Trồng cải bắp, cà chua vụ Đông
Vụ Đông tuy là vụ phụ nhưng lại là thu nhập chính của nhiều bà con nông dân. Xin được giới thiệu một số hướng dẫn cơ bản của Tiến sĩ Cao Kỳ Sơn về kỹ thuật chăm sóc bắp cải, cà chua vụ Đông, để bà con tham khảo, áp dụng.
1. Hạt cải bắp nẩy mầm tốt nhất ở nhiệt độ 18 - 20 độ C và cây phát triển thuận lợi nhất ở 15 - 18 độ C. Cải bắp có 3 loại: Bắp cải trắng, bắp cải đỏ và bắp cải xoăn. Có thể trồng bắp cải trên nhiều loại đất, nhưng thích hợp nhất là đất thịt nhẹ, cát pha, đất phù sa. Chú ý, khi gặp độ ẩm đất trên 90% kéo dài 3 - 5 ngày sẽ làm rễ cây bị nhiễm độc.
Trên vùng cao như Đà Lạt (Lâm Đồng), Sa Pa, Bắc Hà (Lào Cai), Tam Đảo (Vĩnh Phúc) có thể trồng bắp cải quanh năm. Ở vùng đồng bằng Bắc bộ, miền Trung và Tây Nguyên thì trồng vụ Đông Xuân. Có 3 vụ chính: Vụ sớm gieo cuối tháng 7 đầu tháng 8, trồng cuối tháng 8 và tháng 9, thu hoạch vào tháng 11, tháng 12; Vụ chính gieo tháng 9 và tháng 10, trồng giữa tháng 10 đến hết tháng 11, thu hoạch vào tháng 1, tháng 2 năm sau; Vụ muộn gieo tháng 11, trồng vào giữa tháng 12, thu hoạch vào tháng 2-3 năm sau.
Khi làm đất cần lên luống rộng 1 - 1,2 m, luống cao 15 - 20 cm. Trồng hàng cách hàng 50 cm, cây cách cây 35 - 40 cm hoặc 50 cm tùy theo giống bắp to hay nhỏ. Rạch 2 hàng dọc theo luống, bón phân lót, trộn đều với đất, lấp lớp đất mỏng rồi trồng. Tưới nước đủ ẩm sau trồng và tưới nước hàng ngày đến khi cây bén rễ, hồi xanh.
Bón phân cho bắp cải theo các thời kỳ như sau: Bón lót trước khi trồng; Bón thúc lần 1 sau trồng 20 - 25 ngày; Bón thúc lần 2 khi cây trải lá bàng.
2. Cà chua là cây thân thảo, mọng nước, sinh trưởng và phát triển bình thường khi nhiệt độ không khí trong khoảng 18 - 29 độ C, nhưng nếu ban ngày nóng trên 32 độ C hoặc lạnh dưới 10 độ C thì hoa bị rụng, không đậu quả hoặc quả kém. Nhiệt độ thích hợp nhất đối với cà chua là 21 - 24 độ C, nếu nhiệt độ ban đêm thấp hơn ban ngày 4 - 5 độ C thì cây cho nhiều hoa.
Cà chua có 2 dạng, sinh trưởng vô hạn và sinh trưởng hữu hạn. Phần lớn hiện nay trong sản xuất trên đồng ruộng sử dụng dạng cà chua sinh trưởng hữu hạn. Dạng cà chua sinh trưởng vô hạn được sử dụng trong các vườn nhà hoặc trong nhà xanh (plastic).
Cà chua có thể trồng được trên nhiều loại đất, nhưng thích hợp nhất là trên đất phù sa. Cây cà chua cần lượng kali gấp 5 - 6 lần và lượng đạm gấp 3,5 - 4 lần so với phân lân. Ở vùng đồng bằng sông Hồng thời vụ chính là vụ Đông Xuân. Ở vùng cao như Đà Lạt (Lâm Đồng), Sa Pa, Bắc Hà (Lào Cai), Tam Đảo (Vĩnh Phúc) có thể trồng cà chua quanh năm.
Có 3 vụ chính: Vụ sớm gieo cuối tháng 7 đầu tháng 8, trồng tháng 8 và tháng 9, thu hoạch cuối tháng 10 và tháng 12; Vụ chính gieo từ tháng 9 và đến cuối tháng 10, trồng từ tháng 11, thu hoạch tháng 2, tháng 3 năm sau; Vụ muộn gieo tháng 11, trồng tháng 12, thu hoạch tháng 3 - 4 năm sau.
Cần lưu ý khi làm đất, lên luống cần rộng 0,9 - 1,0 m, cao 20 - 30 cm (vụ sớm hoặc vụ Xuân Hè phải lên luống 25 - 40 cm). Đối với cà chua sinh trưởng hữu hạn: Trồng 2 hàng dọc theo luống, hàng cách hàng 50 - 60 cm, cây cách cây 30 - 40 cm, tương ứng mật độ 30 - 39 nghìn cây/ha.
Đối với cà chua sinh trưởng vô hạn: Trồng 2 hàng dọc theo luống, hàng cách hàng 60 - 70 cm, cây cách cây 40 - 50 cm, tương ứng mật độ 24 - 25 nghìn cây/ha. Tạo hốc, bón phân vào hốc, trộn đều với đất, lấp lớp đất mỏng rồi trồng cây, sau đó tưới đẫm nước và tưới nước hàng ngày cho đến khi cây bén rễ hồi xanh.
Bón phân cho cà chua theo các giai đoạn sau: Bón lót trước khi trồng; Bón thúc lần 1 sau trồng 20 - 25 ngày; Bón thúc lần 2 khi cây ra hoa rộ, hình thành quả. Đối với cà chua thu hoạch nhiều lứa quả hoặc dạng cà chua sinh trưởng vô hạn thì có thể thêm một lần bón thúc 3 sau thu quả đợt 1. Lượng bón tương tự như lần bón thúc 2.