Covid-19 diễn biến khó lường
Trong khi các nước đang đẩy nhanh tiến trình triển khai tiêm chủng vaccine ngừa Covid-19 nhằm chống lại sự lây lan của dịch bệnh, thế giới lại thêm một lần “dậy sóng” bởi chủng mới của virus được phát hiện ở Anh. Vaccine vẫn là liều thuốc đáng tin cậy nhất trong cuộc chiến chưa có hồi kết dù vẫn còn ý kiến trái chiều.
1. Ngày 22/12 (giờ Việt Nam), Tổng thống đắc cử Mỹ Joe Biden đã tiêm mũi vaccine ngừa Covid-19 Pfizer/BioNTech trong một sự kiện được truyền trực tiếp tại Bệnh viện ChristianaCare, bang Delaware. Đệ nhất phu nhân tương lai, bà Jill cũng đã được tiêm vaccine Covid-19 trước đó trong ngày.
Tại sự kiện này ông Biden nhấn mạnh mục đích tiến hành tiêm chủng để nhằm chứng minh hiệu quả của vaccine và kêu gọi mọi người nên chuẩn bị sẵn sàng khi có thể sử dụng vaccine. “Không có gì phải lo lắng cả. Tôi đang mong chờ lần tiêm thứ hai” - ông Biden nói.
Qua đây, ông Biden cũng cho rằng, chính quyền Tổng thống đương nhiệm Donald Trump “xứng đáng nhận được một số tín nhiệm” thông qua Chiến dịch Warp Speed (chiến dịch Thần tốc, do chính quyền phối hợp với một số công ty tư nhân nhằm thúc đẩy tiến trình triển khai trên thực tế vaccine phòng Covid-19).
Mặc dù ca ngợi hiệu quả của vaccine nhưng ông Biden vẫn lưu ý người dân Mỹ cần tuân thủ nghiêm ngặt các biện pháp đối phó với đại dịch bởi “sẽ mất nhiều thời gian” (để vaccine phát huy tác dụng trên diện rộng).
Phó tướng của ông Biden, Thượng nghị sĩ Kamala Harris và chồng, ông Doug Emhoff, dự kiến sẽ được tiêm vacicne vào tuần tới.
Động thái của ông Biden diễn ra sau khi một số quan chức cấp cao của Chính phủ Mỹ như Phó Tổng thống Mike Pence, bác sĩ phẫu thuật Tổng thống Jerome Adams, Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi và lãnh đạo đa số Thượng viện Mitch McConnell đã được tiêm vaccine trong những ngày gần đây.
Cũng trong ngày 22/12, cơ quan chức năng Mỹ đã bắt đầu phân phối vaccine Moderna đến Bệnh viện Do Thái Long Island ở New York. Người dân thành phố sẽ là những người được nhận loại vaccine mới được cấp phép này.
Vaccine của Moderna là loại thứ hai được Cục Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA) phê duyệt để sử dụng trong trường hợp khẩn cấp, quyết định được đưa ra hôm 18/12. Theo các nhà phát triển, vacccine này được cho là có hiệu quả tới 94%.
Song song với việc triển khai loại vaccine thứ hai Moderna, Viện Y tế quốc gia Mỹ đang có kế hoạch khởi động một nghiên cứu mới nhằm kiểm tra chuyên sâu các phản ứng dị ứng hiếm gặp nhưng nghiêm trọng mà một số ít người đã trải qua kể từ khi triển khai vaccine ngừa Covid-19 Pfizer/BioNTech.
Theo các số liệu mới nhất từ CDC Mỹ, đã có ít nhất 6 trường hợp sốc phản vệ liên quan đến vaccine Pfizer sau khi hơn 272.000 liều vaccine được sử dụng.
2. Trong khi đó tại châu Âu, nước Anh đang nổi lên như một “ổ dịch” khi biến thể mới của virus SARS-CoV-2 được phát hiện tại nước này hồi tuần trước. Trong khi các chủng virus Corona khác nhau đã được phát hiện trên khắp thế giới trong suốt thời gian diễn ra đại dịch, đây là lần đầu tiên các cơ quan y tế cho rằng, sự đột biến đã làm thay đổi tính chất của virus.
Các nhà chức trách ở Anh cho biết, phát hiện này được đưa ra trong quá trình nghiên cứu bộ gen của virus ở những bệnh nhân từ miền Đông Nam nước Anh. Biến thể mới, có tên VUI-202012/01, đang lan truyền nhanh chóng khiến Chính phủ Anh phải nâng cấp độ báo động lên cấp 4, sẽ có hiệu lực cho đến ít nhất là ngày 30/12 tại các khu vực London, Kent, Essex và các thành phố khác trong khu vực.
Theo Giáo sư Chris Whitty - Giám đốc Y tế Anh, nhà tư vấn hàng đầu cho Chính phủ Anh chống dịch bệnh, hiện nay, các chuyên gia y tế của nước này vẫn có rất ít thông tin về biến thể mới của virus SARS-CoV-2 và vẫn đang tiếp tục nghiên cứu. Tuy nhiên, tốc độ lây truyền bất thường của virus cho thấy nó lây lan nhanh hơn các chủng khác. Nó có thể lây lan nhanh hơn tới 70% so với những biến thể khác, nhưng điều này vẫn chưa được các nhà khoa học chứng minh.
Một lý thuyết sơ bộ do các cơ quan y tế Anh đưa ra cho thấy, biến thể mới có những thay đổi liên tục đối với protein đột biến của virus, đóng vai trò quan trọng trong quá trình lây nhiễm tế bào trong cơ thể người.
Giáo sư Chris Whitty nhấn mạnh, không có bằng chứng nào cho thấy biến thể mới này gây chết người nhiều hơn các chủng khác. Và cũng không có gì cho thấy các phương pháp điều trị hoặc vaccine hiện có sẽ không hiệu quả đối với chủng VUI-202012/01. Tuy nhiên, các chuyên gia y tế vẫn đang tiến hành các nghiên cứu để xác nhận lý thuyết này.
Lạc quan với vấn đề, chia sẻ với CNN hôm 22/12, ông Anthony Fauci - chuyên gia hàng đầu về các bệnh truyền nhiễm của Mỹ lưu ý rằng, không nên phản ứng thái quá với biến thể mới được phát hiện ở Anh và một số nước châu Âu khác mà hãy theo dõi nó một cách cẩn thận.
Nhận định về biến cố này, WHO cũng trấn an dư luận khi cho biết, biến thể mới phát hiện ở Anh “không nằm ngoài tầm kiểm soát”.
Cùng với đó, ông Kirill Dmitriev - người đứng đầu Quỹ Đầu tư trực tiếp của Nga (RDIF) vừa khẳng định, vaccine ngừa Covid-19 Sputnik V của Nga có hiệu quả chống lại biến thể mới của virus SARS-CoV-2 được phát hiện ở Anh. Trong khi, Cơ quan giám sát dược phẩm của EU cho biết, không có bằng chứng cho thấy vaccine Pfizer/BioNTech sẽ không có hiệu quả đối với chủng mới”.
Tuy nhiên, trong tình hình thực tế, hiện nay, Pháp đóng cửa đường hầm qua eo biển Manche để ngăn chủng virus nguy hiểm từ Anh, khiến tuyến giao thương quan trọng này rơi vào hỗn loạn. Hơn 10 quốc gia thành viên Liên minh châu Âu (EU) cũng như nhiều nước khác như Canada, Thổ Nhĩ Kỳ đã áp lệnh hạn chế đi lại với du khách Anh trong nỗ lực ngăn chặn sự lây lan của chủng virus mới.
Ngày 22/12, Trợ lý Bộ trưởng Y tế Mỹ Brett Giroir cũng cho biết, nước này không loại trừ việc áp đặt lệnh cấm du lịch tạm thời đối với công dân đến từ Vương quốc Anh để đối phó với tình hình.