra giải pháp, hướng phát triển chung cho mô hình sản xuất.
Ngoài ra, sự kiện tổng kết chương trình phát triển thị trường khoa học - công nghệ giai đoạn 2015-2020 diễn ra trong khuôn khổ tuần lễ.
Tại sự kiện, Thứ trưởng Bộ KHCN Trần Văn Tùng nhấn mạnh, việc lấy doanh nghiệp làm trung tâm trong đổi mới sáng tạo quốc gia và tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động chuyển giao là định hướng chính sách của Đảng và Nhà nước. Định hướng này đã được cụ thể hóa thành các chương trình hành động của Chính phủ.
Về phía Bộ NNPTNT, Thứ trưởng Lê Minh Hoan cho biết, khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo có vai trò quan trọng trong nâng cao năng suất ngành nông nghiệp. Trong bối cảnh thiên tai, biến đổi khí hậu, việc ứng dụng khoa học - công nghệ giúp nền nông nghiệp giảm phụ thuộc vào thiên nhiên, tìm cơ hội phát triển trong khó khăn. Chính vì vậy, tuần lễ năm nay sẽ là cầu nối giữa nhà nghiên cứu, nhà nông dân và doanh nghiệp, tạo nên hệ sinh thái kết nối đổi mới công nghệ, đem lại giá trị hữu ích cho cộng đồng.
Ông Hoan nêu một thực tế, hiện nay, Việt Nam đang đứng trước ngã rẽ quan trọng, nguồn tăng trưởng trước đây đang suy giảm, làm tăng nguy cơ rơi vào “bẫy thu nhập trung bình”. Cụ thể, quá trình chuyển đổi cơ cấu sang xuất khẩu các mặt hàng và dịch vụ công nghệ cao, phức tạp hơn và có hàm lượng tri thức cao hơn vẫn còn diễn ra khá chậm chạp. Việt Nam vẫn còn mắc kẹt trong các hoạt động tạo ít giá trị gia tăng đã hạn chế khả năng học hỏi công nghệ và nâng cao năng lực sáng tạo.
“Để đạt được mục tiêu phát triển nhanh và bền vững, Việt Nam sẽ phải dựa nhiều hơn vào việc tăng năng suất lao động thông qua đổi mới sáng tạo, chúng ta cần cải thiện đáng kể năng lực đổi mới sáng tạo trong nước” - Thứ trưởng Lê Minh Hoan phân tích.
Đề xuất giải pháp để thúc đẩy ứng dụng khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo trong nông nghiệp, ông Hoan cho rằng: Đầu tiên là việc đổi mới tư duy và hành động, chủ động nắm bắt kịp thời, tận dụng hiệu quả các cơ hội của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư gắn với quá trình hội nhập quốc tế để cơ cấu lại nền kinh tế, phát triển kinh tế số, xã hội số, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh.
Xây dựng chương trình đào tạo để nâng cao nhận thức trong hệ thống giáo dục, cơ sở nghiên cứu và thị trường về việc ứng dụng khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo để phát triển nền kinh tế tri thức, cạnh tranh toàn cầu. Đồng thời hoàn thiện thể chế, chính sách, pháp luật phù hợp với cơ chế thị trường và thông lệ quốc tế để phát triển nền khoa học Việt Nam, phát triển khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo, lấy doanh nghiệp làm trung tâm. Tập trung phát triển sản phẩm quốc gia dựa vào công nghệ mới, công nghệ cao để hình thành các ngành nghề mới và sản phẩm mới, giá trị gia tăng cao và là thế mạnh của Việt Nam.
Ông Hoan cũng cho rằng, cần hoàn thiện hệ thống chính sách để khuyến khích và thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong khu vực doanh nghiệp, dịch vụ công, nhất là hoạt động khởi nghiệp sáng tạo, đổi mới công nghệ trong sản xuất kinh doanh và dịch vụ công. Mặt khác triển khai mạnh mẽ đề án chuyển đổi số quốc gia, thúc đẩy các cơ quan của Nhà nước, các trường đại học, viện nghiên cứu và các doanh nghiệp phát triển dựa trên nền tảng kỹ thuật số.
Thứ trưởng Lê Minh Hoan đặc biệt lưu ý việc phát triển và ứng dụng mạnh mẽ các công nghệ, đặc biệt là công nghệ số trong xu thế của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư như dữ liệu lớn, internet kết nối vạn vật, trí tuệ nhân tạo,... Ứng dụng công nghệ cao, công nghệ số, công nghệ thông minh để thúc đẩy phát triển nông nghiệp.
Thứ trưởng Bộ NNPTNT Lê Minh Hoan cho hay: Trong các nghiên cứu về đổi mới sáng tạo hiện đang được diễn giải theo hai cách. Thứ nhất, đổi mới sáng tạo là tạo ra những thứ hoàn toàn mới mà trước đó chưa từng có; thứ hai, đổi mới sáng tạo là thay thế những cái đang có bằng những cái khác mang lại hiệu quả cao hơn, tạo ra giá trị lợi ích cho cộng đồng.