Năng suất lao động đang dần được cải thiện

Theo Tổng cục Thống kê, tính đến tháng 12/2020, cả nước có 32,1 triệu người từ 15 tuổi trở lên bị ảnh hưởng tiêu cực bởi dịch Covid-19 bao gồm người bị mất việc làm, phải nghỉ giãn việc/nghỉ luân phiên, giảm giờ làm, giảm thu nhập. Trong đó, 69,2% người bị giảm thu nhập, 39,9% phải giảm giờ làm/nghỉ giãn việc/nghỉ luân phiên và khoảng 14,0% buộc phải tạm nghỉ hoặc tạm ngừng hoạt động sản xuất kinh doanh.

Theo đó, khu vực dịch vụ chịu ảnh hưởng nặng nề nhất bởi dịch Covid-19 với 71,6% lao động bị ảnh hưởng, tiếp đến là khu vực công nghiệp và xây dựng với 64,7% lao động bị ảnh hưởng; tỷ lệ lao động bị ảnh hưởng trong khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản là 26,4%.

Báo cáo của Tổng cục Thống kê cũng đưa ra một tín hiệu đáng mừng, đó là lực lượng lao động tiếp tục tăng theo đà hồi phục của quý III năm 2020 tuy chưa thể trở về trạng thái ban đầu khi chưa có dịch.

Cụ thể, lực lượng lao động từ 15 tuổi trở lên trong quý IV năm 2020 là 55,1 triệu người, tăng 563,8 nghìn người so với quý trước nhưng vẫn thấp hơn 860,4 nghìn người so với cùng kỳ năm trước. Điều này một lần nữa khẳng định xu hướng phục hồi của thị trường lao động sau khi ghi nhận mức giảm sâu kỷ lục vào quý II năm 2020.

Đại dịch Covid-19 không chỉ tước đi cơ hội có việc làm chính thức của nhiều người lao động mà còn khiến họ rơi vào tình trạng thiếu việc làm. Tuy nhiên tình trạng này đã được cải thiện trong quý IV năm 2020

Theo đó, tính riêng quý IV năm 2020, cả nước có 902,2 nghìn lao động trong độ tuổi thiếu việc làm, cao hơn nhiều so với các quý năm 2019. Tuy nhiên, so với các quý đầu năm 2020, tỷ lệ thiếu việc làm của lao động trong độ tuổi đã giảm mạnh, từ 3,08% trong quý II xuống còn 2,79% trong quý III và đạt 1,89% trong quý IV. Điều này chứng tỏ, mặc dù vẫn chịu tác động tiêu cực của đại dịch Covid-19 nhưng thị trường lao động Việt Nam đã có những thay đổi tích cực, đặc biệt trong những tháng cuối năm khi nhu cầu lao động tăng lên phục vụ yêu cầu sản xuất hàng hóa phục vụ dịp lễ tết cuối năm.

Dù tình hình lao động việc làm bị ảnh hưởng nặng nề bởi dịch bệnh, nhưng theo ông Nguyễn Huy Minh - Phó Vụ trưởng Vụ Thống kê dân số lao động năng suất lao động của Việt Nam đã dần được cải thiện. Cụ thể, năng suất lao động của Việt Nam đạt 117,9 triệu đồng/năm/lao động, tăng 5,4% so với năm 2019.

Nguyên nhân của năng suất lao động tăng là nhờ các ngành kinh tế đã khởi sắc. Cụ thể, khu vực doanh nghiệp đóng góp tăng 60% GDP, các ngành công nghiệp chế biến, ngân hàng bảo hiểm cũng tăng đáng kể khiến lao động không những giảm mà có dấu hiệu duy trì và tăng. “Trong khi thất nghiệp, mất việc làm chủ yếu nằm ở khu vực dịch vụ và nông lâm thủy hải sản, ngành lưu trú mà phần lớn là lao động phi chính thức thì các ngành đóng góp vào tăng trưởng GDP lại tương đối ổn định, đó là lý do khiến lực lượng lao động giảm nhưng GDP vẫn tăng” - ông Minh nhấn mạnh.

Vẫn theo Tổng cục Thống kê, so với năm 2019, thu nhập bình quân (tháng) của người lao động năm 2020 giảm ở cả 3 khu vực kinh tế. Thu nhập bình quân tháng từ công việc của người lao động quý IV năm 2020 đạt 5,7 triệu đồng, tăng 212 nghìn đồng so với quý trước và giảm 108 nghìn đồng so với cùng kỳ năm trước.

Trong năm 2020, thu nhập bình quân của người lao động là 5,5 triệu đồng, giảm 2,3% so với năm 2019 (tương ứng giảm 128 nghìn đồng). Thu nhập của lao động ngành dịch vụ bị giảm sâu nhất, giảm 215 nghìn đồng; tiếp đến là ngành nông, lâm nghiệp và thủy sản, giảm 156 nghìn đồng. Mức giảm thu nhập của lao động trong ngành công nghiệp và xây dựng là thấp nhất, giảm 100 nghìn đồng/người/tháng.

Nguyên Khánh